همزمان با به اوج رسیدن تنش میان چین و آمریکا، پرسیدن این سوالات اهمیت پیدا می‌کند: چه نوع کودکانی در این دو کشور پرورش پیدا می‌کنند؟ کدامیک از این دو گروه دانش‌آموز برای مقابله با چالش‌های آینده آمادگی بیشتری دارند؟
می‌توان گفت تحصیلات در چین تا حدودی متفاوت است و بیشتر از حقایق، بر داستان تکیه دارد. برای مثال در متون درسی کودکان ۷ ساله، از رهبر کشور با عنوان «پدربزرگ شی» یاد شده‌است. در واقع، متون درسی معیار این کشور، از مدارس ابتدایی تا دانشگاه، جلوه مثبت خاصی به شی جین‌پینگ می‌دهند.
اما در ایالات متحده گونه دیگری از تلقین فکری در جریان است که اثرات آن را در تمام طول دوران تحصیل، از مدارس ابتدایی تا کلاس‌های دانشگاه، می‌توان حس کرد. این شیوه که حس بی‌گناهی کودکان را از بین می‌برد، «نظریه انتقادی نژاد» (CRT) نام دارد و فلسفه‌ای نومارکسیستی است که روزنامه وال‌استریت ژورنال به درستی درباره آن می‌گوید: «فرصت، صلاحیت و بی‌طرفی را نقض می‌کند».
حال باید پرسید کدام نوع از تلقین فکری بدتر است؛ شستشوی مغزی موجود در چین یا در آمریکا؟ هر دو غیر قابل قبول‌اند؛ زیرا هر چه باشد کودکان امروز، بزرگسالان فردااند.
پیش از آنکه بحث را ادامه دهم باید بگویم که این نوشته، مقایسه‌ای مستقیم میان چین کمونیست و آمریکا نیست. یکی از این کشورها توسط رژیمی تمامیت‌خواه اداره می‌شود و دیگری خیر. در آمریکا مردم آزادی نسبی دارند اما در چین این آزادی وجود ندارد و نظارت شدیدی بر افراد صورت می‌گیرد و صداهای مخالف نیز به سرعت ساکت می‌شوند.
این نوشته، مقایسه‌ای میان تفکرات خطرناک و پیامدهای این تفکرات در دو کشور بسیار متفاوت است. هیچکس نباید از شنیدن آنچه که در چین می‌گذرد متعجب یا شوکه شود؛ کشوری که پروپاگاندا در آن عادی و رایج است. با این حال، تلاش‌های اخیر برای تلقین فکری کودکان در آمریکا، هم تعجب‌آور است و هم شوکه‌کننده.
پیش از آنکه به مبالغه‌گویی متهم شوم، بگذارید این سوال را مطرح کنم: تلقین فکری چیست؟ تلقین فکری پروسه آموزش یک فرد یا گروه برای پذیرفتن بی‌چون و چرای مجموعه‌ای از عقاید است. تحصیلات، در خالص‌ترین شکل آن، بر تفکر نقادانه تاکید دارد. اما در تلقین فکری، تمایل برای تفکر نقادانه کنار گذاشته می‌شود و از کودکان خواسته می‌شود تا بی‌اعتقادی خود را برای مدت نامشخصی به تعویق بیندازند.
در چین، «اندیشه شی جین‌پینگ» در سال ۲۰۱۷ تبدیل به اصل محوری اساس‌نامه حزب کمونیست چین شد. شی که به طور آشکاری از سنت مائو تسه‌تونگ تاثیر پذیرفته‌است، تلاش دارد تا نسل جدیدی از پیروان متعصب و وفادار را تربیت کند.
به گفته کمیته ملی متون درسی چین، هر کتاب درسی، از مقطع ابتدایی تا دانشگاه، باید «بازتاب‌دهنده اراده حزب کمونیست چین و ملت چین باشد و به طور مستقیم بر جهت و کیفیت پرورش استعدادها تاثیر بگذارد». به خصوص مدارس ابتدایی «باید عشق و درک صحیح نسبت به حزب، کشور و سوسیالیسم را در میان دانش‌آموزان تقویت کند».
تعجبی ندارد که تقلین فکری در آمریکا نیز اثرات مخربی بر جوانان به جای می‌گذارد.
انواع مختلف تلقین فکری که در کلاس‌های چینی و آمریکایی جریان دارد، عواقب روانی، روحی، احساسی و اقتصادی شدیدی را در آینده به بار خواهد آورد.
نظریه انتقادی نژاد به گونه‌ای طراحی شده‌است که منجر به تبعیض‌های گسترده‌تری می‌شود و افراد را به دسته‌هایی نظیر «ستمگر و ستم‌دیده» و «برخوردار و کم‌برخوردار» تقسیم می‌کند. ایالات متحده هم‌اکنون نیز دچار تفرقه شده و برخی از نویسندگان هشدار داده‌اند که ممکن است این کشور وارد یک جنگ داخلی جدید شود. آنچه در کلاس‌های درس آمریکا می‌گذرد، تنها بر آتش این نفرت می‌دمد.
اما در مقابل، هدف نظام تلقین فکری چین، متحد کردن توده‌ها است. اینکه آیا در این راه موفق می‌شود یا خیر در گذر زمان مشخص خواهد شد.
هاروکی موراکامی، نویسنده معروف، این چنین نوشته‌است: «قلب کودکان نرم و انعطاف‌پذیر است، اما زمانی که به گونه‌ای خاص منعقد شود، بازگرداندن آن به شکل قبلی دشوار است».
درباره ذهن کودکان چه می‌توان گفت؟ البته که انعطاف‌پذیر است؛ اما پس از یک دهه تلقین مداوم فکری، زمانی که دانش‌آموزی از دبیرستان فارغ‌التحصیل می‌شود، جبران این آسیب اگر غیرممکن نباشد، لااقل دشوار است.
در چین، حزب کمونیست تلاش دارد تا با وادار کردن دانش‌آموزان به خواندن از روی یک برگه سرود، گروه منسجم‌تری ایجاد کند؛ اما در سوی دیگر، در آمریکا بسیاری از دانش‌آموزان درگیر نوعی از خودتنبیهی و دارای نفرتی عمیق نسبت به خودشان و کشوری می‌شوند که در آن پرورش یافته‌اند.
نوشته: جان مک گلیون محقق و مقاله نویس است. آثار او توسط روزنامه‌های نیویورک پست، سیدنی مورنینگ هرالد، نیوزویک، نشنال ریویو، اسپکتیتور آمریکا و سایر رسانه‌های معتبر منتشر شده است.
نظرات بیان شده در این مقاله نظرات نویسنده است و لزوماً منعکس کننده نظرات اپک‌تایمز نیست.
مطالب دیگر:
نماینده کنگره خواستار پایان دادن به خرید زمین‌های کشاورزی آمریکا توسط چین شد
دیدگاه: پکن فعالیت‌های پروپاگاندای خود را در آفریقا گسترش می‌دهد
سازمان غذا و دارو می‌گوید برای انتشار کامل داده‌های واکسن فایزر، به ۷۵ سال زمان نیاز دارد
