مقامات هنگ کنگ و ماکائو شهروندان خود را از شرکت در مراسم یادبود قربانیان تظاهرات طرفداران دموکراسی میدان تیانآنمن سال ۱۹۸۹ منع کردهاند. روز ۴ ژوئن ۱۹۸۹ حزب کمونیست چین دانشجویان و طرفداران دموکراسی را که در میان تیان آنمن جمع شده بودند را به خاک و خون کشید.
بیشتر بخوانید: میدان تیانآنمن، نماد سرکوبگری حزب کمونیست چین
در اول ژوئن، کری لام، رهبر هنگ کنگ طی یک جلسه مطبوعاتی تأکید کرد که همه سازمانها، گروهها، رسانهها و مدارس باید با نزدیک شدن به چهارم ژوئن مطابق با قانون امنیت ملی اعمال شده پکن باشند.
هنگامی که از او سوال شد که آیا طبق قانون به ساکنان اجازه داده میشود شعارهای مانند «پایان قانون تکحزبی» را فریاد بزنند، او از این سوال طفره رفت. در عوض پاسخ داد که نباید هیچ فعالیتی علیه قانون اساسی چین در هنگ کنگ انجام شود.
همزمان، مقامات حامی پکن در هنگ کنگ مانع برگزاری مراسم سالانه شمعافروزی در پارک ویکتوریا در تاریخ ۲۹ می در حمایت از قربانیان میدان تیانآنمن شدند، و همچنین از راهپیمایی بهمناسبت یادبود سی و دومین سالگرد واقعه ۴ ژوئن جلوگیری کردند.
بهطوری که با کمال تعجب دیده شد که یک شهروند مسن محلی به نام الکساندرا وونگ، توسط گروه بزرگی از افسران پلیس به اتهام «اجتماع غیرمجاز» در تاریخ ۳۱ می دستگیر شد. زیرا او به تنهایی در زمین باز نقطه شروع مسیر رژه پیشنهادی، بنرهای اعتراضی را در دست داشت و قصد داشت مسیر منع شده را به سمت دفتر ارتباط دولت مرکزی مردم که بالاترین مقام حزب کمونیست در این شهر است، طی کند. وی پس از یک شب بازداشت آزاد شد.
در همان روز، جان شوم، فعال اجتماعی، تهیه کننده فیلم و مفسر مشهور گفت «بدون توجه به اینکه چه اتفاقی برای هنگ کنگ بیفتد و چه فشاری را متحمل شویم، باید به وجدان خود وفادار باشیم.» او به هنگکنگیها پیشنهاد کرد که برای بیان افکارشان، در شب ۴ ژوئن کنار پنجرههای خود شمع نگه دارند.
او افزود «وجدان هرگز تسخیر نخواهد شد. هیچ قدرت دولتی نمیتواند مانع یادآوری این حادثه شود.»
چن چینگوا، عضو سابق فدراسیون دانشجویان هنگ کنگ و شاهد کشتار ۴ ژوئن در پکن، در مصاحبهای در تاریخ ۲۸ می به اپک تایمز گفت که اعتراضات دانشجویی پکن در چهار ژوئن همگی داوطلبانه بود و هرگز توسط افرادی از بیرون، یا طبق ادعای رژیم نیروهای خارجی متخاصم، تحریک نشده بود. چن گفت معترضان در آن زمان هنوز به حزب کمونیست چین اعتقاد داشتند و هرگز تلاشی برای مقابله با آن نمیکردند.
او افزود به همین دلیل معترضین در آن زمان اعتقاد داشتند که برای تحمیل سرکوب، استفاده از تانکهای نظامی در میدان تیانآمن پوچ است.
با اجرای قانون امنیت ملی پکن، آزادیهایی که قبلاً هنگکنگیها از آن برخوردار بودند، به طور واضح و سریع از بین میرود.
در تاریخ ۶ می، ۲۶ فعال دموکراسی خواه که در مراسم سال گذشته شرکت داشتند به اتهام شرکت در یک جلسه غیرمجاز به چهار تا ۱۰ ماه زندان محکوم شدند.
ماکائو
در مستعمره سابق اسپانیا، ماکائو، پلیس در ۲۵ می برای اولین بار هر رویداد مربوط به تیانآنمن را تحریک براندازی قدرت دولت دانست.
کام سان،عضو سابق مجلس قانونگذاری ماکائو، در تاریخ ۲۹ مه به اپکتایمز گفت که پلیس در حال حاضر ادعا میکند که مراسم شمع افروزی به یاد واقعه ۴ ژوئن خلاف قوانین است.
او استدلال کرد که غیرقانونی اعلام کردن یادبود وقایعی که در ۳۰ سال گذشته اتفاق افتاده مسخره است. این در حالی است که قانون کیفری این شهر از سال ۱۹۹۵ بدون تغییر باقی مانده است.
از نظر تاریخی، همواره ساکنان هنگ کنگ و ماکائو از معترضین خواهان دموکراسی میدان تیانآنمن حمایت معنوی کردهاند.
در ۲۱ می ۱۹۸۹، یک روز پس از آنکه حزب کمونیست، دبیرکل خود، ژائو ژیانگ را که با معترضان همدل بود برکنار کرد، یک راهپیمایی بیسابقه در پایتخت این کشور برگزار شد که بیش از یک میلیون نفر را در حمایت از دانشجویان دموکراسیخواه در پکن به خود جلب کرد.
لی چوک یان، عضو سابق شورای قانونگذار ، بهعنوان سازمان دهنده تظاهرات هنگ کنگ، در سال ۱۹۹۹ به بیبیسی چینی زبان گفت «فقط وقتی چین از دموکراسی و آزادی برخوردار باشد، هنگ کنگ میتواند بهترین حمایت را داشته باشد.»
پس از آنکه پکن در ۳ ژوئن ۱۹۸۹ سرکوب خونین خود علیه معترضان را آغاز کرد، شهروندان هنگ کنگ پول اهدا کردند تا «عملیات پرنده زرد» پنهان را برای نجات فعالان دموکراسی تحت تعقیب در سرزمین اصلی چین را انجام دهند.
مطالب دیگر:
میدان تیانآنمن پکن، از سرکوب دانشجویان تا آزار و اذیت فالون گونگ (به همراه تصاویر)
دولت آمریکا از چین خواست اشتباه سرکوب تیانآنمن را تکرار نکند