طی هفتههای گذشته، بارانهای شدید در مناطق مختلف ایران به خصوص مناطق جنوبی منجر به جاری شدت سیل شد. به گفته رئیس سازمان هواشناسی و با توجه به تحقیقی که در مجله معتبر «نیچر» چاپ شده است علت این سیلها گرمایش جهانی است و احتمالاً باید در انتظار سیلهای بیشتری در آینده بود.
داوود پرهیزکار، رئیس سازمان هواشناسی در مراسم افتتاح نخستین سامانه پیشآگاهی و پیشبینی هشدار سیل و سیلاب شهری کشور گفت: «سیلهای ناگهانی از تبعات گرمایش جهانی است که در ایران نیز مشاهده می شود، به طوری که بارشها عمدتاً به صورت ناگهانی و سیل آسا رخ می دهد.»
در واقع با گرمتر شدن دمای کره زمین چرخه های پدیدههای طبیعی آن هم کاملا تغییر می کند، از سویی هوای گرم رطوبت بیشتری هم در خود نگه می دارد و این منجر به ایجاد بارندگی های شدیدی می شود. بر اساس تحقیقی که چند ماه پیش در مجله نیچر منتشر شد، با گرمتر شدن دمای کره زمین احتمال رخ دادن سیلهای شدید، مخصوصا در مناطق خشک تر افزایش پیدا می کند.
مارکوس دونات یکی از نویسندگان این تحقیق معتقد است: «ما ارتباط قویای بین گرمایش جهانی و افزایش بارندگی میبینیم، این ارتباط در مناطقی که استوایی نیستند شدیدتر است.» در این تحقیق اطلاعات مخصوص به ۱۱ هزار بارندگی تحلیل شده است.
به نقل از فرانس پرس، دانشمندان آمریکایی اعلام کردند سال گذشته جهان گرمترین سال خود را گذراند و نگرانیهای جدیدی را درباره تسریع تغییرات آب و هوایی ایجاد کرد.
بر اساس گزارش، اداره جوی و اقیانوسی ملی آمریکا(NOAA) افزایش دمای هوا در بخشهایی از ایران، هند و کویت بسیار بالا بود که نگرانی از افزایش ذوب شدن یخهای قطب شمال و جنوب را بیشتر کرده است. بر اساس این گزارش و نیز گزارش جداگانه ناسا، میانگین جهانی درجه حرارت سطح خشکی و دریا نشان میدهد که سال ۲۰۱۶ از زمان رکورد خود در سال ۱۸۸۰ بیشترین دما را داشته است.
سازمان هواشناسی جهانی در ژنو صحت یافتههای دانشمندان آمریکایی را نیز تأیید کرد و خاطرنشان کرد که دیاکسیدکربن و متان نیز در هوا نیز به رکورد جدیدی رسیده است. دلیل اصلی افزایش دیاکسیدکربن سوختهای فسیلی مانند نفت و گاز است که دیاکسید کربن بیشتری را به هوا منتشر میکند. متان و دیگر گازهای آلودهکننده به گازهای گلخانهای معروف شدهاند که باعث گرم شدن سیاره زمین میشود.
گزارش اداره جوی و اقیانوسی ملی آمریکا حاکی است از آغاز قرن ۲۱ رکورد دمای زمین پنج بار در سالهای ۲۰۰۵، ۲۰۱۰، ۲۰۱۴، ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶ شکسته شده است.
همزمان با ورود بشر به دروازه تمدن نوین و وقوع انقلاب صنعتی در قرن ۱۸ میلادی، سبک زندگی مردم دگرگون شد و نیاز انسان به منابع جدید انرژی باعث شد اتمسفر زمین به طور روزافزونی مقادیر بیکرانی از گازهای گلخانهای را در خود جای دهد.
پیامد این وضعیت تغییر اقلیم بوده است که خود را به صورتهای گوناگون از قبیل افزایش گرمای جهانی، بالا آمدن سطح آب دریاها و اقیانوسها، ذوب شدن یخهای قطبی و وقوع رگبارهای سیلآسا، در برخی نقاط نشان میدهد. کوران و سرمای شدید و کوتاه مدت، انقراض گونههای جانوری و گیاهی، شیوع بیماریهای مسری و ناشناخته، قحطی و کمبود مواد غذایی از دیگر مصایبی است که میتواند حاصل از تغییرات آب و هوا باشد.
