در دهههای گذشته آثار تاریخی و باارزش زیادی به طور غیرقانونی از کشور خارج شدهاند که دولت تلاش دارد با استفاده از قوانین و کنوانسیونهای بینالمللی آنها را به ایران بازگرداند.
آثاری تاریخی مانند «الواح هخامنشی» که گفته میشود هنوز پروندهی آن در دادگاه امریکا باز است و تا بازگشت آن به ایران راه زیادی باقی نمانده است. «سرِ سرباز هخامنشی» که سالهای گذشته بحثهای بیشتری دربارهی احتمال بازگشت آنها به کشور مطرح میشد نیز پرونده دیگری از این دست است.
به گزارش ایسنا، دی ماه سال ۹۳ دادگاهی در بلژیک به بازگشت آثار «خوروین» به ایران رای داد. در اردیبهشت ماه ۹۴ نیز محمولهای شامل ۱۰۸ شیء ارزشمند متعلق به محوطه «چغامیش» پس از ۵۱۱ سال از موسسهی شرقشناسی شیکاگو پس گرفته شد و به ایران برگردانده شد.
معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری در این خصوص میگوید در حال حاضر پرونده الواح هخامنشی تنها پرونده از آثار تاریخی ایران است که برای بازگرداندنشان به ایران تلاش میکنیم.
تابستان سال گذشته نیز مجموعهای تاریخی از آثار ایران در کشور ایتالیا یافت شد که سرانجام براساس کنوانسیون «یونیدروا» درمورد استرداد اموال فرهنگی مسروقه، به بازگشت این آثار رای داده شد و سپس این آثار در موزهی ملی ایران به نمایش درآمدهاند.
چندی پیش محمدرضا کارگر، مدیرکل اداره اموال منقول تاریخی گفته بود: «فرآیند بازگرداندن الواح هخامنشی به روزهای پایانی خود نزدیک میشود، روندی که برای بازگشت این اشیاء طی شده غیرقابل بازگشت است و فقط یک رای دیگر تا ورود این اشیاء تاریخی فاصله داریم.»
معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری با بیان اینکه باقیمانده الواح هخامنشی در آینده نزدیک به کشورمان تحویل داده میشود، افزود: پیگیری و تلاش برای بازگرداندن اشیاء تاریخی ایران که به کشورهای دیگر قاچاق شده است، جزء رسالتهای مهم سازمان میراث فرهنگی است، اما نکته اینجا است که با کشف این اشیاء ما میتوانیم فرآیند بازگرداندن را در پیش بگیریم.