Search
Asset 2

چرا گریپ فروت و برخی داروها نباید هم‌‌‌‏زمان مصرف شوند

مهم است که بروشور حاوی اطلاعات داروی مصرفی خود را چک کنید، و اگر دستورِ اجتناب از مصرف همزمان داروی‌‌‌‏تان با گریپ فروت یا آب‌‌‌‏میوه آن در بروشور ذکر شده بود، طبق آن عمل کنید (tesdei/iStock)
مهم است که بروشور حاوی اطلاعات داروی مصرفی خود را چک کنید، و اگر دستورِ اجتناب از مصرف همزمان داروی‌‌‌‏تان با گریپ فروت یا آب‌‌‌‏میوه آن در بروشور ذکر شده بود، طبق آن عمل کنید (tesdei/iStock)

در صورتی‌‌‌‏که فشارخون بالا دارید، آب گریپ فروت به همراه پالپ آن «گوشت میوه» مزایای زیادی برای شما دارد. هرچند گریپ فروت تداخلات دارو- غذایی زیادی نیز دارد که باید نسبت به آن محتاط باشید. مثلا هنگامِ مصرف هم‌‌‌‏زمان برخی داروهای ضدفشارخون و استاتین‌‌‌‏ها «گروهی از داروهای کاهنده چربی خون». من درادامه از مزایا و معایب خوردن گریپ فروت و نوشیدن آب‌‌‌‏میوه آن گفته‌‌‌‏ام؛ ولی اگر شما درحال مصرف دارویی هستید، حتما بروشور اطلاعات دارویی آن را که در جعبه دارو وجود دارد، چک کنید تا ببینید که آیا تداخلی در مصرف هم‌‌‌‏زمان آن با گریپ فروت ذکر شده است یا نه.

چرا گریپ فروت برای فشارخون خوب است؟

گریپ فروت میوه‌‌‌‏ای از خانواده سیتروس‌‌‌‏ها و سرشار از ویتامین C است. تنها میوه‌‌‌‏ای از این خانواده که حداقل نیمی از نیاز روزانه شما به این ویتامین را برطرف می‌‌‌‏کند. همچنین حاوی بیوفلاونوئیدهای سیتروس است که عملکرد قوی آنتی‌‌‌‏اکسدانتی و ضدالتهابی دارند. این آنتی‌‌‌‏اکسیدانت‌‌‌‏ها به محافظت از دیواره سرخرگ‌‌‌‏ها«شریان‌‌‌‏ها»، از سخت شدن و انسداد «تصلب شرایین» کمک می‌‌‌‏کنند. تصلب شرایین عاملی کلیدی در افزایش فشارخون در سنین بالاتر است.

گریپ فروت به عنوان منبعی از پتاسیم، به تخلیه سدیم از طریق کلیه‌‌‌‏ها کمک می‌‌‌‏کند که باعث کاهش احتباس مایعات دربدن شده و فشارخون را کاهش می‌‌‌‏دهد.

گریپ فروت به عنوان منبعی از پتاسیم، به تخلیه سدیم از طریق کلیه‌‌‌‏ها کمک می‌‌‌‏کند که باعث کاهش احتباس مایعات دربدن شده و فشارخون را کاهش می‌‌‌‏دهد. مثلا مشاهده شد افرادی که فشارخون بالا، به‌‌‌‏طور متوسط ۲/۱۴روی ۹/۸ سانتی‌‌‌‏متر جیوه دارند، با نوشیدن روزانه ۵۰۰ میلی‌‌‌‏لیتر از آب‌‌‌‏میوه سوییتی، فشار خون‌‌‌‏شان طی ۵ هفته به ۶/۱۳ روی ۱/۸ رسید.

سوییتی میوه‌‌‌‏ای حاصل از پیوند گریپ فروت با پامِلو،است که هر دو از خانواده سیتروس‌‌‌‏ها هستند. این میوه شیرین و بدون دانه می‌‌‌‏باشد، ظاهرش شبیه گریپ فروت بوده و به آن اوروبلانکو «طلای سفید» نیز می‌‌‌‏گویند.

چرا گریپ فروت برای کلسترول خوب است؟

 آب گریپ فروت توسرخ بیشترین تاثیر را دارد و می‌‌‌‏تواند کلسترول بد «LDL» را تا ۱۵ درصد کاهش دهد. این اثربخشی در کاهش LDL ، برای گریپ فروت معمولی تا ۱۵ درصد است. (Filipovic018/iStock)
آب گریپ فروت توسرخ بیشترین تاثیر را دارد و می‌‌‌‏تواند کلسترول بد «LDL» را تا ۱۵ درصد کاهش دهد. این اثربخشی در کاهش LDL ، برای گریپ فروت معمولی تا ۱۵ درصد است. (Filipovic018/iStock)

ضخامت پوسته بیرونی گریپ فروت و لایه سفید زیر پوست خارجی، نسبت به اغلب میوه‌‌‌‏های خانواده سیتروس بیشتر است. این بخش‌‌‌‏ها سرشار از پکتین هستند. پکتین، یک نوع فیبر محلول در آب است که جذب کلسترول را کاهش می‌‌‌‏دهد. از طرفی ترکیبات فلاونوئیدی دیگری نیز در این میوه وجود دارند که کلسترول را کاهش می‌‌‌‏دهند.

