استئوآرتریت یا آرتروز، بیماری است که به دلیل از دست رفتن تدریجی غضروف از مفاصل بهوجود میآید. که باعث خشکی، درد و تورم، تغییر شکل و کاهش برخی حرکات در مفاصلِ درگیر میشود. این بیماری دربخشهایی مثل زانو، مچپا، لگن و ستونفقرات که وزن بدن را تحمل میکنند، شایعتر است.
تحقیقات جدید نشان میدهند افراد مسنی که غذاهای فیبردار بیشتری میخورند، احتمال پیشرفت درد و خشکی مفاصل ناشی از آرتروز، در زانوهایشان کمتر است.
دکتر جائولی دای، نویسنده ارشد این مقاله از دانشگاهی در بوستون است. او به بخش سلامتی رویترز گفت، رژیمهای غذایی سرشار از فیبر گیاهی، مشخصا برای سلامتی مفیدند؛ فوایدی مثل: پایین آوردن کلسترول، کنترل بهتر قند خون و کنترل مناسبتر وزن. اما اکثر مردم در ایالات متحده، به اندازه کافی فیبر مصرف نمیکنند.
خانم دای میگوید: «درحالحاضر، متوسط مصرف فیبر توسط بزرگسالان در آمریکا، حدود پانزده گرم است. این رقم خیلی کمتر از مقدار توصیه شده روزانه است، که برای خانمها ۲۲.۴ گرم و برای آقایان ۵۱ سال به بالا، حدود ۲۸ گرم است.»
آرتروز وقتی اتفاق میافتد که فرسودگی و ساییدگی مفاصل، غضروف را تخریب کرده و باعث ایجاد مشکلاتی در عملکرد استخوانها میشود؛ که در افراد بالای ۶۰ سال بسیار شایع است و میتواند باعث درد و حتی ناتوانی در حرکت شود. متاسفانه آرتروز درمان خاصی ندارد، در مراحل اولیه میتوان با استفاده از داروهای ضددرد و ضدالتهاب به کاهش علایم کمک کرد، ولی نهایتا ممکن است جایگزین کردن مفصل، تنها راه چاره باشد.
مشخص شده است که رژیم غذایی حاوی فیبر هم از چاقی جلوگیری کرده و هم باعث کاهش التهاب میشود، که هردوی اینها با آرتروز مرتبطاند. بنابراین تیمِ دای، دو گروه افراد را از نظر رژیم غذایی و احتمال آرتروز مورد بررسی قراردادند. یک گروه از شروع تحقیق، بیشترین و گروه دیگر، کمترین مقدار فیبر را مصرف میکردند. پس از چهار سال بررسی این افراد، نتایج نشان دادند افرادی که حداکثر فیبر خوراکی را مصرف میکردند -نسبت به گروه دیگر- سی درصد کمتر دچار درد، سفتی یا تورم زانو ناشی از آرتروز شدند.
به گفته دکتر دای، مصرف فیبر از راههای زیادی، علایم آرتروز زانو را کاهش میدهد. مثلا التهاب را کم کرده و به داشتن وزن مناسب کمک میکند. ازطرف دیگر، فیبر میتواند بهصورت پری- بیوتیک عمل کرده و زمینه رشد باکتریهای مفید را در دستگاه گوارش فراهم کند؛ که این باکتریها هم به نوبه خود، التهاب را کاهش میدهند.
دکتر دای میگوید: «این اولین تحقیقی است که نشان میدهد مصرف رژیم غذایی سرشاراز فیبر، عوارض آرتروز زانو را کمتر میکند. احتمالا تغییر رژیم غذایی و مصرف غذاهای فیبردار، یکی از مقرونبهصرفهترین راهها، برای کاهش خطر آرتروز زانوهاست. بههمین دلیل خصوصا به افراد مسنی که اضافه وزن داشته یا چاق هستند، توصیه میشود که مقدار فیبر را در رژیم غذایی خود افزایش دهند.»