جاستین ترودوروز دوشنبه به واشنگتن میرود و این قرار است اولین دیدار حضوری ترودو و ترامپ باشد. نتیجه گفتگوی آنها پشت دربهای بسته چه خواهد بود؟ در اینجا پنج موضوع با اهمیت برای کانادا که مک لینز به آن پرداخته و میتواند مطرح شود را بیان میکنیم.
نفتا
ناخوشایندی ترامپ از نفتا، توافقنامه تجاری که نزدیک به ۲۵ سال بین کانادا، امریکا و مکزیک وجود داشته است بر کسی پوشیده نیست. وی این توافقنامه را «بدترین معامله تجاری تصویب شده آمریکا» میخواند. رییس جمهور آمریکا، چین و مکزیک را عامل از دست رفتن شغل برای آمریکاییها میداند و در حال حاضر میتواند در برابر مکزیک اقدامات سریعی انجام دهد.
«لورا داوسون»، رئیس موسسه کانادایی ویلسون در واشنگتن گفت: «اختیار رئیس جمهور بر موافقتنامههای تجاری محدود است. میتواند قراردادها را بر هم بزند یا برای ۱۲۰ روز به تعلیق درآورد، اما در موارد اندکی، اختیار تام در مذاکرات مجدد دارد.»
کانادا تا حد زیادی از نفتا سود میبرد. تقریبا ۴۰ میلیارد دلار تجارت کالا بین دو کشور کانادا و مکزیک و بیش از ۸۸۰ میلیارد دلار کالا و خدمات بین آمریکا و کانادا تجارت می‌شود.
به گفته داوسون بهترین حالت این است که سه کشور نگاهی به قرارداد نفتا طی دوره زمانی طولانی بیاندازند و به سودرسانی متقابل آن برای هر سه کشور توجه کنند و قرارداد را بهروز کنند.
در بدترین حالت ترامپ میتواند به سادگی پیمان نفتا را بر هم بزند. با این حال، کانادا هنوز هم قرارداد تجارت آزاد با امریکا را که از سال ۱۹۸۸ بسته شده، داراست. توافقنامه تجاری سادهای که قبل از دوران اینترنت و دیجیتال بسته شد، با اینحال برای کانادا بد نیست.
اما چیزی که بیشتر احتمال دارد این است که ترامپ به دنبال پیروزی بیشتری باشد و به سراغ تغییرات مربوط به قوانین صنعت خودرو برود تا بتواند درصد بالاتری از تولید خودروهای ساخت آمریکای شمالی را در ایالات متحده به دست آورد. در این صورت آمریکا برنده ماجرا خواهد بود؛ زیرا مصرف کنندگان آمریکایی شاهد کاهش قیمت خودروها خواهند بود.
الوار، معامله چوب بین امریکا و کانادا
اینکه ترامپ یک شبه قرار داد خرید الوار- چوب خود را با کانادا رها کند، احتمالش کم است. با این وجود احتمالا چندان از قرارداد راضی نیست.
پول زیادی در این معامله وجود دارد و امریکا میتواند با اعمال ۳۲ درصد گمرکی، ضربهای به کانادا بزند که برای شرکتهای کانادایی میلیاردها دلار میارزد.
«هری نلسون»، استادیار بخش مدیریت منابع جنگلی در دانشگاه بریتیش کلمبیا میگوید: «گروههای مربوط به چوب در امریکا معتقدند که واردات چوب از کانادا به افزایش قیمت چوب کمک میکند.»
تا کنون با گذشت یک سال از انقضای آخرین قرارداد چوب بین آمریکا و کانادا همه چیز به خوبی پیش رفته است. «باراک اوباما»، رئیس جمهور سابق امریکا در طول سفر قبلی ترودو به واشنگتن به کانادا گفت که هیچ عامل نگرانی وجود ندارد، اما حالا دیگر اوباما در کاخ سفید نیست.
به گفته نلسون بهترین حالت این است که قرار داد چوب برای ترامپ اهمیتی نداشته باشد و اجازه دهد کانادا در قرارداد تجاری محکم باقی بماند که برای کانادا مطلوب است و در بدترین حالت ترامپ ممکن است درباره منافع ناچیزش در این زمینه سخت گیرانه پیش برود.
ناتو
سخت است دقیقا بدانیم که دونالد ترامپ درباره پیمان ناتو، اتحاد نظامی ۷۰ ساله بین اروپا و امریکای شمالی چه احساسی دارد.
