خانم یانگ در جنوب چین از شهر بندری گوانگژو در حالی که از خرید شش میگوی ببری بزرگ خود خوشحال بود، متوجه شد که در داخل سر میگوها ژل تزریق شده است.
ژل تزریق شده به طور معمول با مشاهده قابل تشخیص نیست و تزریق احتمالاً بین زمانی که میگو گرفته شده و به فروش میرسد، به منظور اضافه کردن وزن و کسب سود بیشتر انجام گرفته است. میگوها پس از تزریق میمیرند.
مقامات مواد غذایی چینی با توجه به مصاحبهها و گزارشهای خبری، تاکنون موفق به پیگیری و بررسی موارد فوق نشدند و حتی مشخص نشده است که در چه مرحله از خط تولید این عملیات سودجویانه صورت میگیرد.
غذاهای دریایی از طریق کارخانه به فروش میرسد، حتی بازرگانان نمیدانند که کدام نوع از محصولات با ژل تزریق شده است.
تاجر غذاهای دریایی در پکن
چین بزرگترین صادر کننده غذاهای دریایی در دنیا است و مقدار قابل توجهی از میگو و گربه ماهی، محصولات دریایی که بیشترین مصرف را دارد، صادر میکند. با توجه به دادههای اداره آمار امریکا نزدیک به ۱۵۰ میلیون دلار میگو از چین بین ماههای ژانویه و اکتبر ۲۰۱۵ به امریکا صادر شده است.
مشکل میگوهای تقلبی برای بیش از یک دهه، در چین ادامه داشته است. البته موارد جدید به طور منظم در مطبوعات چین گزارش شده است. برخی از اولین موارد علنی شده در سال ۲۰۰۵ کشف و گزارش شد. در همان سال دولت در شهر تیانجین یک کمپین اعتصاب به دلیل افزایش فروش این نوع میگوها راه اندازی کردند. اما باوجود راه اندازی کمپین هیچ نوع جزئیاتی در مورد چگونگی دستگیری افراد و یا از بین بردن میگوهای تقلبی به مردم داده نشد.
هنوز معلوم نیست چه مقدار از این میگوهای تقلبی و یا چگونه راه خود را به سواحل چین بازکردند اما کارشناسان ایمنی مواد غذایی در این مورد ابراز نگران کردند. این امر باعث شد که سازمان غذا و دارو امریکا در ۱۱ دسامبر ۲۰۱۵ یک هشدار وارداتی صادر کند. این هشدار در مورد «ورود حیوانات با داروهای جدید و یا مکملهای غذایی ناامن» از جمله غذاهای دریایی وارداتی از چین، مانند میگو است.
افزودن ژل نامرغوب به میگو
بر اساس میگوهایی که مورد آزمایش قرار گرفتهاند – البته کار آسانی در چین نبوده است- مشخص شده که ژلاتین موجود در میگو بیضرر و از نوع خوراکی بوده است. این مواد معمولاً از پوست حیوانات و استخوان آنها استخراج شده و متشکل از کلاژن است. اما از آنجا که این عمل غیر قانونی و بدون نظارت است، امکان دارد افراد سودجو برای ژل تزریقی بعدی از نوع صنعتی آن استفاده کنند.
«وو ونهای»، استاد دانشگاه شانگهای در مصاحبهای با مطبوعات چین گفت که مشتریان باید با احتیاط در مورد میگو با ژل صنعتی برخورد کنند. این نوع میگوها ارزانتر از میگوهای تزریقی با مواد خوراکی هستند. ژل صنعتی برای مبلمان و چاپ استفاده میشود و شامل بسیاری از فلزات سنگین چون سرب و جیوه است که به کبد و خون آسیب میرساند و سرطانزا است.
عمل تزریق میگو خود نیز به طور بالقوه ناامن است.
«لیو هویپینگ»، عضو شورای اجرایی انجمن محصولات آبزی تیانجین، در مصاحبه با اخبار پکن گفت که حتی اگر چه تزریق ژل خوراکی به خودی خود مضر نیست، اما آیا میتوان تضمین کرد که تزریق انجام شده با رعایت اصول بهداشتی انجام گرفته است؟
آقای ژانگ، یک تاجر غذاهای دریایی در استان شاندونگ به رسانههای چین گفت که میگوهای بزرگی چون شاه میگو و میگوهای ببری، که عمدتاً از آسیای جنوب شرقی وارد شدند به دلیل بزرگی اندازهشان انتخاب خوبی برای تزریق ژل هستند. قیمت این میگوها بالا است و با اضافه کردن مواد دیگر و افزوده شدن وزن میگو فروشندگان میتوانند پول بیشتری بدست بیاورند.
چرا تزریق ژل همچنان ادامه دارد
باوجود آگاهی از تزریق ژل به میگوها، این عمل همچنان برای بیش از یک دهه در چین ادامه دارد.
مقالهای در روزنامه جوانان پکن منتشر شد و عنوان کرد که این رسوایی ناکارآمدی سیستم تنظیم موادغذایی در چین را نشان میدهد. با توجه به این مقاله، ادارات و گروههای کاری نامشخص بسیاری وجود دارد و به دلیل همکاری ضعیف بین بخشها و ادارات برای اجرای مقررات، به راحتی شکاف پدیدار میشود. حتی با سازماندهی مجدد سازمان غذا و دارو در سال ۲۰۱۳ وضعیت بهبود نیافته است.
با توجه به این تحقیق به نظر میرسد فقدان اراده برای حل این مشکل همچنان وجود دارد. «کوی هونگتائو»، معاون مدیر اداره صنعت و تجارت در بندر تیانجین به اخبار پکن گفت که دولت برای صنعت و بازرگانی تنها محصولاتی را برای تحقیقات میپذیرد که در بررسیهای وزارت کشاورزی رد شدهاند.
تشخیص میگو تزریق شده پیچیده نیست. «کوی چانمینگ»، معاون مدیر بخش نظارت بهداشت تیانجین، گفت که نیاز نیست که میگو را برای تشخیص تقلبی بودن آن آزمایش کرد؛ چرا که میتوان با نگاه کردن به آن تشخیص داد که تزریق انجام شده است یا نه. صرف نظر از نوع تزریق این عمل مجاز نبوده و غیر قانونی است.
چند فروشنده میگو در مکانهای مختلف در چین به رسانههای چین گفتند که آنها میگو با ژل تزریق شده را از عمده فروشان تهیه میکنند. یک فروشنده میگو نیز گفت: «این نوع میگو در حال حاضر در اینجا برای مدت طولانی بوده است و از پنج سال پیش از طرف عمده فروشان به سایرین توزیع میشده است.»
با نگاهی کلی میتوان دریافت که غلبه حرص و طمع انسان بر اخلاقیات موجب ادامه داشتن این روند شده است و دولت چین هم در این مورد یا پیگیری نکرده است و یاحتی باعث بدتر شدن وضعیت شده است.
عمده فروشان و فروشندگان با تزریق ژل به میگو از این مسئله برای افزایش سود خود استفاده میکنند و با این کار سلامت مصرف کنندگان را به خطر میاندازند. حتی اگر خرده فروشان در تزریق میگو درگیر نیستند، اما میدانند که در حال دریافت محصولات تقلبی از عمده فروشان هستند و با قبول و فروش آنها به افراد دیگر در این ماجرا سهیمند. تنظیم کنندههای موادغذایی چین هم یا نمیتوانند و یا مایل به متوقف کردن این حلقه خرید و فروش غیرقانونی نیستند.