اِستاتینها، گروهی از داروهای کاهنده چربی خون هستند؛ مثل آتورواستاتین، لوواستاتین، سیمواستاتین و… که در کاهش کلسترول خون و در درمان برخی از انواع بیماریهای قلبی- عروقی برای پیشگیری از سکته قلبی، کاربرد دارند.
کلسترول مادهای حیاتی در بدن و از جنس چربی و مومی شکل است، که هم در تمامی سلولهای بدن و هم در خون یافت میشود. وجود آن بهمقدار طبیعی برای عملکردهای مختلف بدن ضروری است ولی ازدیاد آن، خطر مشکلاتی مثل بیماریهای قلبی- عروقی را افزایش میدهد.
اگر داروهای دسته اِستاتین را مصرف میکنید، بهتر است بدانید که این داروها میتوانند مقدار سه ماده مهمِ مغذی را در بدن شما کاهش دهند: ویتامین D، ویتامین E و کوآنزیم Q10 .این اثر میتواند باعث بروز عوارض ناخواسته، از داروهای فوق شود بهخصوص درد در عضلات که یکی از علتهای قطع مصرف این داروهاست.
طی فصل بهار و تابستان، ویتامین D در پوست شما ساخته میشود. زمانی که اشعه ماورای بنفش خورشید، با ماده پیشسازی بهنام ۷- دهیدرو کلسترول، فعل و انفعال شیمیایی انجام میدهد.
۷- دهیدرو کلسترول از استروئیدهایی است که در بافت پوست وجود دارد و ساختمان آن بسیار شبیه کلسترول است. این ماده طی واکنشی فتوشیمیایی در پوست به ویتامین D3 تبدیل میشود.
از نام این ماده میتوان فهمید که از کلسترول مشتق میشود، و از آنجاییکه اِستاتینها برای کاهش تولید کلسترول طراحی شدند، ممکن است مقدار این پیشساز را کاهش دهند، و احتمال دارد بدن شما حتی در معرض آفتاب هم نتواند مقدار کافی ویتامین D برای رفع نیاز خودش بسازد.
امروزه با گسترش شناخت محققین در این زمینه میدانیم که مصرفکنندگان داروهای اِستاتینی، در معرض کمبود ویتامین D هستند که یکی از علایم آن درد عضلانی است- چیزی که از شایعترین عوارض مصرف اِستاتینهاست.
در یکی از مطالعات اخیر، به ۱۳۴ نفر از افرادی که بهدلیل دردهای عضلانی قادر به ادامه مصرف اِستاتینها نبودند و مقدار ویتامین D بدنشان پایین بود، مکملهای ویتامین D با مقدار بالا تجویز شد تا سطح ویتامین D خون آنها به حد طبیعی بازگردد.
وقتی این افراد مجددا استاتین مصرف کردند، اغلبشان دیگر دردهای عضلانی نداشتند. با وجود مکملهای ویتامین D، بیش از ۸۸ درصد این افراد توانستند حداقل به مدت ۶ ماه، استاتین را مصرف کنند و بعد از ۲ سال درمانِ حاوی ویتامین D، ۹۵ درصد آنها هنوز میتوانستند به مصرف داروی استاتینی خود ادامه دهند.
مصرف اِستاتینها، میزان ویتامین E محلول در چربی را حدود ۱۷ درصد کاهش میدهد و میزان کوآنزیم Q10 موجود در گردش خون را طی ۲ تا ۴ هفته، به نصف میرساند.
مصرف اِستاتینها، میزان ویتامین E محلول در چربی را حدود ۱۷ درصد کاهش میدهد و میزان کوآنزیم Q10 موجود در گردش خون را طی ۲ تا ۴ هفته، به نصف میرساند. اینها دو آنتیاکسیدانت مهم هستند که مانع از اکسید شدن کلسترولِ بد در بدن میشوند. کلسترولِ بد به LDL نیز معروف است که رسوب این نوع از کلسترول در دیواره سرخرگها «شریانها»، به سفت و سخت شدن این دیوارهها منجر میشود و میتواند با انسداد سرخرگها، در نهایت باعث ایجاد حمله قلبی یا مشکلات دیگری شود.
اکسید شدن کلسترولِ بد «LDL» نقشی کلیدی در سفت و سخت شدن دیواره سرخرگها و انسداد آنها دارد؛ بنابراین عملکرد این دو آنتیاکسیدانت به محافظت از سرخرگ ها در برابر این خطر کمک میکند.
کوآنزیم Q10 برای تولید انرژی در سلولها، بهویژه سلولهای عضلانی، حیاتی است. کمبودِ کوآنزیم Q10 ممکن است در ایجاد دردهای عضلانی ناشی از مصرف داروهای اِستاتینی، نقش داشته باشد. از طرفی مصرف مکملهای کوآنزیم Q10 در کاهش این دردهای عضلانی موثراست، و در مدتی کوتاه عارضه ضعف و خستگی عضلات را برطرف میکند.
مصرف کوآنزیم Q10 بر عملکرد پایین آوردنده کلسترول خون توسط اِستاتینها، تاثیری نمیگذارد.