اهمیت ناتو برای کانادا بر هیچ کس پوشیده نیست. «رولاند پاریس»، رییس تحقیقات امنیت بینالمللی و دولتی کانادا در دانشگاه اتاوا در این باره میگوید که «دولت کانادا در کنار آمریکا، آلمان و انگلستان یکی از چهار کشوری است که پیشتاز اقدامات بازدارنده وقایع در حال حاضر اروپا است. ناتو اتحادی بسیار مهم در سیاست خارجی کانادا محسوب می‌شود و برای چندین دهه پابرجا بوده است.»
رولاند پاریس میگوید که مشخص نیست که ترامپ در اولین دیدار با ترودو از ناتو حرفی بزند؛ اما ممکن است درباره هزینههای دفاعی صحبت کند.
طی تعهدات کنونی ناتو، کانادا باید دو درصد از تولید ناخالص داخلی خود را صرف دفاع کند، اما در حال حاضر کانادا فقط نیمی از آن را انجام میدهد. «هرجیت ساجان»، وزیر دفاع کانادا پس از ملاقات با همتای امریکایی خود در اوایل این ماه، گفت که این کشور «متعهد به سرمایه گذاری در دفاع از کانادا است.» اما مقدار سرمایه گذاری به ترامپ و تیم او بستگی دارد.
در بهترین حالت ترامپ تغییر جهتی درباره ناتو نداشته باشد و در بدترین حالت ممکن است یکی از پایههای دیپلماسی دوران پس از جنگ و امنیت در غرب فرو بریزد.
تغییرات آب و هوایی
ترامپ نظر خود را درباره تغییرات آب و هوا به رئیس سازمان حفاظت محیط زیست امریکا منتقل کرده است. از این پس گمان میرود که ترامپ از احیای صنعت ذغال سنگ حمایت کند. در حالی که دولت ترودو به دنبال یک طرح ملی قیمتگذاری بر آلاینده های کربن است.
داوسون، رئیس موسسه ویلسون در این باره گفت که قیمت کربن کانادا بسیار بالاتر از هر حوزهای در ایالات متحده است و این موضوع برای کانادا یک نقطه ضعف بزرگ محسوب می‌شود. هنگامی که هزینه کربن دراستان آلبرتای کانادا از همه جا در امریکای شمالی بالاتر است، دیگر چه کسی در آلبرتا سرمایه گذاری یا تولید میکند؟
امریکا نیز در تلاش برای کاهش انتشار کربن خود است. در حال حاضر ممکن است قوانین نیاز به بازبینی داشته باشد.
به گفته داوسون در بهترین حالت ممکن است دولت ترامپ کانادا را تعجب زده کند. ترامپ ممکن است بگوید که «بسیاری از افراد در امریکا از برنامه کاهش کربن حمایت می‌کنند و فکر میکنم قرار دادن مالیات بر کربن حداقل خرابی را به بار میآورد.» که این حالت بعید به نظر میرسد.
در بدترین حالت صنعت کانادا در عرصه رقابت دچار مشکل خواهد شد و به برخی از مشاغل در کانادا صدمه خواهد زد.
پناهندگان
در سال ۲۰۱۵، ترودو با آغوش باز و چشمانی پر از اشک از ورود یک هواپیما مملو از پناهندگان سوری که ممکن است در میان آنها تروریستها نیز خود را وارد کرده باشند، استقبال کرد. کمتر از دو سال بعد، ترامپ ورود پناهندگان سوری را به امریکا ممنوع اعلام کرد.
مسائل مربوط به پناهندگان بین ترودو و ترامپ حتی اگر در اولین جلسه مطرح نشود ولی سایهاش بر جلسه سنگینی میکند. کانادا و امریکا هردو جزو توافقنامهای هستند که میگوید پناهندگان باید به اولین کشوری که میرسند، درخواست پناهندگی دهند.
«افرات آربل»، استاد حقوق گفت که البته فرض بر این است که کشورهای ذکر شده برای پناهندگان امن باشند. اما شرایط تنها در صورتی قابل اجراست که ایالات متحده یک کشور امن برای پناهندگان باقی بماند. در حال حاضر با ممنوعیت سفر و مهاجرت ۷ کشور عمدتا مسلمان به امریکا متقاضیان پناهندگی ممکن است احساس امنیت نداشته باشند.