آب گریپ فروت توسرخ بیشترین تاثیر را دارد و می‌‌‌‏تواند کلسترول بد «LDL» را تا ۱۵ درصد کاهش دهد. این اثربخشی در کاهش LDL ، برای گریپ فروت معمولی به‌‌‌‏میزان ۷ درصد است.

تداخلات دارویی گریپ فروت

آب گریپ فروت با جذب و متابولیسم بسیاری از داروها تداخل ایجاد می‌‌‌‏کند. و نتیجه نهایی تداخل فوق این است که علی‌‌‌‏رغم تجویزِ داروها با دوز استاندارد، غلظت‌‌‌‏شان در خون بیش از حد افزایش می‌‌‌‏یابد. این تداخل به‌‌‌‏طور تصادفی و زمانی کشف شد که محققین درحال بررسی تاثیر نوشیدن الکل بر جذب یک داروی ضدفشارخون به‌‌‌‏نام فلودیپین را بودند.

گریپ فروت دقیقا چقدر بر غلظت داروها موثر است؟

محققین کشف کرده‌‌‏اند که گریپ فروت در مسیرهایی تغییر ایجاد می‌‌‌‏کند که باعث مهارِ داروها در بدن می‌‌‌‏شود. این تغییرات منجر به افزایش غلظت موثر دارو در خون می‌‌‌‏گردد و از آنجایی‌‌‌‏که برخی از تغییرات حداقل تا ۲۴ ساعت در بدن ادامه می‌‌‌‏یابند، مصرف مرتب آب گریپ فروت یا میوه آن باعث می‌‌‌‏شود که غلظت برخی داروها در بدن تا حد بروز علایم مسمومیت دارویی «اُوِر دوز» افزایش یابد.

 لیست داروهایی که تداخل آنها با گریپ فروت شناخته شده، مرتبا بیشتر می‌‌‌‏شود . (Shutterstock*)
لیست داروهایی که تداخل آنها با گریپ فروت شناخته شده، مرتبا بیشتر می‌‌‌‏شود . (Shutterstock*)

چه داروهایی با گریپ فروت تداخل دارند؟

لیست داروهایی که تداخل آنها با گریپ فروت شناخته شده، مرتبا بیشتر می‌‌‌‏شود؛ و این لیست شامل برخی داروهای ضدفشارخون «عمدتا از دسته بلوک کننده‌‌‌‏های کلسیم مثل فلودیپین، نیکاردیپین، نیفدیپین و وراپامیل»، برخی بتابلاکرها «مثل کارودیلول که در نارسایی احتقانی قلب کاربرد دارد»، برخی داروهای ضدقندخون «مثل رپاگلینید»، داروهای ضدآریتمی «مثل آمیودارون، کینیدین، دیزوپیرامید»، آنتی‌‌‌‏هیستامین‌‌‌‏ها، داروهای ضدویروس، سرکوب کننده‌‌‌‏های سیستم ایمنی، خواب‌‌‌‏آورها، داروهای مورد استفاده در درمان اختلالات نعوظ «مثل سیلدنافیل، تادالافیل، واردنافیل»، برخی داروهای ضدمیگرن و داروهای اِستاتینی که در درمان افزایش کلسترول خون نقش دارند.

آیا شما از داروهای گروه اِستاتین مصرف می‌‌‌‏کنید؟

اِستاتین‌‌‌‏ها در موارد بسیاری برای فشارخون بالا تجویز می‌‌‌‏شوند. علت این تجویز فارغ از میزان کلسترول خون شما، این است که این داروها ممکن است خطر احتمالی آینده برای بروز حملات قلبی و سکته را کاهش ‌‌‌‏دهند.

مصرف یک عدد لوواستاتین همراه یک لیوان آب گریپ فروت، همان غلظت دارویی را ایجاد می‌‌‌‏کند که مصرف ۱۲ قرص لوواستاتین با آب معمولی!

محققین دریافته‌‌‌‏اند که مصرف یکی از داروهای استاتینی- لوواستاتین- همراه یک لیوان آب گریپ فروت، همان غلظت دارویی را ایجاد می‌‌‌‏کند که مصرف ۱۲ قرص با آب معمولی.

