اخراج اخیر سردبیر روزنامهی چینیزبان Canadian Post نشان میدهد که نفوذ و تسلط پکن بر رسانههای چینی زبان در کانادا واقعیت دارد.
«هلن وانگ»، که در روز ۱۷ ژوئیه از سمت خود بهعنوان سردبیر روزنامهی چینیزبان Canadian Post اخراج شده، میگوید که وی بهدلیل فشارهای کنسولگری چین بهخاطر انتشار مقاله‌ای انتقادی درباره‌ی «مایکل چان»، وزیر کابینهی دولت «انتاریو» اخراج شده است.
وانگ در بیانهای توضیح داد که در زمان کار با این روزنامه، تصمیم وی برای حمایتاز استقلال و آزادی بیان در روزنامه با مقاومت روبهرو میشد. وی میگوید تلاش او برای حفظ تعادل پوشش خبری مطلوب درباره‌ی مایکل چان و انتشار این مقالهی انتقادی منجربه اخراجش شده است.
در سال ۲۰۱۰، سرویس امنیت کانادا (CSIS) درباره‌ی روابط نزدیک مایکل چان با پکن به دولت ایالتی انتاریو هشدار داده بود.
علاوه بر این، «ریچارد فادن»، رئیس وقت سرویس امنیت کانادا بهطور علنی گفته بود که دو وزیر ایالتی –که از آن‌ها نام برده نشده- تحت تأثیر و نفوذ رژیمهای خارجی هستند. گزارش اخیر روزنامهی «گلوب اند میل» تأیید کرد که یکیاز این دو وزیر، چان بوده است.
چان این اتهام را رد و از این روزنامه شکایت کرد. او همچنین گفته است که هیچ ارتباطی با اخراج وانگ نداشته است.
شرح مشقات وانگ
هلن وانگ که درطول یک دههی گذشته برای رسانههای مختلف چینیزبان کار میکرده، از فوریه ۲۰۱۵ به Chinese Canadian Post ملحق شد و از آن زمان سردبیر ارشد این روزنامه بوده است.
Chinese Canadian Post، اولین بار در چهارصفحه همراه با روزنامهی People’s Daily(نشریهی دولتی چین) در تورنتو منتشر میشد اما انتشار آن چند سال پیش متوقف شد. در آن زمان، مدیر آن «دیوید لیم»، دبیر اجرایی کنگرهی ملی کاناداییهای چینیتبار (NCCC) بود. لیم، همچنین، نمایندهی کانادا در روزنامهی People’s Daily و مدیر اجرایی کنفدراسیون سازمانهای کاناداییهای چینیتبار تورنتو (CTCCO) است. این روزنامه سال گذشته انتشارش ازسر گرفته شد اما هنوز تحت نام دیوید لیم باقی مانده است.
بهگفته وانگ، این روزنامه درحال حاضر توسط «وی چنگئی»، رئیس فعلی کنفدراسیون سازمانهای کاناداییهای چینیتبار تورنتو اداره میشود؛ گرچه وی این موضوع را انکار می‌کند. پیش‌تر، مدیر ارشد CSIS، «میشل جونو-کاتسویا»، از CTCCO به عنوان «عامل نفوذ» رژیم چین در کانادا نام برده است.
وانگ میگوید، گزارشهای خبری در مورد نگرانیهای CSIS درباره‌ی چان باعث بحثهای گسترده در جامعهی چینیها شده بود. بعداز انتشار خبرها درباره‌ی چان، وانگ از «جاناتان فون»، مفسر اخبار محلی، دعوت کرد تا مقاله‌ای درباره‌ی مایکل چان بنویسد.
روز بعداز انتشار مقاله، «جو ژانگ»، کارفرمای وانگ با او تماس گرفته که «آقای وی چنگئی، رئیس بزرگ، بهشدت از انتشار مقالهی فون خشمگین شده است» و چان در مورد این مقاله شکایت کرده است- ادعایی که چان آن را رد کرده است.
این روزنامه پساز اخراج وانگ، ستونی به نام مایکل چان به آن اضافه می‌کند که مقالات وی بهصورت هفتگی در آن منتشر میشود.
این اولینبار نبود که که وانگ سعی کرده بود تا در مقالاتی به طرفداری رژیم چین تعادل ایجاد کند. کارفرمای وی قبلاً نیز از او خواسته بود تا به انتشار مقالات منتشر شده در People’s Daily و همچنین سرمقالههایی درباره‌ی چهرههای طرفدار پکن بپردازد.
بهگفتهی وانگ، کارفرمای او گفته بود که کنسولگری چین در تورنتو به وی چنگئی گفته بود که این روزنامه بهخاطر انتشار چنین مقاله‌ای، «دشمن مایکل چان» است. ژانگ گفته بود که او از‌سوی وی چنگئی تنبیه شده است و از او خواسته شده بود که تأثیر این مقاله را کاهش دهد و تمام نسخههای حاوی این مقاله را از سطح شهر حذف کند.
وانگ توضیح میدهد، «ژانگ اضافه کرد که آقای وی چنگئی تأکید داشت که اولین اصل این روزنامه دوستی با چین است و دوم ستودن احزاب سیاسی و سیاستمداران آن‌ها، به جای انتقاد از آن‌ها.»
چه در کانادا و چه در استرالیا و اروپا، بسیاریاز رسانههای چینی تحتتأثیر رژیم کمونیست چین قرار دارند.
