در تمام آموزه های اخلاقی می خوانیم که گذشت و رحمت یک عمل والا و یک صفت مطلوب است، اما چرا در عمل انجام آن برایمان سخت است؟ ما در جهانی زندگی می کنیم که در همه گوشه و کنار آن در روی کره زمین، جنگ، انتقام جویی، دشمنی و نفاق در جریان است، ما نیز با این خوی آشنا هستیم و پیروی از آن به ما در تسویه کردن حساب های خصوصی، تلافی کردن، از دیگری عقب نماندن و امتیاز آوردن کمک می کند. هنگامی که به ما ظلمی می شود و کسی در حق ما جفایی می کند، کلمات مقدس گذشت و رحمت را فراموش کرده و می گوییم: ” تلافی می کنم، بالاخره انتقام می گیرم و او را به سزای اعمالش می رسانم.”
کسانی که به وسیله اعمال خود موجب وارد آوردن صدمه به شما شده اند، در حقیقت خودشان هم نمی دانند چه بر سر شما آورده اند و نسبت به اعمال خود جاهل هستند. در اینجا حق دارید که بپرسید به چه دلیل؟ به این دلیل که این افراد نمی توانند اتصالات، همبستگی و وحدت بین خود و دیگران را مشاهده کنند و به این جهت در تنهایی، جدایی و انزوای خود زندگی می کنند و خود را از سایرین جدا می بینند. کسانی که کینه و نفرت از خود ابراز می دارند، تنها از موضعی که هستند و از دیدگاه محدود خود و شیوه تفکر خویشتن در لحظه عمل می کنند. کسانی که راه خصومت و زیان رساندن به دیگران را بر می گزینند خودشان هم از آنچه می کنند غافلند و این یک حقیقت بزرگ در مورد انسان است که ما نمی توانیم آن چیزی را که خود نداریم به دیگری ارائه دهیم و تنها همان چیزی را که دارا هستیم، می توانیم به جهان بیرون عرضه کنیم.
چگونه مهربانی و گذشت را در وجود خود گسترش دهیم؟
آلبرت انیشتن، ما را دعوت به آزادی خویش از قفس های ذهنی خود می کند تا بتوانیم کیفیت اتصال و ارتباط خود را با کائنات ببینیم. او مطلب زیر را را ارائه داده است:
«یک انسان جزیی از یک کلیت است که کائنات نامیده می شود و در زمان و مکان محدود است. انسان عادت خود و افکار و احساس های خویشتن را به عنوان پدیده ای جدا از بقیه می شناسد. این ناشی از خطای دید در آگاهی و فریب ذهن اوست. این فریب ذهن برای ما زندانی می آفریند که ما را در چهار دیواری تمایلات شخصی و علاقه و محبت برای چند تن از نزدیکان خود محبوس و محدود می سازد. رسالت ما باید بر این باشد که با بسط افق دید و گسترش مهر و شفقت خود خویشتن را از این زندان آزاد کنیم و تمامی مخلوقات زنده و همه زیبایی هایی طبیعت را در آغوش گیریم.»
بنابراین، بهتر است که با تحول روانی خود و فراروی از جهان جسم همراهی و همگامی کنید و به هوشمندی که در پس جسم شما و همه جسم های دیگر در جهان وجود دارد احترام بگذارید و با آن همدلی کنید. در فرهنگ ما بیشتر تاکید بر ارزش های برونی یعنی سر و وضع، سیما و چهره مادی (جسم ) است. به یاد داشته باشید که جسم تنها، میزبان خویشتن واقعی ماست که خویشتن واقعی (روان ) ما را در خود جای می دهد. توجه و تاکید به روان باعث می شود که محدودیت ها را از زندگی بزدایید و از جسم خاکی خود فراتر روید و بدین وسیله آن بخشی از وجود خود را که برای مدت مدید در جسم خاکی خود زندانی کرده اید و به این واسطه محدودیت های فراوانی به آن تحمیل نموده اید آزاد می گردد و چشم انداز تازه ای در برابر دیدگان شما می گشاید. با نفس خویش و درون خود در صلح و صفا خواهید بود، شادی بیشتری از زندگی دریافت می نمایید زیرا آن همان چیزی است که از خود ساطع می کنید. پذیرفتن دیگران با نقطه نظرهای مخالف و متفاوت برایتان آسانتر می شود و به عقل کلی که در کالبد همه کائنات است متصل می شوید.
هنگامی که زندگی و تفکر به این شیوه را آغاز می کنید و همان حق را هم برای دیگران محفوظ می دارید و آنها را آزاد می گذارید که به همان شیوه رفتار کنند در این صورت گذشت و رحمت به خودی خود پیش می آید و دیگر هیچ کینه و نفرت و یا ناهماهنگی در درون نخواهید داشت که به جهان بیرون بتراود.
پژوهش ها نشان می دهند که مهربانی کردن به دیگران نه تنها دیگران را شاد می کند بلکه برای خود شما هم خوب است و از شما یک انسان به مراتب شادتر و رضایت مندتری می سازد. همچنین در بهبود وضعیت روانی و سلامتی شما بسیار موثر است.
چند پیشنهاد زیر به شما کمک خواهند کرد که محبت به دیگران را برای خود به یک عادت تبدیل کنید:
– هر کاری را از ته دل و خالصانه انجام دهید. اگر به دیگران خدمتی می کنید یا از چیزی تعریف می کنید اجازه دهید از ته دل باشد. با این کار لذت تجربه ی این احساس، شما را به تکرار آن تشویق خواهد کرد. خالصانه به دیگران توجه و از آنان مراقبت کنید. به منظور رسیدن به چیزی مهربان نباشید؛ شخص مهربان، صمیمی، صبور، قابل اعتماد، وفادار و سپاسگزار است.
– این تصور را که مهربانی کردن به دیگران کار پر دردسر و زحمت آفرینی است را از ذهن خود بزدایید. محبت کردن به دیگران هزاران شیوه ی مختلف دارد که با کمی توجه به اطراف، آن را ساده و دست یافتنی خواهید یافت. احوال پرسی صمیمانه با همسایگان، همکاران، راننده تاکسی و هر کسی که با شما برخورد می کند، باز نگه داشتن درب برای کسی که بعد از شما قصد ورود به ساختمان را دارد و … و هزاران کار کوچک مانند آن که شاید خیلی به چشم نیایند اما تاثیر قابل ملاحظه ای روی زندگی شما خواهند گذاشت.
– هر روز صبح، هدفی محبت آمیز برای خود مشخص کنید. یک اقدام محبت آمیز در روز باعث خلق یک عادت خوب در شما خواهد شد.
