رژیم چین در ماه آوریل اعلام کرد که یک برنامه آزمایشی ارز دیجیتال را آغاز خواهد کرد. در اوایل ماه اوت، چهار بانک مهم چین (بانک چین، بانک ساخت چین، بانک صنعتی و بازرگانی چین و بانک کشاورزی چین) آزمایش ارز دیجیتال را در شهرهای مهم این کشور، مانند شنژن گسترش دادند.
در اواسط ماه اوت، حزب کمونیست چین ناگهان سرعت خود را افزایش داد و قصد داشت که به سرعت این برنامه را در سرتاسر کشور اشاعه دهد.
ژو شیائوچوان، رئیس سابق بانک خلق چین، در سال ۲۰۱۶ اعلام کرد که چین قصد دارد در طی ۱۰ سال، ارز دیجیتال را جایگزین ارز کاغذی کند. این کشور تنها با گذشت چند سال، برنامه ارز دیجیتال را بسیار زودتر از برنامه اصلی، و با عجله آغاز کرد. ظاهراً، بحران سیاسی چین، وخیم شدن شرایط اقتصادی و افزایش بحران بقای حزب کمونیست چین، مجموعاً منجر به اجرای عجولانه و زودتر از موعد این برنامه شده است.
ارز دیجیتال راه‌اندازی شده توسط حزب کمونیست چین در مورد چیست؟ این یک ارز الکترونیکی است که برای جایگزینی پول کاغذی مورد استفاده قرار می‌گیرد. ارز دیجیتالی منتشر شده توسط بانک مرکزی چین با ارز مجازی در دنیای مجازی متفاوت است؛ این ارز، یک نوع حسابداری ناشناس و غیرمتمرکز محسوب نمی‌شود. این ارز کاملاً توسط دولت کمونیست چین کنترل می‌شود. این یک پول رمزنگاری شده واقعی نیست، زیرا رمزگذاری آن حداکثر در سطح کاربران و بازرگانان است، نه رژیم چین و بانک‌های دولتی آن.
یوان دیجیتال چین، «ارز دیجیتال (DC)» یا «پرداخت الکترونیکی (EP)» نام‌گذاری شده است و بانک مرکزی چین هنوز صادرکننده این ارز است. ثبت نام کاربر نیاز به نام واقعی (فرد حقیقی) دارد. حداقل در حال حاضر، یوان دیجیتال و یوان کاغذی با هم برابر هستند، و این دو به صورت آزاد قابل مبادله هستند. ارز دیجیتال با نام واقعی، ویژگی‌های ارز رمزگذاری شده بین‌المللی را ندارد، و فاقد ویژگی‌های گمنامی و امنیت واقعی است.
مو چانگچون، مدیر انستیتوی تحقیقات ارز دیجیتال بانک خلق چین، اعلام کرد که تا زمانی که مردم کیف پول دیجیتال DC / EP را روی تلفن‌های همراه خود دارند، انتقال وجه می‌تواند به سادگی استفاده از دو تلفن باشد. افراد حتی به اینترنت هم نیاز ندارند. به عبارت دیگر، ارز دیجیتال چین نیازی به دسترسی به اینترنت ندارد و کاربران می‌توانند برای تکمیل پرداخت خود، از ارتباط میدان نزدیک (NFC) بلوتوث مانند استفاده کنند. این پدیده با بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال رمزنگاری شده که مبتنی بر فناوری بلاکچین هستند، کاملاً متفاوت است. ویژگی‌های محرمانه بودن آن نیز متفاوت است. استفاده از ارز دیجیتال، یک حسابداری غیرمتمرکز نیست و حتی پرداخت ناشناس هم نیست.
ارز دیجیتال چین در واقع یک ارز الکترونیکی باسابقه طولانی است، به علاوه، حذف تدریجی ارز کاغذی توسط بانک مرکزی نیز به همین سادگی صورت پذیرفته است. بسیاری از مردم چین عادت کرده‌اند که از تلفن همراه استفاده کنند. این امر در چین امروزی بسیار متداول شده است، زیرا اکثر معاملات و تسویه حساب‌ها از قبل به صورت الکترونیکی انجام می‌شد.
اما هنوز هم افراد زیادی هستند که تمایل به استفاده از پول کاغذی دارند، زیرا آنها می‌توانند بدون افشای هویت و محل اقامت خود تجارت کنند. می‌توان ارزهای کاغذی را برای مقامات فاسد و عالی رتبه حزب کمونیست چین، در مکان های مخفی پنهان کرد، در حالی که با استفاده از ارز دیجیتال، تمام دارایی‌های غیرقانونی آنها آشکار می‌گردد.
