اولین شعبه موسسه چینی کنفوسیوس در ایران، در دانشکده زبانها و ادبیات خارجی دانشگاه تهران گشایش یافت. پس از آن، دانشگاه مازندران دومین نهادی بود که در ایران میزبان این موسسه شد، و گسترش بیشتر این مؤسسه در ایران، در دستور کار قرار گرفته است.
پکن ادعا دارد که رویکرد این مؤسسات، با صدها شعبه فعال در سراسر دنیا، فرهنگی است و همزمان در پی گسترش زبان چینی است. سفیر وقت چین نیز در مراسم گشایش موسسه کنفوسیوس در دانشگاه تهران گفت که ایران و چین دارای اندیشهها و فرهنگی مشترک هستند.
اما مقامات چینی از کدام فرهنگ مشترک با ایران سخن میگویند؟ اگر منظورشان فرهنگ باستانی و سنتی چین که غنی از احترام و تکریم الهیات بوده است، حزب کمونیست چین و نهادهای فرهنگیاش مانند موسسه کنفسیوس، قطعاً نمیتوانند نماینده آن فرهنگ باشکوه باشند، چرا که از زمان انقلاب فرهنگی مائو تاکنون، حدود هفت دهه است که این حزب در حال لگدمال کردن و نابودی آن فرهنگ باستانی است.
اگر منظور آنان فرهنگ کمونیستی پر از الحاد، دینستیزی، و ستیزهجویانه با آسمان و زمین و طبیعت است، که این فرهنگ در میان ایرانیان جایی ندارد و اشتراکی بین ایران و چین در این زمینه وجود ندارد.
در سالهای اخیر، نهادهای اطلاعاتی متعددی در سراسر دنیا معتقد هستند که این مؤسسات، بخشی از ابزار اعمال نفوذ پکن در خارج از کشور است و در سالهای اخیر، تعداد فزایندهای از مؤسسات آموزشی در کانادا، ایالات متحده، استرالیا و اروپا روابط خود را با این مؤسسات قطع کردهاند.
چینیها مدعی هستند فعالیت این مؤسسات فرهنگی، و در راستای توسعه زبان چینی است. اما واقعیت پشت پرده فعالیت این مؤسسات، توسعه فرهنگ کمونیسم، اشاعه تبلیغات سیاسی با هدف اعتبار دادن بینالمللی به حزب کمونیست چین، و نفوذ نرم سیاسی، فرهنگی توسط چین در کشور میزبان است.
بودجه این مؤسسات مستقیماً توسط حزب کمونیست چین تأمین میشود و مدرسین آنها نیز توسط حزب کمونیست تعیین شده و تحت نظارت پیوسته این حزب هستند. در کشورهای صاحب علم و فناوری، یکی از مأموریتهای این مؤسسه، کمک به روند سرقت مالکیت معنوی و علمی، از طریق گماردن افراد چینی در قالب محقق و پژوهشگر در دانشگاههای کشور میزبان است.
در فوریه ۲۰۱۹ ، محققان سنای ایالات متحده دریافتند که پکن از سال ۲۰۰۶ بیش از ۱۵۸ میلیون دلار برای اداره این موسسات تخصیص داده است.
کانادا و استرالیا یکی از نخستین کشورهایی بودند که نفوذ پکن از طریق مؤسسات کنفسیوس، و خطرات امنیتی آن را درک کردند، و در راستای تعطیل کردن این مؤسسات گامهایی برداشتند. سال گذشته مسئولین آموزشی استان نیوبرانزویک در کانادا طرحی را برای حذف مؤسسات بحث برانگیز کنفوسیوس پکن از سیستم آموزشی خود اعلام کردند.
وزیر آموزش و پرورش نیوبرانزویک در این خصوص به رسانهها گفت «برنامههای آموزشی این مؤسسات فقط سعی میکند یک دیدگاه مثبت از یک کشور تحت رهبری کمونیسم به دانشجویان ارائه دهد.» به عقیده وی وظیفه این موسسات ایجاد چهرهای دوستانه و زیبا برای دولتی است که بیش از هر حکومت دیگری، مسئول مرگ و میر انسانها در طول تاریخ بشری ما است.
همچنین سال گذشته ایالت نیوساوت ولز در استرالیا اعلام کرد که پس از بررسیهایی که در نتیجۀ نگرانیهای مداوم درخصوص مداخلات خارجی بود، اقدام به بستن مؤسسات کنفسیوس خواهد کرد.
تحقیقات سنای ایالات متحده همچنین نشان داده است که مدرسین چینی که در این موسسات مشغول هستند، در صورت «نقض قانون چین» یا «انجام فعالیتهای مخرب برای منافع ملی چین» برکنار میشوند.
وزارت دادگستری آمریکا چندین محقق چینی را به دلیل پنهان کردن ارتباط خود با دولت چین و یا سرقت اسرار تجاری هنگام تحصیل یا اشتغال در کالجهای ایالات متحده تحت تعقیب قرار داده است.
انجمن ملی دانش پژوهان (NAS) در آمریکا، اخیراً اظهار داشت که از ۲۶ اوت در مجموع ۶۷ موسسه کنفسیوس در آمریکا مستقر بوده است که ۵۳ مورد از آنان بسته شده یا در حال بسته شدن است. دانشگاههای اوکلاهاما، کارولینای شمالی و اِموری، از مواردی هستند که تعطیلی این موسسات را در برنامه خود قرار دادهاند.
چین کمونیست فرهنگ الحاد و خداناباوری را گسترش میدهد و دهها سال است که تئوریهای ضدمذهب و الهیات را ترویج میدهد و در این راه به مراتب از مارکس و لنین، که بنیانگذاران کمونیسم هستند فراتر رفتهاند. در چین امروزی، میلیونها نفر از مسلمانان تحت حاکمیت کمونیسم تحت آزار و اذیت قرار دارند، و دیگر معتقدین مذهبی مانند بوداییها و مسیحیان نیز وضع بهتری ندارند. در حالی که ایران سرزمینی است با پیشینه چند هزار ساله خداپرستی و در فرهنگ مردم به رسمیت شناخته شده است.
بنابراین جا دارد که سیاستگذاران فرهنگی ایران، در خصوص حضور مؤسساتی که ترویجدهنده کمونیسم و مارکسیسم در ایران هستند، آن هم در جایگاهی مانند دانشگاه که خود منشأ تحولات فرهنگی جامعه است، بیشتر تأمل کنند.
مطالب دیگر:
چین، شریکی نامطمئن، با صدها پروژه معیوب و ناتمام
چگونه ذهنتان را در برابر احساسات منفی کنترل کنید؟