احساسات و آسیب پذیری ها؛ تحلیلی بر روابط زن و شوهرها

وقتی از عشق مورد نظر خود باز می مانیم و در برابر همسر خود آسیب پذیر می شویم و احساس درد و تألم می کنیم، بسیاری از زوج ها برای برخورد با این تألم، بی تفاوت می شوند. ممکن است به خود بگویند:” مهم نیست، اهمیت نمی دهم .” و یا ممکن است به این نتیجه برسند که دیگر نمی توانند به یکدیگر اعتمادکنند.

یکی از مشکلات همسران، بخصوص زنان، تلاش برای افزایش مهر و علاقه در زمانی است که احساس می کنند همسرشان آنها را دوست ندارد و دیگر نمی توانند مکنونات قلبی خود را با همسرشان در میان بگذارند. آنها لازم است که برای جلب اعتماد همسرشان بیش از پیش بکوشند، در غیر این صورت تماس با نیازهایشان را از دست می دهند.

درواقع، رمز افزایش اطمینان و اعتماد، داشتن همسری کامل و بی عیب و نقص بودن نیست، بلکه ایجاد مهارت هایی است تا بتوانید همسرتان را در ارائه ی آنچه شما می خواهید، یاری کنید. زن با درک تفاوت های روحی مرد می تواند به این نتیجه برسد که همسرش حتی بر خلاف آن چه در ظاهر نشان می دهد او را دوست دارد. زن نیز می تواند به کمک مهارت های جدید ارتباطی به شوهرش کمک کند تا بهتر درمقام حمایت از او برآید.

مرد برای برداشتن دیوارهای اطراف قلبش باید به همسرش توجه بیشتری نشان دهد. برای باز گردانیدن مهر و عشق باید بداند که به تلاشی سخت احتیاج دارد. اگر دیواری در اطراف قلب مرد ایجاد نشده باشد، کارها ساده می شود. اما اگر مرد مورد بی اعتنایی قرار گیرد، دیوارها بار دیگر بالا می روند. هر گاه او احساس کند که از کارهایش قدردانی نمی شود، آجر دیگری بر دیوار اضافه می شود. اما اگر مرد بداند که می تواند با تلاش، دیوارهای قلبش را فرو ریزد، می تواند از رخوت و کسالت بیرون آید. این گونه احساس می کند که باردیگر به مردی قدرتمند تبدیل شده است.

توصیه هایی برای رسیدن به رابطه مؤثر با همسر خود

ازدواج موفق، سرچشمه و اساس یک زندگی سالم فردی و اجتماعی است. چنانچه ازدواج با موفقیت همراه باشد نه فقط زوجین، بلکه فرزندان خانواده نیز از سلامت روانی برخوردار می گردند و حالاتی نظیر احساس امنیت و آرامش، دوستی و صمیمیت متقابل، امیدواری به زندگی و شعف در آنان به وجود می آید. رابطه زناشویی می تواند دست مایه شادی شود، در غیر این صورت منبع بزرگ رنج و تألم می گردد.

اما عوامل موفقیت و روابط صمیمانه کدامند؟ بعضی ها می گویند موفقیت ازدواج بستگی به این دارد که تا چه اندازه به عشق متعهد باشید. جمعی دیگر موفقیت روابط صمیمانه را به بخت و اقبال نسبت می دهند و این که بتوانید شخص مناسب خود را پیدا کنید، کسی که با او همخوانی داشته باشید. جمعی دیگر هم به شور و اشتیاق و به وجود علایق و یا ارزش های مشترک اشاره می کنند.

نتیجه بررسی صدها رابطه به ما نشان داده است کسانی در روابط صمیمانه خود موفق می شوند که از مهارت های ویژه ای برخوردارند. و همچنان ثابت شده که روابط پایا و پُر دوام را زوج هایی تحقق می بخشند که با مهارت های میان فردی آشنایی دارند: گوش دادن، ارتباط روشن، مذاکره، برخورد مؤثر با خشم و…..

شما هم می توانید با خواندن و تمرین کردن مهارت های جدید را بیاموزید. تغییر دادن بخت و اقبال یا احساس شور و اشتیاق به این سادگی میسر نیست.