برندگان، و بازندگان ارز دیجیتال چین
به گفته بیبیسی چینی، یک مقام بانک خلق چین گفت: «ارز دیجیتال قانونی جایگزین کل پول نقد در گردش (M0) خواهد شد.» همچنین، مقامات چینی خواستار «جایگزینی همه ارزها» با ارز دیجیتال و «تحقق اصلاح سیستم عامل ارز» هستند.
بانک مرکزی چین و بانک‌های دولتی، بزرگترین برندگان دیجیتالی شدن ارزها هستند. آنها دیگر نیازی به چاپ، محافظت و ذخیره ارزهای کاغذی ندارند. کارمندان بانکی دیگر نیازی به دستگاه‌های پول‌شمار ندارند و در پایان روز نیز نیازی به حساب کردن وجه نقد باقی‌مانده نخواهند داشت. همچنین، به غیر از ذخیره طلا و جواهرات، نیازی به گاوصندوق بانکی نیست. شرکت‌های تجارت الکترونیکی چینی از جمله اولین شرکت‌هایی هستند که برای پذیرش ارز دیجیتال با دولت همکاری می‌کنند و از این برنامه نیز بهره‌مند می‌شوند.
بزرگترین بازنده، مردم عادی چین هستند. از آنجا که امروزه تقریباً همه در چین از پرداخت تلفن همراه استفاده می‌کنند، تغییر به ارزهای دیجیتال آسایش بیشتری را برای آنها در پی نخواهد داشت، اما در عوض، حریم خصوصی و حقوق بیشتری را از افراد سلب می‌کند.
بانک مرکزی چین ادعا می‌کند که ارزهای دیجیتال، غیرمتمرکز و غیرقابل ردیابی هستند. این یک دروغ آشکار است. مقامات چینی قادر هستند که تمام معاملات را ردیابی کنند، چرا که معاملات بسیار متمرکز بوده و کاملاً تحت کنترل دولت است.
همچنین، بانک مرکزی ادعا دارد که «داده‌های مربوط به پرداخت، ناشناس خواهد بود.» در حقیقت، مسئله این نیست. دولت و بانک‌ها می‌توانند در هر زمان، به راحتی دادهها را بررسی کنند.
آیا زمانی که حزب کمونیست چین رسماً ارز دیجیتال صادر می‌کند، ارزش برابر با پول کاغذی را دریافت می‌کنند؟ در غیر این صورت، این مسئله برابر با مسئله چاپ پول بدون هیچ گونه پشتوانه است! اگر قرار است پول کاغذی توسط بانک‌های چینی در ازای ارز دیجیتال جمع‌آوری شود، آیا هیچ‌گونه سهمیه‌ای به عنوان محدودیت در نظر گرفته شده است؟ چند سال پیش، زمانی که کره شمالی ارز جدید صادر کرد، سهمیه تعیین شد. بسیاری از مردم، از این محدودیت متحمل خسارات زیادی شدند.
اگر همین وضعیت در چین رخ دهد، مقامات فاسد حزب کمونیست چین به وضع بدی خواهند افتاد، اما آنچه آنها از دست می‌دهند، تنها سودهای غیرقانونی و رشوه‌خواری است. مردم چین نیز به وضع بدی خواهند افتاد، زیرا تمام پول‌هایی که به سختی بدست آورده‌اند، توسط حزب کمونیست چین نابود می‌شود.
اصولاً می‌توان از ارز دیجیتال یوان، همانند ارز کاغذی، برای طلا و ارز استفاده کرد. اما، چن سیجین، مشاور در مستند «وال استریت» در شبکه CCTV، در Weibo گفت که رئیس دپارتمان سیاست پولی بانک مرکزی به صراحت گفته است که نمی‌توان ارز دیجیتال یوان را با طلا و ارز مبادله کرد! آیا همه پیام را دریافت کرده‌اند؟ جای تعجب نیست که برخی از شهروندان چینی می‌گویند که ارز دیجیتال یوان تنها یک مهر غذایی الکترونیکی است.
چرا حزب کمونیست چین، ارز دیجیتال را ارائه کرد؟
یکی از دلایل، ممکن است نگرانی چین در مورد طرح ارز دیجیتال «لیبرا» باشد که توسط غول‌های تکنولوژی آمریکایی، مانند فیس بوک و ارزهای دیجیتال بین مرزی در سایر کشورهای غربی و حتی بیت کوین غیر دولتی ارائه می‌شود. بنابراین، حزب کمونیست چین بحران را حس کرده و احساس می‌کند که باید اقدامات پیشگیرانه‌ای انجام دهد.
بانک های دولتی چین اخیراً شرکت های خصوصی، مانند Jack Ma’s Alipay و تنسنتس وی چت Tencent’s WeChat Pay را به اجبار خریداری کردند. ظاهراً، رژیم چین تلاش می‌کند تا از طریق چنین ادغام و مصادره‌ای، در پرداخت دیجیتالی چین، نقش منحصر بفردی ایفا کند.