هرچند در مورد سایر استاتین‌‌‌‏ها، این تداخل اِستاتین- گریپ فروت ممکن است آنقدر بارز نباشند. مثلا یک مطالعه نشان داد که آب گریپ فروت تاثیری بر جذب پِراواستایتن «یک داروی استاتینی دیگر»، ندارد. در مورد سیموواستاتین نشان داده شد که خوردن یک عدد قرص ۴۰ میلی‌‌‌‏گرمی آن با ۲۰۰ میلی‌‌‌‏لیتر آب گریپ فروت، به‌‌‌‏جای یک لیوان آب، جذب سیمواستایتن را تا ۴ برابر افزایش می‌‌‌‏دهد.

چقدر اثر گریپ فروت طول می‌‌‌‏کشد؟

محققین آزمایشاتی برای بررسی این موضوع انجام داده و به این نتیجه رسیدند که مصرف سیمواستایتن با مقادیر زیاد آب گریپ فروت به‌‌‌‏صورت روزانه، روزی دو تا سه لیوان، جذب این دارو و غلظت خونی آن را تا ۱۲ برابر افزایش می‌‌‌‏دهد.

اما هرچه فاصله بین مصرف سیمواستاتین با آخرین لیوان آب گریپ فروت بیشتر شد، این افزایش در غلظت خونی دارو نیز کمتر مشاهده می‌‌‌‏شد؛ به‌‌‌‏طوری‌‌‌‏که وقتی فاصله زمانی مصرف آب گریپ فروت و سیمواستایتن به ۷ روز رسید، دیگر افزایش چشم‌‌‌‏گیری در غلظت خونی دارو دیده نشد.

این احتمال وجود دارد که چنین تداخلی، در برخی موارد عملا مزایایی داشته باشد؛ گرچه چنین مساله‌‌‌‏ای هنوز بحث‌‌‌‏برانگیز است. (Solovyova/iStock)
این احتمال وجود دارد که چنین تداخلی، در برخی موارد عملا مزایایی داشته باشد؛ گرچه چنین مساله‌‌‌‏ای هنوز بحث‌‌‌‏برانگیز است. (Solovyova/iStock)

آیا افزایش جذب دارو مهم است؟

افزایش غلظت خونی به‌‌‌‏میزان بیش از حد معمول برای هر دارویی، خطر تشدید عوارض جانبی را زیاد می‌‌‌‏کند و می‌‌‌‏تواند به اثرات زیان‌‌‌‏بخش حاصل از سمیت دارویی منجر شود. این اثرات در بروشور اطلاعات دارویی بسته دارویی‌‌‌‏تان، لیست شده است.

این احتمال وجود دارد که چنین تداخلی، در برخی موارد عملا مزایایی داشته باشد؛ گرچه چنین مساله‌‌‌‏ای هنوز بحث‌‌‌‏برانگیز است. مثلا در یک مطالعه اخیر نشان داده شد که افزایش غلظت خونی داروهایی مثل سیموواستاتین و لوواستایتن که به‌‌‌‏دلیل تداخل فوق بود، در یک فرد ۶۰ ساله با کلسترول LDL بالا، باعث شد تا احتمال خطر بیماری قلبی در او مشخصا کاهش یابد. به‌‌‌‏عبارتی، این تداخل به‌‌‌‏دلیل افزایش اثر پایین آورندگی چربی خون توسط سیمواستاتین و احتمالا اثرات آنتی‌‌‌‏اکسیدانتی گریپ فروت، مفید درنظر گرفته شد. و از آنجایی‌‌‌‏که خواص آنتی‌‌‌‏اکسیدانتی گریپ فروت، خطر عارضه جانبی درد عضلانی ناشی از سیمواستاتین را به حداقل می‌‌‌‏رساند؛ محققین حتی توصیه می‌‌‌‏کنند مصرف آب گریپ فروت در افرادی که داروهای اِستاتینی مصرف می‌‌‌‏کنند، نباید ممنوع شود.

این مساله‌‌‌‏ای بحث‌‌‌‏برانگیز است. مهم است که بروشور حاوی اطلاعات داروی مصرفی خود را چک کنید، و اگر دستورِ اجتناب از مصرف همزمان داروی‌‌‌‏تان با گریپ فروت یا آب‌‌‌‏میوه آن در بروشور ذکر شده بود، طبق آن عمل کنید.

بهترین توصیه

شدت بروز تداخلات دارو- گریپ فروت بین افراد مختلف، متفاوت است ولی درافراد مسن‌‌‌‏تر ممکن است شدیدتر باشد. تا زمانی‌‌‌‏که یک آزمایش ساده، دردسترس باشد که با کمک آن بتوان نوع پاسخ بدن شما به چنین تداخلاتی را پیش‌‌‌‏بینی کرد، بهترین توصیه ما پیروی از دستورات برگه ای است که همراه دارو شماست و حاوی اطلاعات مورد نیاز برای مصرف یک داروست.

اخبار بیشتر

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

عضویت در خبرنامه اپک تایمز فارسی