با نوجوان خود وقتی نمرات پایین تحصیلی می‌گیرد، چگونه برخورد نماییم

هر پدر و مادری دوست دارد فرزندش در تحصیل بهترین باشد و با نمرات عالی به مدارج بالاتر راه یابد؛ اما وقتی نوجوان شان با نمرات پایین در کارنامه وارد منزل می شود، تصور می کنند دنیا سرشان خراب شده و نوجوان شان آینده درخشان و موفقیت آمیزی نخواهد داشت. از این رو، بسیار مضطرب شده و شروع به سرزنش او و یا خود می نمایند، گاهی نیز بلافاصله برای جبران اقدام به برنامه ریزی درسی جبرانی سختی می کنند.

در اینجا چند برخورد موفق آمیز و ساده را به شما معرفی می کنیم:

• با دیدن نمرات پایین، خودتان را کنترل نمایید و در آن لحظه چیزی نگویید به جز اینکه با نشان دادن ناراحتی خود و همچنین بیان اینکه می دانید وی نیز از این مساله ناراحت هست، زمانی برای گفتگو برای چند ساعت بعد بگذارید تا بتوانید به خود مسلط شده و بدانید قرار است چکار کنید.
• پیش از آنکه به موارد رفع و تمرکز روی کلاس های جبرانی و نحوه تنبیه و… بپردازید، به عواملی که موجب این افت تحصیلی شده بیاندیشید و همه موارد مربوط به سن و دوره رشد، اتفاقات اخیر، مشکلات جدید در شما و او و یا سایر اعضای خانواده…. را مد نظر قرار بدهید. مطمئنا یک یا دو عامل موجب این مشکل نمی شود و چندین عامل تاثیرگذار بوده و شما هر چقدر عوامل بیشتری را بتوانید شناسایی کنید، بهتر می توانید راه کارهای اصلاحی را جستجو و اجرا نمایید.
• سپس با توجه به امکانات و محدودیت های خود شما و او، به راه کارهای اصلاحی بیاندیشید.
• در نظر داشته باشید که این شکست به معنی یک تجربه و یک اخطار بوده و یک یا چند تجربه نمی تواند تعیین کننده آینده وی باشد. مثبت نگر باشید.
• وقتی به او صحبت می کنید قبل از ارائه نظرات خود، ابتدا نظر وی را جویا شوید، با وی همدلی کنید و بیان کنید که می دانید همه شما در این خصوص ناراحت هستید و ناراحتی او را نیز درک می کنید. از او در مورد علل این مشکل بپرسید و به او فعالانه و بدون قضاوت خوب گوش دهید.
• سپس از او راه کارهای اصلاحی را سوال کنید. به این طریق به وی اجازه می دهید در مورد مساله اش فکر کند و با مساله خودش روبرو شود و سعی کند آن را حل کند. به این صورت او رشد خواهد نمود.
• بعد نظرات خود را با وی مطرح کنید و در مورد راه کارهایی که به نظر خودتان رسیده از او نظرخواهی کنید. عواملی هم که تصور می نمایید در این مساله موثر بودند را نیز بیان نمایید و نتیجه گیری را به عهده او بگذارید.
• تصمیماتی که گرفته شد را ثبت کنید و حتما پی گیری نموده و نتیجه اش را گاه گاهی از خود وی نیز جویا شوید. اگر نوجوان ببیند شما مساله را رها کرده اید، این امکان دارد که خود وی نیز مساله را پی گیری ننماید.
• برای هر موفقیت کوچک و یا تلاش وی برای جبران و اصلاح، وی را تشویق نمایید.
• به او همیشه قید نمایید که با تلاش بیشتر موفق خواهد شد.

دکتر مهناز خسروی، روانشناس آموزشی و تربیتی، مشاور تحصیلی و تربیتی