دنیای امروزه میتواند بسیار متغیر و غیر قابل پیشبینی باشد، و نه تنها در سطح جهانی، بلکه در زندگی روزمره نیز چنین است. در دنیای کسب و کار و در زندگی شخصی ما، آنچنان فشارهای مختلف وجود دارد که بهراحتی اشخاص میتوانند دکمههای اعصابمان را فشار دهند. یک رئیس بسیار خردهگیر، یا همسری سرد و بیاحساس، و فرزندی پردردسر یا حتی دوستی غرغرو، ممکن است دکمههای اعصابمان را فشار دهند.
بارها جملاتی از مردم شنیدهاید: از دست رئیسم دیوانه شدم، یا “شما بچهها دارید منو دیوونه میکنید!” یا ” وقتی که او همیشه مزاحم کارم میشود، واقعا متنفر میشوم.”
در چنین مواقعی، چگونه از خود واکنش نشان میدهید؟ آیا بیجرأتی و ترسو بودن را انتخاب میکنید؟ یا به شیوه پرخاشگرانه و خصمانه برخورد میکنید؟ یا با جرأتورزی و گذشت با آنها ارتباط برقرار میکنید؟
با توجه به اینکه خشم روش خوبی برای برقراری ارتباط با دیگران نیست، چگونه میتوان به طریق دیگر از حق خود دفاع کرد؟ مطمئنأ دوست ندارید شخص منفعلی باشید که توسط دیگران کنترل میشود، برای یافتن راهحل مناسب، لازم است هریک از روشها را بهطور دقیق مورد بررسی قرار دهیم.
بیجرأتی
بیجرأتی یعنی ترسو بودن، عقبنشینی و فرار از تضاد و درگیری با شخص متخاصم، این افراد به علت ترس از عدم تایید یا انتقاد توسط دیگران، ترس از قرار گرفتن در موقعیتی که می بایست مصمم و قاطع جواب داد، گرفتار بیجرأتی میشوند و فکر میکنند برای اینکه مودب باشند، لازم است تسلیم خواستههای دیگران شوند.
برای مثال، زنانی که سالیان طولانی در قبال عصبانیت و توهینهای همسر خود منفعلانه عقبنشینی میکنند و حتی جرأت نمیکنند دلایل قانعکننده خود را مطرح کنند، از شیوه بیجرأتی برای پایان دادن به درگیری استفاده میکنند و این رابطه معیوب همچنان ادامه مییابد.
چگونه جرأتمند شویم
بسیاری از افراد کم جرات به این خصلت خود به عنوان مشکل مهمی که به طرق مختلف مانع پیشرفت آنهاست، مینگرند. اساس درمان بیجرأتی، تغییر در حوزه شناختی و تحول در شیوه عملی زندگی و حیات اجتماعی فرد است؛ یعنی:
۱-باید یاد بگیرید خودتان را دوست بدارید.
۲-برای خود احترام قائل شوید.
۳- ترسهای خود را بشناسید و بطور منطقی به آنها پاسخ دهید.
۴- همدلی، شما میتوانید با خواستههای افراد دیگر مخالفت بکنید، ولی باید نشان دهید که احساس آنها را درک میکنید و آن را محترم میشمارید.
۵- احساسات خود را بطور صریح و واضح به طرف مقابل بیان کنید.
۶- خود را به عنوان فردی مقابله کننده در نظر بگیرید که میدانید از چه راهبردهایی برای ارتباط با سایر افراد استفاده کنید، از حقوق خود دفاع کنید و جراتمند باشید.
۷- باید بیاموزید اخمها و انتقاداتی را که در نتیجه امتناع از پذیرفتن خواستههای دیگران میبینید، تحمل کنید.
۸- اگر دیگران شما را وادار به انجام کاری کردند بهجای آنکه عقبنشینی کنید، قرص و محکم بایستید و به نحوی برخورد کنید که احترام آنان را جلب کنید.
خوشبختانه میزان بیجراتی برخی از افراد با بالا رفتن سن کاهش مییابد.