پساز دو انفجار عظیمی که در ساعات پایانی شب چهارشنبه ۲۱ مرداد ماه، در شهر بندری تیانجین چین روی داد و تلفات و خسارات گستردهای برجای گذاشت، هنوز هیچیک از منابع رسمی و دولتی دربارهی علت وقوع این فاجعه سخنی نگفتهاند.
تنها مورد مسجل آن است که انفجار در انبار مواد شیمیایی خطرناک متعلق به شرکت «دانجیانگ تیانجین» که یک شرکت متخصص در ذخیره سازی و حمل ونقل کالاهای خطرناک است، رخ داده است.
بندر تیانجین دهمین بندر بزرگ جهان و هفتمین بندر بزرگ چین محسوب میشود.
مقامات چینی که تاکنون به شدت اطلاعات مربوط به این واقعه و ابعاد تلفات و خسارات را پنهان نگاه داشتهاند، تنها به گفتن این که در حال بررسی موضوع هستند، بسنده کردهاند.
کارشناسان، شرکتهای چینی تولیدکنندهی محصولات پرخطر را به سبب عدم رعایت قوانین ایمنی بینالمللی، عامل اصلی وقوع این انفجار هولناک میدانند.
با توجه به سوابق مستند چین در عدم رعایت استانداردهای ایمنی و ضعف مدیریتی و اهمالکارانه در خصوص محصولات پرخطر، میتوان گفت این موضوع مهمترین علت وقوع این حادثه است.
«باب ریچاردز»، معاون پیشین برنامهی ایمنی حمل و نقل مواد خطرناک وزارت حمل و نقل ایالات متحده که بیشاز ۳۰ سال تجربه در توسعه و اجرای مقررات ایمنی جهانی برای مواد پرخطر دارد، دربارهی این انفجار گفته که وقوع این حادثه در تیانجین هیچ جای تعجبی ندارد.
او میگوید: «این رویداد من را متعجب نمیکند، چراکه سیستم نظارت بر ایمنی در چین واقعا سهل انگارانه است. این عدم نظارت، شامل همه مراحل بستهبندی، نگهداری، حمل ونقل و کشتیرانی میشود.»
ریچاردز، که نقش عمدهای در توسعه و ارتقاء قوانین و استانداردهای حمل ونقل دریایی کالاهای خطرناک دارد، تشریح کرده: «تا زمانیکه استانداردهای مناسب در جای خود باشند، هر چیزی را میتوان با خیال راحت ذخیره سازی و یا جابجا کرد.»
او افزود: «در چین شما شرکتهای باربری بیپروایی دارید که اغلب اوقات از قوانین بینالمللی پیروی نمیکنند. افزون بر ۹۵ درصد از حوادث این چنینی به این علت رخ میدهد که افراد قوانین موجود را زیر پا میگذارند.»
شرکای اروپایی چین نیز از این کشور بهخاطر شیوههای ایمنی و نظارت ضعیف انتقاد کردهاند.
طبق گزارش کار گروه حمل و نقل دریایی، که در سال ۲۰۰۰ برای حفظ منافع حمل و نقل دریایی اروپا در چین تاسیس شد، وضعیت حمل و نقل دریایی کالاهای خطرناک در چین، چه در مورد کالاهای خروجی از این کشور و چه درمورد حمل و نقل داخلی، بسیار نگران کننده است.
در گزارش سال ۲۰۱۲ این کارگروه آمده: «تعداد زیادی از اظهارنامه های جعلی حمل ونقل کالاهای خطرناک از کشور چین گزارش شده که آتش سوزیهای مکرر، خطر افزایش تلفات، خسارت بر کشتیها و آلودگی شدید هوا را بهدنبال داشته است. بهطور مثال محمولهای تحت عنوان اسباببازی پلاستیکی بارنامه شده اما در حقیقت حاوی وسایل آتشبازی بوده است؛ درحالیکه قرار دادن این کانتینرها نزدیک به موتورخانهی کشتی میتواند فاجعهبار باشد.»