دانشمندان پیشبینی کردهاند میانگین دمای زمین در این قرن، ۸/۴ (چهار ممیز هشت) درجه سانتیگراد افزایش خواهد یافت. افزایش بیش از حد مجاز گازهای گلخانهای مهمترین عامل گرمایش جهانی است و به تبع آن فجایع زیستمحیطی یکی پس از دیگری رخ خواهد داد.
بیشترین سهم انسان در تولید گازهای گلخانهای گاز دیاکسیدکربن است که در نتیجۀ استفاده از سوختهای فسیلی است. قطع درختان و از بین رفتن پوشش سبز زمین نیز در افزایش این گاز سهم به سزایی دارد. دیاکسیدکربن سالیان سال در جو زمین باقی میماند و به سادگی از بین نمیرود. چین، آمریکا و اتحادیه اروپا، ۵۵ درصد از کل گازهای گلخانهای جهان را تولید میکنند.
در کنار دیاکسیدکربن، متان و اکسید نیتروژن بیشترین سهم از این گازها را تشکیل میدهند. آمار نشان میدهد که طی دویست سال گذشته و به ویژه ۵۰ سال اخیر میزان گازهای گلخانهای به طور تصاعدی رو به افزایش بوده، به طوری که میزان دیاکسیدکربن و متان به ترتیب ۱۵۰ و ۳۰ درصد افزایش یافته است. افزایش دامها، استخراج گاز طبیعی و استفاده از کودهای شیمیایی نیز بخشی از عواملی هستند که منجر به تولید متان میشود.
وزیر پیشین امور خارجه آمریکا در کنفرانس تغییرات اقلیمی گفت: «بیش از دو دهه است که درباره گرم شدن زمین صحبت میکنیم؛ اما با وجود این هنوز در مسیری قرار داریم که به تراژدی منتهی میشود.» دکتر عسگری استاد دانشگاه یورک کانادا نیز میگوید: « برای مقابله با این بحران فرصت زیادی وجود ندارد و مدت زیادی از آغاز شمارش معکوس میگذرد و برخی از دانشمندان بدبین فاتحه زمین را خواندهاند. »
وی معتقد است که ذوب شدن یخها یکی از پیامدهای اصلی تغییرات اقلیمی است که نتیجه آن بالا آمدن سطح آب اقیانوسها است. و انقراض گونههای جانوری و گیاهی و افزایش بیماریهای مسری را از دیگر آثار تغییرات اقلیمی میداند.
پیشتر سازمان جهانی هواشناسی اعلام کرد که اکنون دیاکسیدکربن در جو ۱۴۲ درصد بیشتر از سال ۱۷۵۰ میلادی یعنی پیش از آغاز انقلاب صنعتی است. علاوه بر این سرعت تجمیع دیاکسیدکربن در جو در فاصله بین سال ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۳ بیسابقه بوده است.
در گزارش سالانه سازمان جهانی هواشناسی برای اولین بار بخشی به اسیدی شدن اقیانوسها اختصاص یافته و در آن ذکر شده است که هیچگاه در سیصد میلیون سال گذشته اقیانوسها اینقدر اسیدی نبودهاند. « مایکل مان »، استاد برجسته هواشناسی دانشگاه ایالتی پنسیلوانیا محاسباتی انجام داده که نتیجهای نگران کننده ارائه میدهد : « اگر دنیا با همین سرعت به سوزاندن سوختهای فسیلی ادامه دهد، تا سال ۲۰۳۶ از آستانه انهدام زیستمحیطی عبور خواهیم کرد. »
بیبیسی به نقل از گزارش موسسه کلایمنت اکانتیبلیتی، اذعان میدارد که ۹۰ شرکت در جهان، عامل تولید دو سوم از گازهای گلخانهای هستند. در این میان شرکتهای نفتی متهم درجه اول هستند. این ۹۰ شرکت ۶۳ درصد دیاکسیدکربن و متان را در فاصله سالهای ۱۷۵۱ تا ۲۰۱۰ تولید کردهاند. این پژوهش، نشان میدهد که به جز هفت شرکت که در کار تولید سیمان بودهاند، مابقی این شرکتها در کار استخراج نفت، گاز یا ذغالسنگ فعالیت دارند.