پنجاه سال پس از دست دادن تاریخی ریچارد نیکسون و مائو تسه تونگ در سال ۱۹۷۲، نظم جهانی ژئوپلیتیک بار دیگر در حال تغییر شکل است. جهان اکنون شاهد اتحاد رو به رشد پکن و مسکو است.
شی جین پینگ، رهبر حزب کمونیست چین (حکچ) و ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه در اوایل فوریه در روز افتتاحیه بازیهای المپیک زمستانی پکن با یکدیگر دیدار کردند. این دیدار می توانست فرصتی برای شی جینپینگ فراهم کند تا از پوتین بخواهد تا دیپلماسی با اوکراین را دنبال کند و تنشها بین دو کشور را کاهش دهد. در عوض، به نظر میرسد که در حالی که روسیه پیشرویهای خود را بر روی همسایه خود برنامهریزی میکرد، رژیم چین به سمت دیگری نگاه میکرد.
بسیاری نشست ۴ فوریه را به عنوان نمایش همبستگی بین دو رژیم توصیف کردهاند. این مناسبت با یک «بیانیه مشترک» طولانی برجسته شد که در آن دو کشور شراکت «بدون محدودیت» را اعلام کردند که در آن «هیچ زمینه همکاری ممنوعه» وجود ندارد.
این بیانیه ۵۰۰۰ کلمهای همچنین مخالفت خود را با «گسترش بیشتر ناتو ابراز کرد و از ائتلاف آتلانتیک شمالی خواست تا رویکردهای ایدئولوژیک جنگ سرد خود را کنار بگذارد، به حاکمیت، امنیت و منافع دیگر کشورها احترام بگذارد…نگرش عینی و مناسب نسبت به توسعه صلح آمیز سایر کشورها داشته باشد.
سرهنگ دوم بازنشسته رابرت ماگینیس به اپک تایمز گفت: «چنین بیانیه مفصلی به وضوح ماهیت روابط در حال ظهور چین و روسیه را مشخص میکند. او گفت که در آن شی و پوتین برای خفه کردن غرب، برچیدن ناتو و ایجاد نظم جهانی جدید تلاش می کنند.
«توافق آقایان»
کمتر از سه هفته پس از نشست پوتین و شی، روسیه حملات خود را به اوکراین آغاز کرد. ماگینیس این بیانیه را به عنوان «توافق آقایان» در پشت آنچه که بسیاری آن را «یک اتحاد بیش از حد» میدانند، توصیف کرد. او افزود، پوتین امیدوار است که این اتحاد تازه شکل گرفته به حمل روسیه از طریق تهاجم کمک کند.
در پشت صحنه، مگنیس مشکوک است که قرار ملاقات شی و پوتین «پشتیبانی ژئوپلیتیکی و تضمینهای مالی» را به روسیه داده است تا ضربه اقتصادی تحریمهای غرب را کاهش دهد. او افزود اینکه رژیم چین از مسکو به دلیل حمله به اوکراین انتقاد نکرده است، میتواند نشانهای از حمایت خاموش پکن باشد.
علاوه بر این، مگینیس گفت: «شی به احتمال زیاد از کاری که غرب انجام میدهد یا بهطور مناسبتر انجام نمیدهد، تشویق میشود. روسیه در حالی که از چندین کشور کمک دریافت میکند، با محکومیت جهانی غرب مواجه شده است. تحریمها نیز از جهات مختلف وارد میشوند تا حمله بیدلیل رژیم روسیه را کاهش دهند.
اما آنچه برای رژیم چین مهم است این واقعیت است که ایالات متحده به اوکراین نیرو نمی فرستد.
«نظم نوین جهانی»
با توجه به انبوه تحریمهای غرب، مگنیس گفت که او مشکوک است که «شی به پولشویی هر چیزی که پوتین، الیگارشها و دولت روسیه به طور کلی نیاز دارند، کمک خواهد کرد تا به حرکت رو به جلو ادامه دهند.»
با ادامه تشدید درگیری در اوکراین و ادامه جاه طلبیهای رژیم چین برای تصرف تایوان، او گفت که ایالات متحده و ناتو در یک جنگ سرد جدید قرار گرفتهاند.
مگنیس گفت: «شی به دنبال نظم نوین جهانی است، همانطور که بسیاری از نوشتهها و سخنرانیهای او نشان میدهند. او افزود، این نظم نوین جهانی، نظمی است که “=«به جای ارزشهای لیبرالی که نظم جهانی پس از جنگ جهانی دوم را شکلدادند، به مراتب بیشتر از یک رژیم استبدادی استقبال میکند.»
به گفته مگنیس، پس از خروج پر هرج و مرج آمریکا از افغانستان و نحوه مدیریت آن در بحران روسیه و اوکراین، برخی کشورها شروع به در نظر گرفتن ایالات متحده بهعنوان یک قدرت جهانی درجه دو کردهاند. برخی از این کشورها ممکن است به زودی بپرسند «ما میخواهیم خود را با چه کسی هماهنگ کنیم؟» و «چه کسی واقعاً کارها را در آینده اداره میکند؟»
مطالب دیگر:
روسیه میگوید که اگر اوکراین شروط مسکو را برآورده کند، اقدام نظامی در یک لحظه متوقف خواهد شد
رژیم چین میگوید علیرغم جنگ اوکراین، روابطش با روسیه «مثل سنگ محکم» است