بهگفتهی رسانههای چین در انباری که انفجار تیانجین در آن رخ داده، لیست بلندی از مواد خطرناک شیمیایی از جمله کاربید کلسیم، سیانور سدیم، سود سوزآور، سولفید سدیم، آرگون، متیل اتیل کتون، اسید سولفوریک، اسید نیتریک پتاسیم، نیترات سدیم، اسید فرمیک، اسید فسفریک، گاز طبیعی فشرده و غیره وجود داشته است.
گمانهزنیها دربارهی آمار جانباختگان
مقامات این کشور تاکنون تلفات این انفجار مهیب را دست کم ۸۵ تن کشته، بیشاز ۷۰۰ مجروح و دهها تن مفقود اعلام کردهاند.
با این حال اظهار نظرهای گستردهی عموم مردم در رسانه های اجتماعی نشان میدهد که تعداد تلفات بایستی بسیار بیشاز این باشد.
رویهی همیشگی حزب کمونیست چین در بیاهمیت جلوه دادن ابعاد هر فاجعه از جمله سیل، زلزله، بیماریهای همه گیر و یا حوادث ریلی، اعتماد مردم را نسبت به آمارهای اعلام شده از سوی دولت بسیار کاهش داده است.
از سوی دیگر با توجه به خسارات گسترده و هولناک این دو انفجار، بهنظر میرسد که آمار اعلام شده به طرز مشکوکی کم است.
شینهوا، خبرگزاری رسمی چین، شدت این حادثه را برابر با انفجار ۲۴ تن تی.ان.تی اعلام کرده است.
ویدئوهایی که شاهدان این حادثه منتشر کردهاند، ابر عظیمی از دود و آتش را نشان میدهد که آسمان را روشن کرده است.
به گزارش آسوشیتد پرس، خوابگاه تمام کارگران بهکلی نابود شده، درحالی که میتوان گفت اغلب این کارگران احتمالا در خواب بودهاند.
کانتینرهای حمل کالا همچون لگوهای اسباببازی کودکان بر روی هم پرتاب شده، بیشاز ۱۰۰۰ اتومبیل نو به پوستههای فلزی سوخته بدل شده و پنجرههای ساختمانها تا کیلومترها آنطرفتر درهم شکسته شده‌اند.
خبرگزاری «اپل دیلی» هنگ کنگ، با استناد به اظهارات یک افسر پلیس که نخواسته نامش فاش شود، نوشته که از ۱۲۰ آتشنشان و پلیسی که به داخل منطقهی انفجار رفتهاند، تنها چهار تن زنده بیرون آمدند.
«اورینتال نت»، رسانه دیگر از هنگ کنگ هم به نقل از مشاهدات کاربران رسانههای اجتماعی گزارش کرده که سربازان درحال خارج سازی صدها جسد از محل حادثه بودهاند.
کاربران رسانه های اجتماعی از حذف شدن این مطلب از روی فضای مجازی شکایت کردهاند.
کنترل اطلاعات
با وجود سکوت دولت در مورد علل احتمالی آن، رسانههای دولتی گزارش دادند که مسئولان ارشد مرتبط با حادثه در حال حاضر بازداشت شده و این که رهبر چین «شی جینگ پین» خواستار اشد مجازات برای همه افرادی که مسئول انفجار هستند، شده است.
محدودهی اطراف منطقه تا حدود یک مایل برای دور نگه داشتن خبرنگاران و مردم در محاصره قرار گرفته است.
پلیس اینترنت با انتشار پیام آنلاین به کاربران رسانههای اجتماعی هشدار داده، درصورت بیان هرگونه اطلاعات در مورد تعداد کشتهها و مجروحان و پراکندن شایعات با افراد برخورد به شدت خواهد کرد.
اپکتایمز در ۳۵ کشور و به ۲۱ زبان منتشر میشود.
