برخلاف اکثر شاخههای روانشناسی در گذشته که برعدم موفقیت انسان وعلل ایجاد اختلالات ومشکلات او متمرکز بودند، روانشناسی مثبت نگر به جنبههای مثبت وجودی بشر توجه میکند و به دنبال کشف راهکارهایی برای داشتن زندگی بهتر و سطح رضایتمندی بالاتر است.
تعریف علمی خوشبینی به قول محققین کلینیک «مایو» این است که: «خوشبینی یک اعتقاد است به اینکه، اعمال خوب اتفاق خواهند افتاد واتفاقات بد، فقط حوادث گذرایی هستند که باعث عقب نشینی و کندی اعمال خواهند شد ولی دیر یا زود قابل حل خواهند بود.»
خوشبینی بطور ساده عبارتست ازانتظار فرد برای اینکه همه موانع، سختیها وهمه چیز درست خواهد شد و شرایط فعلی لزوما فاجعه آمیز نیست. به همین دلیل خوشبینی رابطه نزدیک با مفهوم امید دارد. با این حال، امید به طور ویژه به رخدادهای آینده نظر دارد، حال آنکه خوش بینی تعبیر و تفسیر مثبت وقایع ناخوشایند فعلی را در بر میگیرد.
چگونه میتوانید احساس خوشبختی کنید
خوشبینی ذاتی است یا اکتسابی؟
آیا خوشبینی یک صفت است که بعضی از افراد آن را دارا هستند و بعضی دیگر نه؟ یا یک الگوی فکری قابل آموزش و یادگیری است؟
دو دیدگاه عمده در مورد خوشبینی وجود دارد: ۱- خوشبینی سرشتی که توسط کارور و شییر مطرح شده است. ۲- خوشبینی آموخته شده که سلیگمن آن را مطرح ساخته و یکی از جدیدترین دیدگاهها در روانشناسی شناختی است.
صاحب نظران درمورد ذاتی یا اکتسابی بودن خوشبینی، اتفاق نظر ندارند. اما شکی نیست که بدبینی و منفی بافی و سایر هیجانهای منفی مانند خشم، اضطراب و… تفکر، رفتار و کارکردهای اجتماعی شما را ناکارآمد ساخته، نظر و دیدتان را محدود میسازد. اما مثبت اندیشی، خوشبینی و سایرهیجانات مثبت، مجموعه تفکر و رفتارتان را گسترش میدهد، شما را خلاق و انعطاف پذیر میکند و شما به جای دیدن محدودیتها، امکانها را میبینید.
سلیگمن معتقد است که خوشبینی آموختنی است. بسیاری از روانشناسان بر این باورند که خوشبینی و بدبینی، عاداتی هستند که ما در زمان کودکی کسب میکنیم و دراین میان والدین ما نقش الگو و سرمشق را ایفا میکنند.
آیا میتوان خوشبین شد؟
در واقع میتوان گفت که هیچ آدمی خوشبین یا بدبین متولد نمیشود. بلکه انسانها یاد میگیرند که در طول زندگی خوشبین یا بدبین باشند. اگر شما نسبت به مسائل پیرامون و زندگی خود بدبین هستید، میتوانید آن را تغییر دهید «خوش بین بودن یک رفتار آموخته شده است». به این معنی که هر کسی میتواند یاد بگیرد خوشبین باشد. خوشبختانه عادتهای بد یاد گرفته شده می توانند به فراموشی سپرده شوند. تازه ترین تحقیقات نشان میدهد که خوشبینی مهارتی است که هر انسانی میتواند آن را به خوبی فرا گیرد.
چگونگی رهایی از افکار پریشان و در لحظه حال بودن
چگونه میتوانید در فکر و عمل خوشبین باشید؟
افکار در ساختار شخصیت انسان از چنان قدرتی برخوردارند که میتوانند سازنده یا ویرانگر باشند.
سلیگمن معتقد است که یکی از عوامل تاثیر گذار برخوشبینی یا بدبینی، نحوه بیان کردن وتوضیح دادن رویدادهای اطرافمان است.
فکرهای مثبت و منفی ما وابسته به تفسیرهای ذهنی ما از موقعیت های مختلف و معانی می باشد که ما به آن موقعیت نسبت میدهیم. اگر تفسیر و تعبیر شما از رویداد مثبت است، بنابراین هیجانات شما مثبت میباشد. اغلب افکار منفی و نگرانی ها در واقعیت رخ نمیدهند تا می توانید خودتان را در شرایط موفقیت تصور کنید. اگر اتفاق ناخوشایندی برایتان رخ داده است خودتان را در موقعیتی تصور کنید که این مشکلات سپری شده و شما بر آنها غلبه کردهاید. مواقعی هم وجود دارد که لازم است با شرایط سخت مدارا کنید. مهم این است که در آن شرایط به خاطر داشته باشید که در زمان زیادی مشکلات یا گرفتاری نداشتهاید و شرایط سخت هم موقتی خواهد بود.
به نظرخانم سگرستروم، خوشبینی درعمل یعنی اینکه مقدمتا کاری را شروع کنید. چون احساس خوب ناشی از آن، بعدا ایجاد میگردد. منتظرانگیزه و انرژی در ابتدای تلاشتان نباشید. برای شروع کافی است که ادای به انجام رسیدن یک کار را مد نظرقرار دهید تا بالاخره آن را عملی سازید. اگر شما خوشبین باشید به احتمال زیاد بعد از چند تلاش ناموفق باز هم تلاش خواهید کرد. جالب توجه این است که درحین تلاش مستمر، طبیعتا شانس موفقیت هم بیشتر خواهد بود. خانم سگرستروم میافزاید که حتی اگر در یک تصمیم، نتیجه دلخواه کسب نشده باشد ولی تجربه همه مسیرهای آزموده شده، در حل مشکلات بعدی مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
مطالب دیگر