«شنگ ژو»، فعال حقوق بشر
به وانگ دستور داده شد تا مقالات بیشتری در حمایتاز چان بنویسد و بههمراه «وی چنگئی»، در نشستی مطبوعاتی که توسط CTCCO و تعدادی از سازمانهای حامی چان برگزار شده بود، شرکت کند. در این نشست از گلوب اند میل درخواست شده بود تا از چان عذرخواهی کند. وانگ گزارش این رویداد را نوشت اما کارفرمایش گزارشهایی که توسط CTCCO درباره‌ی این رویداد منتشر شده بود را جایگزین کرد.
با وجود این فشارها، وانگ قاطعانه بر استقلال و آزادی روزنامه پافشاری میکرد. در آخر،کارفرمایش به او گفت: «تا زمانی که برای کسی کار میکنی باید دستورات او را اجرا کنی. نمیتوانی هر چیزی که دلت میخواهد بگویی مگر اینکه روزنامه به خودت تعلق داشته باشد.»
همه چیز زمانی که تمام کارهای او تحت نظر قرار گرفت، بدترشد. زمانیکه رئیسش متوجه شد که او تصمیم دارد تا با «شنگ ژو»، روزنامه‌نگار و فعال دموکراسی و حقوق بشر مصاحبه کند، بهشدت عصبانی شد و او را مورد انتقاد قرار داد.
روزی که وانگ اخراج شد، کارفرمای او حاضر به دادن گواهی سابقهی کار به او نشد. این روزنامه پساز اخراج وانگ، ستونی به نام مایکل چان به آن اضافه می‌کند که مقالات وی بهصورت هفتگی در آن منتشر میشود. وانگ، در حال حاضر علیه کارفرمای سابق خود اقدام قانونی کرده است.
نفوذ پکن
شنگ ژو، رئیس اتحادیهی چین دموکرات و برندهی جایزهی روزنامهنگاری از یک انجمن کانادایی میگوید، داستان وانگ مشابه بسیاریاز رسانههای چینیزبان در کانادا است. بهگفتهی وی، «هیچ فرقی نمیکند در کانادا، استرالیا و یا اروپا باشیم، بیشتر رسانههای چینی تحت نفوذ و تأثیر رژیم کمونیستی چین هستند. این یک واقعیت بسیار غمانگیز است.»
شنگ میگوید، بسیاریاز چینیهایی که به کانادا مهاجرت کردهاند، تمایل دارند تا روابط خود را با چین حفظ کنند. بسیاری از آن‌ها برای دیدار با پدر و مادر و یا فرزندان خود به چین باز میگردند. همچنین بسیاریاز آن‌ها با چین روابط تجاری دارند. بهگفتهی وی، رژیم چین در جوامع چینی کانادا نفوذ دارد و بسیاریاز صاحبان مشاغل از این میترسند که درصورت مخالفت با رژیم چین، با اقداماتی تلافیجویانه و حذف از جامعه روبهرو شوند.
شنگ میگوید: «برای رسانههای چینی، بیطرف ماندن بسیار دشوار است.»
آسان نیست که بتوان فشارهایی که بر یک رسانهی قومی در خارجاز کشور وارد میشود خنثی کرد و همچنین قبول تخصیص فضایی در روزنامه برای مقالاتی از طرف رژیم چین زمانیکه همراهبا پیشنهاد پول باشد، وسوسهانگیز است. برای روزنامهنگاران نیز این وسوسه همراه با سفر رایگان به چین، اقامت و غذای رایگان و دریافت هدایای گرانقیمت خواهد بود. خود سانسوری نیز در این میان بسیار شایع است. بهگفتهی شنگ این موضوع مدتهاست که جریان دارد.
شنگ میگوید، نفوذ و تأثیر چین بر رسانههای خارجاز چین تأثیر زیادی بر کنترل ذهن چینیها در کانادا داشته بهخصوص بر روی افراد مسن و غیر انگلیسی زبانها که تنها منبع دریافت اطلاعات آن‌ها رسانههای چینیزبان است.
وی میافزاید: «گاهی هنگامی که با مهاجران چینی صحبت میکنید، متوجه میشوید که آن‌ها حتی درباره‌ی ارزشهای جهانی کانادا چیزی نمیدانند. با اینکه برای سالهای زیادی در کانادا زندگی میکنند، هنوز هم افکار کمونیستی دارند. این موضوع نهتنها برای کانادا بلکه برای آن افراد و حتی جامعهی چینیها اصلاً خوب نیست.»
شنگ همچنین به موضوع روابط نزدیک چان با چین میپردازد و میگوید چان، خود بهعنوان یک مقام کانادایی باید بهتر این موضوع را درک کند.
چان، که گلوب را بهخاطر این گزارشها مورد پیگرد قرار داده و درخواست ۴.۵ میلیون دلار غرامت کرده، گفته است که این مبلغ را به یک بنیاد بیمارستانی و انجمن «قلم» در کانادا که حامی نویسندگانی است که بهخاطر کارشان مورد اذیت قرار گرفته‌اند، اهدا می‌کند.
شنگ که عضو این انجمن است، به این دورنما میخندد.
وی با گفتن اینکه «گلوب اند میل بهخاطر حمایتاز آزادی بیان این گزارشها را منتشر کرده» میافزاید دلیلی ندارد انجمن قلم کانادا این پول را بپذیرد. او معتقد است که پیروزی چان در این پرونده بعید بهنظر میرسد.
شنگ اظهار داشت: «با وجود نزدیکی مایکل چان با رژیم چین، امکان ادغام جامعهی چینیها با کاناداییها وجود ندارد.»
اپک تایمز در ۳۵ کشور و به ۲۱ زبان منتشر میشود.