مهارت های ارتباط مؤثر

گوش دادن واقعی به همسر دشوار است، اما خود را به نشنیدن زدن، جواب از قبل حاضر و آماده داشتن، به نشانه های خطر توجه نکردن، جمع آوری دلیل و مدرک برای اثبات ادعای خویش، داوری کردن و غیره به مراتب کار ساده تری است!!

گوش دادن، مهمترین مهارت ارتباطی است که می تواند صمیمیت را به وجود آورد و آن را حفظ نماید. وقتی خوب گوش می دهید همسرتان را بهتر درک می کنید، با او هماهنگ می شوید، از روابط خود بیشتر لذت می برید و بی آن که مجبور به ذهن خوانی باشید می فهمید که همسرتان چرا چنین می گوید و چنین می کند و با چشمان همسرتان به مسائل نگاه می کنید. در ضمن گوش دادن، نشانه مهر و محبت شما نسبت به همسرتان است.

گوش دادن مؤثر، صرفاً به سکوت کردن و شنیدن حرف های همسر خلاصه نمی شود. گوش دادن واقعی به قصد و نیّت شما بستگی دارد. اگر نیت شما فهمیدن، لذت بردن، آموختن و یا کمک کردن به همسرتان است، در این صورت به واقع گوش می دهید.

وقتی همسرتان موضوع مهمی را با شما در میان می گذارد پس از اتمام حرف های وی، باید به زبان خود و به طور خلاصه، درک و برداشت خود را از گفته های او بیان کنید. این مهم ترین بخش خوب گوش دادن است.

خلاصه کردن حرف های طرف صحبت به زبان خود معمولاً به شفاف شدن منظور گوینده و درک مطلب منتهی می شود. بعد از خلاصه کردن مطلب و طرح سؤال به منظور روشن نمودن هرچه بیشتر موضوع، نوبت به باز خورد می رسد. به عبارت دیگر واکنش خودتان را نشان می دهید. در این مرحله باید بدون آنکه داوری کنید، به آرامی افکار، اندیشه، احساسات، نقطه نظرها و خواسته های خود و موارد دیگر را مطرح سازید و برداشت درونی خود را با همسرتان در میان بگذارید.

این بازخورد، سه عمل مهم انجام می دهد؛ اول اینکه، وقتی برداشت خود را با همسرتان در میان می گذارید و درستی آن را محک می زنید. در این زمان اگر برداشت شما از حرف او اشتباه باشد، در مقام اصلاح حرف شما برمی آید. دوم، بازخورد به همسر شما کمک می کند تا در زمینه درستی و تأثیر ارتباط خود اطلاعاتی به دست آورد. سوم، همسرشما با برداشت های جدید شما آشنا می شود.

همدلی نیز به شما کمک می کند تا مواضع همسرتان را بهتر درک کنید. برای رسیدن به همدلی بیشتر به این نکته توجه بفرمائید که هر دوی شما می خواهید در زمینه های فیزیکی و احساسی در شرایط بهتری قرار داشته باشید.

ارتباط مؤثر از عزت نفس حمایت می کند و فضای مناسبی برای حل و فصل مسائل به وجود می آورد. در ارتباط مؤثر، طرفین درباره تأثیر حرفشان قبول مسئولیت می کنند. ارتباط مؤثر زمانی برقرار می شود که صداقت حاکم باشد و طرفین از گفتن دروغ اجتناب کنند و تمام مطلب را به شکلی که وجود دارد بگویید و از ذکر برخی از حقایق درباره مطلب خودداری نکنند. از همه اینها مهم تر، لازمه ایجاد ارتباط مؤثر، رفتار حمایتگرانه است. باید به جای رفتار انفعالی و فاصله گرفتن، نزدیک شدن و درک کردن را انتخاب کنید.

– از عبارات داوری کننده، انتقاد آمیز و باردار اجتناب کنید.

– از برچسب زدن های تعمیم آمیز اجتناب نمایید.

– از مخابره پیام های با فاعل « تو» خودداری نمایید.

– به سابقه و به گذشته ها کاری نداشته باشید.

– مقایسه منفی نکنید.

– تهدید نکنید.

– احساسات خود را بیان کنید.

– از پیام های کامل و جامع استفاده کنید.

– از پیام های روشن استفاده کنید.

مرضیه آهنکوب؛ روانشناس بالینی و مشاور خانواده