مقیاس معاملات پرداخت موبایل شخص ثالث در چین، چیزی حدود ۵۰ تریلیون یوان (۷.۲۳ تریلیون دلار) است که Alipay و Tenpay به ترتیب ۵۵ و ۳۹ درصد را تشکیل می‌دهند. بانک های دولتی چین مطلقا تمایلی به مواجهه با فشار پذیرش Alipay و Tenpay ندارند. با دیجیتالی شدن یوان، آنها دیگر این نگرانی را نخواهند داشت. در سال‌های اخیر، هر چند وقت یکبار، هجوم به سوی بانک‌ها در مناطق مختلف چین اتفاق افتاده است. پس از صدور ارز دیجیتال، بار حزب کمونیست چین که ناشی از مواجهه بانک‌های کوچک با هجوم مردم است، کاهش می‌یابد.
بررسی انجام شده توسط بانک مرکزی بین المللی (BIS) در سال ۲۰۱۹ نشان داد که اکثر بانک‌های مرکزی دارای پروژه‌های ارز دیجیتال مستقل و حاکم هستند. ارز دیجیتال «LBCoin» که توسط کشور اتحادیه اروپا، لیتوانی، در ماه جولای صادر شده است، اولین ارز دیجیتال جهان است که توسط بانک مرکزی یک کشور مستقل و حاکم صادر گردیده است، اما این فقط یک آزمایش است و یک سیستم ارزی ترکیبی است که از سکه‌های اعتباری دیجیتال تشکیل شده است و سکه‌های نقره‌ای فیزیکی، عمدتا برای جمع‌آوری استفاده می‌شوند.
دولت ایالات متحده روشن کرده است که بانک فدرال «نیازی به انتشار ارزهای دیجیتال» ندارد و فدرال تنها در حال بررسی «امکان» استفاده از ارزهای دیجیتال ایالات متحده است. از طرف دیگر ژاپن امیدوار است که فدرال رزرو ایالات متحده با بانک ژاپن و شش بانک مرکزی دیگر برای مطالعه مشترک ارزهای دیجیتال همکاری کند. علاوه بر این، برنامه ژاپن این است که اگر ارائه ارز دیجیتال جدید کشورهای G-7 با موفقیت آغاز شود، قطعاً جایی برای ارز دیجیتال حزب کمونیست چین نخواهد داشت.
چرا برای عرضه ارز دیجیتال، تعجیل صورت می‌گیرد؟
شیوه عجولانه حزب کمونیست چین در زمان راه اندازی ارز دیجیتالی خود، در واقع با رفتار معمول آن مغایرت دارد. حزب کمونیست چین هرگز یک رهبر و پژوهشگر پیشرو در اقتصاد و امور مالی نبوده است، زیرا جرات ریسک در این زمینهها را ندارد.
هنگامی که حزب کمونیست چین ارز دیجیتال را تبلیغ می‌کند، ریسک‌ها بسیار بالاست. به عنوان مثال، هرگاه ارز دیجیتال به طور کامل جای پول کاغذی را می‌گیرد، اگر دشمنی از حزب کمونیست چین مصمم به شروع جنگ و حمله به سیستم رایانه‌ای بانک چین با استفاده از فناوری انفجار الکترومغناطیسی (EMP) باشد، ممکن است تمام سوابق صدور ارزهای دیجیتال، معاملات، مبادلات و پرداخت‌ها بطور یکجا از بین برود. حتی سوابق الکترومغناطیسی پشتیبان آنها، مانند سوابق موجود در میزبان‌های پشتیبان، دیسک ها و درام‌ها، پاک می‌شوند، زیرا همه آنها داده‌های الکترومغناطیسی هستند و حزب کمونیست چین نمی‌تواند با کپی فیزیکی (چاپی) یا هر روش الکترومغناطیسی دیگری، از آنها نسخه پشتیبان تهیه کند.
چگونه ممکن است حزب کمونیست چین داده‌های پشتیبان را روی کاغذ چاپ کند و از سوابق آرشیو شده استفاده کند؟ این کار اصلا امکان پذیر نیست، زیرا مقدار داده بسیار زیاد است، نسخه چاپی نه اقتصادی است و نه اثربخش، و بازیابی آن نیز دشوار است.
حزب کمونیست چین هنگام تبلیغ برنامه ارز دیجیتال خود، ادعا می‌کند که به چین کمک خواهد کرد تا «از محاصره مالی ایالات متحده عبور کند و این یک نقطه عطف در بین‌المللی سازی یوان است.» این کار، یک آرزو و خیال‌پردازی است.
