تاثیر فیبرهای خوراکی بر درد آرتروز زانوی سالمندان

استئوآرتریت یا آرتروز، بیماری است که به دلیل از دست رفتن تدریجی غضروف از مفاصل به‌‏وجود می‌‏آید. که باعث خشکی، درد و تورم، تغییر شکل و کاهش برخی حرکات در مفاصلِ درگیر می‌‏شود. این بیماری دربخش‌‏هایی مثل زانو، مچ‌‏پا، لگن و ستون‌‏فقرات که وزن بدن را تحمل می‌‏کنند، شایع‌‏تر است.

تحقیقات جدید نشان می‌دهند افراد مسنی که غذاهای فیبردار بیشتری می‌خورند، احتمال پیشرفت درد و خشکی مفاصل ناشی از آرتروز، در زانوهای‌‏شان کمتر است.

دکتر جائولی دای، نویسنده ارشد این مقاله از دانشگاهی در بوستون است. او به بخش سلامتی رویترز گفت، رژیم‌‏های غذایی سرشار از فیبر گیاهی، مشخصا برای سلامتی مفیدند؛ فوایدی مثل: پایین آوردن کلسترول، کنترل بهتر قند خون و کنترل مناسب‌‏تر وزن. اما اکثر مردم در ایالات متحده، به اندازه کافی فیبر مصرف نمی‌کنند.

خانم دای می‌‏گوید: «درحال‌‏حاضر، متوسط مصرف فیبر توسط بزرگسالان در آمریکا، حدود پانزده گرم است. این رقم خیلی کمتر از مقدار توصیه شده روزانه است، که برای خانم‌‏ها ۲۲.۴ گرم و برای آقایان ۵۱ سال به بالا، حدود ۲۸ گرم است.»

آرتروز وقتی اتفاق می‌افتد که فرسودگی و ساییدگی مفاصل، غضروف را تخریب کرده و باعث ایجاد مشکلاتی در عملکرد استخوان‌‏ها می‌‏شود؛ که در افراد بالای ۶۰ سال بسیار شایع است و می‌‏تواند باعث درد و حتی ناتوانی در حرکت شود. متاسفانه آرتروز درمان خاصی ندارد، در مراحل اولیه می‌‏توان با استفاده از داروهای ضددرد و ضدالتهاب به کاهش علایم کمک کرد، ولی نهایتا ممکن است جایگزین کردن مفصل، تنها راه چاره باشد.

مشخص شده است که رژیم غذایی حاوی فیبر هم از چاقی جلوگیری کرده و هم باعث کاهش التهاب می‌‏شود، که هردوی اینها با آرتروز مرتبط‌‏‌‏اند. بنابراین تیمِ دای، دو گروه افراد را از نظر رژیم غذایی و احتمال آرتروز مورد بررسی قراردادند. یک گروه از شروع تحقیق، بیشترین و گروه دیگر، کمترین مقدار فیبر را مصرف می‌‏کردند. پس از چهار سال بررسی این افراد، نتایج نشان دادند افرادی که حداکثر فیبر خوراکی را مصرف می‌کردند -نسبت به گروه دیگر- سی درصد کمتر دچار درد، سفتی یا تورم زانو ناشی از آرتروز شدند.

به گفته دکتر دای، مصرف فیبر از راه‌‏های زیادی، علایم آرتروز زانو را کاهش می‌دهد. مثلا التهاب را کم کرده و به داشتن وزن مناسب کمک می‌‏کند. ازطرف دیگر، فیبر می‌تواند به‌‏صورت پری- بیوتیک عمل کرده و زمینه رشد باکتری‌‏های مفید را در دستگاه گوارش فراهم ‌‏کند؛ که این باکتری‌‏ها هم به نوبه خود، التهاب را کاهش می‌‏دهند.

دکتر دای می‌‏گوید: «این اولین تحقیقی است که نشان می‌دهد مصرف رژیم غذایی سرشاراز فیبر، عوارض آرتروز زانو را کمتر می‌‏کند. احتمالا تغییر رژیم غذایی و مصرف غذاهای فیبردار، یکی از مقرون‌‏به‌‏صرفه‌‏ترین راه‌‏ها، برای کاهش خطر آرتروز زانوهاست. به‌‏همین دلیل خصوصا به افراد مسنی که اضافه وزن داشته یا چاق هستند، توصیه می‌‏شود که مقدار فیبر را در رژیم غذایی خود افزایش دهند.»