طرفداران جو بایدن از حزب دموکراتها و از سوی دیگر طرفداران دونالد ترامپ از حزب جمهوری خواهان، نگرش متفاوتی نسبت به چین، دومین اقتصاد جهان، دارند. حال سؤال اینجاست که ترامپ و بایدِن چه مواضعی درقبال چین دارند؟
هرچند هر دو گروه کمپینی تبلیغاتی علیه حزب کمونیست چین (حکچ) تشکیل دادهاند؛ اما واکنشها و اظهارنظرهای گذشته آنها در خصوص موضوع چین اختلاف دیدگاهشان را آشکارتر میکند.
کمپین انتخاباتی ترامپ برنامه دوم خود را تحت عنوان اصلی «وابستگیمان به چین را قطع کنیم» اعلام کرده که چند هدف کلیدی از جمله بازپس گیری مشاغل تولیدی از چین و مسئول دانستن چین در مدیریت ضعیف ویروسِ حزب کمونیست در بین سایر کشورها را دنبال میکند.
کمپین بایدِن برنامه خود را تحت عنوانِ «تماماً ساخت آمریکا» برای مقابله با چین ارائه و تأکید کرده که این برنامه شامل اهدافی از جمله باز پس گیری زنجیره منابع و کاهش وابستگی به چین به کمک «اقدامات سختگیرانه تجاری» است.
دیدگاه کلی مردم آمریکا نسبت به چین به ویژه از زمان شیوع ویروس کرونا به شدت منفی شدهاست. بررسی که در ماه جولای توسط موسسه Pew Research انجام گرفته، نشان میدهد که ۷۳ درصد از آمریکاییها مخالف چین هستند، که این میزان ۲۶ درصد بیشتر از سال ۲۰۱۸ است. نویسنده تحقیق معتقد است که یک دیدگاه فراگیر وجود دارد که عملکرد ضعیف چین را مسبب ظهور وشیوع کوید-۱۹ میداند.
دیدگاه بایدِن نسبت به چین
در جریان سفرهای تبلیغاتی، بایدن مدام تلاش میکرد تهدید از جانب چین را کم اهمیت جلوه دهد و در یک سخنرانی انتخاباتی در ماه مِی گفته بود: «آیا قراراست چینیها نهار ما را بخورند؟ به خودتان بیایید، منظورم این است که آنها آدمهای بدی نیستند ورقیب ما هم نخواهند بود.»
بایدن در مقام سناتور از ورود چین به سازمان تجارت جهانی در سال ۲۰۰۱ حمایت کرده بود، که به این کشور کمک میکرد روابط تجاری معمول و دائمی با آمریکا برقرار کند. بایدن در یک سخنرانی برای اعضای اتحادیه در ماه مِی گفته بود: «کشور ما بهترین نیروی کار را داراست، نیروی کار ما سه برابر مولدتر از آسیاییها است».
همچنین به گفتهی کمپین ترامپ، بایدن مخالف فرمان ممنوعیت سفر به چین بوده که در ماه ژانویه به دستور ترامپ برای کنترل گسترش ویروس صادر شده بود. بایدن پیش از تغییر دیدگاه در خصوص این ممنوعیت گفته بود: «دیگر زمان و دوران آشفتگی، بیگانه هراسی و وحشتآفرینیِ ترامپ به سر رسیده». رابطه بایدن با شی جین پینگ عمیقتر از اینها است. آنها از زمانی که بایدن معاون رئیس جمهور بود با هم آشنا بودند. در سال ۲۰۱۵ بایدن گفته بود که او وَ شی مذاکرات خصوصی زیادی درباره موضوعاتی داشتهاند که از حوصله این بحث خارج است. بایدن گفت: « من پس از چندین ملاقات به رئیس جمهور شی گفتم که بنده از صراحت، اراده و توانمندی شما در مدیریت آنچه که به ارث بردهاید بسیار تحت تأثیر قرار گرفتم».
درسال ۲۰۱۱ در میزگردی در پکن بایدن گفتهبود: «من و رئیس جمهور اوباما از سرمایهگذاری مستقیم شرکتها و نهادهای چینی در ایالات متحده استقبال کرده و حمایت میکنیم و این موضوع هیچ پیامدی جز تأمین منافع ما به همراه ندارد».
اخیراً یک مقام اطلاعاتی ایالات متحده گفتهبود که دولت پکن به دنبال شکست ترامپ در انتخابات پیش روست. ویلیام اِوانینا رئیس مرکز ملی امنیت و ضدِ جاسوسی گفته که طبق بررسی آنها چین ترجیح میدهد که ترامپ برنده دوباره انتخابات نباشد. همچنین این کشور پیروزی ترامپ در انتخابات قبلی را نیز بسیار نامحتمل و غیر قابل پیش بینی میدانست.
دیدگاه ترامپ در خصوص چین
ترامپ در زمان کمپین انتخاباتی در سال ۲۰۱۶ قول داده بود که با فعالیتهای اقتصادی ناعادلانه چین مقابله کند. در اولین دوره ترامپ برنامه امنیت ملی کلیِ دولت برای مقابله با نفوذ چین در ایالات متحده را اجرا کرد، تلاش بسیار بزرگی که تا کنون در هیچ یک از دولتهای ایالات متحده سابقه نداشتهاست. ترامپ مقامات چینی را به دلایل گوناگون از جمله حمایت از قانون جدید امنیت ملی اقتدارگرا در آن کشور، و همچنین به دلیل نقض حقوق بشر علیه اویغورها و سایر اقلیتها تحریم کرد. تعدادی از شرکتهای تحت حمایت چین نیز به دلیل همین نقض حقوق بشر در لیست سیاه ایالات متحده قرار گرفتند.
ترامپ در ماه ژانویه قرارداد مرحله اول تجارت با چین را امضا کرد. اما درماه ژوئیه گفت که این روابط به شدت آسیب دیدهاست و نشانههای ورود به مرحله دوم روابط تجاری با چین بسیار ضعیف و کم رنگ است. ترامپ همچنین گفت که قطع ارتباط کامل با چین هنوز میتواند یکی از گزینهها باشد.
به دستور ترامپ دستگیری جاسوسان چینی افزایش یافت. در طول چهارسال آخر ریاست جمهوری اوباما هیچ تبعه چینی به اتهام جاسوسی دستگیر نشدهبود. این درحالیست که تنها در سال ۲۰۱۷ دولت ترامپ چهار نفر چینی را به جاسوسی متهم کرد. کریستوفر وری، رئیس افبیآی، اخیراً فاش کرد که در این اداره بیش از ۲ هزار پرونده فعال در جریان است که ردِ پای حزب کمونیست چین در آنها به چشم میخورد، و تقریباً افزایش ۱۳۰۰ درصدی را در جاسوسی اقتصادیِ رژیم چین شاهد بودهاند. به گفته او آن اداره به طور متوسط هر ۱۰ ساعت با یک پرونده ضدجاسوسی جدید که به نوعی با چین در ارتباط است مواجه است.
سایر اقدامات قابل ملاحظه در تقابل با دولت چین را میتوان از خاتمه روابط ویژه ایالات متحده با هنگ کنگ، مخالفت با ادعای چین در مورد دریای چین جنوبی و همچنین بستن کنسولگری چین در هیوستون نام برد.
مطالب دیگر:
چرا وکیل حقوق بشر چین، رژیم چین را دشمن بشریت خواند
جنگ چین علیه آمریکا، هند و تایوان چگونه خواهد بود؟
درک ماهیت حزب کمونیست چین – تأمل درباره وقایع جنگ داخلی چین