اگر ایالات متحده واقعاً محاصره مالی را آغاز کند، تفاوت چندانی نخواهد داشت که یوان یک ارز کاغذی باشد یا یک ارز دیجیتال. آنچه مهم است این است که ارزش یوان به سرعت افت می‌کند. علاوه بر این، پس از دیجیتالی شدن یوان، حزب کمونیست چین کنترل خود را شدیدتر کرده و دستکاری نرخ ارز برای حزب کمونیست چین آسان‌تر خواهد بود. پذیرش آن نیز برای سایر کشورها دشوارتر خواهد بود. بنابراین، در مقابل، حزب کمونیست چین به نتیجه معکوس دست می‌یابد (بین‌المللی سازی یوان را دشوارتر می‌کند).
همچنین، این دیدگاه وجود دارد که هنگام استفاده از ارز دیجیتال، ارز تقلبی مشکلی ایجاد نخواهد کرد. این هم مورد خاصی محسوب نمی‌شود. پس از هک شدن سیستم حزب کمونیست چین، یوان دیجیتال جعلی همچنان در گردش خواهد بود. برخی دیگر می‌گویند که اگر چین ارز دیجیتال ایجاد کند، می‌تواند «از شر محدودیت‌ها و تحریم‌های دلار آمریکا خلاص شود، زیرا می‌تواند تجارت بین‌المللی را بدون گذر از سیستم سوئیفت (Swift) پاک کند.» این مورد حتی خیالی‌تر نیز هست. سیستم ارز دیجیتال حزب کمونیست چین نمی‌تواند به سوئیفت (Swift) متصل شود، زیرا معامله به دلار آمریکا انجام نمی‌گردد. اگر نمی‌توانید دشمن را ببینید و یا لمس کنید، چطور می‌توانید از شر تحریم‌های دشمن خلاص شوید؟
در هر صورت، به نظر من، در مورد اینکه چرا حزب کمونیست چین به زور و به سرعت ارز دیجیتال را عرضه می‌کند، هفت دلیل وجود دارد.
۱. اقتصاد چین وخیم است، بحرانهای غذایی در حال ظهور است، خرید غلات از دهقانان چینی کافی نیست، و خریدها و فروش‌هایی که توسط دولت کنترل می‌گردد، از سر گرفته شده است. در این مرحله، تعاونی‌های عرضه و بازاریابی، اقتصاد برنامه ریزی شده و «ارز برنامه ریزی شده» ترکیبی عالی به نظر می‌رسند.
۲. ارز دیجیتال می‌تواند به کتمان و از بین بردن شواهد چاپ دیوانه وار پول توسط حزب کمونیست چین و ایجاد تورم مصنوعی، تاراج مردم عادی و انتقال دارایی‌های آنها به مقامات فاسد کمک کند.
۳. ارز دیجیتال می‌تواند مقدار زیادی از وجوه سرمایه‌گذاری شده در بازار مسکن را در خود هضم کند، که نهایتا می‌تواند رونق املاک و مستغلات را با رکود روبرو سازد.
۴. آماده شدن برای جداسازی دلار آمریکا. هنگام جدا کردن، ارزش یوان به شدت کاهش می‌یابد. اگر پول نقد احیاء شود و در مقابل، مقدار زیادی پول نقد از بین برود، معادل صدور اسکناس جدید خواهد بود. صدور ارز دیجیتال به عنوان ارز جدید، تضعیف پولی را قابل کنترل می‌کند.
۵. از ارز دیجیتال برای نظارت بر مردم، کنترل مخالفان و حفظ قدرت سیاسی استفاده می‌شود.
۶. حزب کمونیست چین از داده‌های عظیم، دوربین‌های نظارتی، پرداخت‌های سیار، شعب حزب، کمیته‌های محلی، و غیره برای ساختن یک سیستم ملی درجه یک و بسته، به سبک کتاب «۱۹۸۴» استفاده کرده است. حزب کمونیست چین همراه با ارز دیجیتال، آخرین جزء و عنصر «دولت پلیس» را تکمیل می‌کند.
۷. در برابر ارزهای دیجیتال بین‌المللی جدید که ممکن است توسط کشورهای G-7 همچون ایالات متحده و ژاپن راه‌اندازی گردد، رقابت کند.
فرانک تیان زی، Ph.D.، استاد John M. Olin Palmettoدر حوزه بازرگانی، و دانشیار بازاریابی در دانشگاه کارولینای جنوبی آیکن است.
مطالب دیگر:
برنامه حزب کمونیست چین برای جنگ با ایالات متحده چیست؟
دونالد ترامپ در سخنرانی خود برای مجمع عمومی سازمان ملل متحد، چین را به شدت محکوم کرد
اسناد فاش‌شده نشان می‌دهد که پروژه پارک چین در ساموآ با مشکلات کیفی مواجه شده است
