گزارش سازمان اطلاعاتی کانادا که به درخواست کمیسیون تحقیقات عمومی در مورد مداخله خارجی تهیه شده، نشان می‌دهد که چین کمونیست بیش از هر کشور دیگری منابع خود را صرف مداخله خارجی در انتخابات کانادا و نهادهای دموکراتیک این کشور می‌کند.
در خلاصه گزارش سازمان اطلاعات امنیت کانادا درباره جمهوری خلق چین آمده است که «همه کشورها فعالیت‌های دیپلماتیک مشروع را برای تعامل با سایر کشورها دنبال می‌کنند اما جمهوری خلق چین در کانادا مشغول فعالیت‌هایی شده که گستره آن‌ها فراتر از فعالیت‌های دیپلماتیک مرسوم است و مداخله خارجی محسوب می‌شود. منابعی که جمهوری خلق چین صرف این فعالیت‌ها می‌کند، از منابع دیگر کشورها بیشتر است.»
این خلاصه اخیراً به کمیسیون تحقیقات عمومی ارائه شد که وظیفه بررسی مداخلات خارجی ادعایی در انتخابات فدرال ۲۰۱۹ و ۲۰۲۱ کانادا را برعهده دارد.
به‌دنبال گزارش رسانه‌ها، بویژه در سال ۲۰۲۳، مبنی بر مداخله بی‌وقفه چین در انتخابات کانادا و دیگر فعالیت‌های پنهانی چین که کانادا و شهروندان آن را هدف می‌گیرند، این موضوع تیتر اول خبرها شد. هدف چین جوامع دور از وطن و دیگر اقلیت‌هایی هستند که توانستند خودشان را از شر آزار و اذیت رژیم پکن خلاص کنند.
در سند سازمان اطلاعات امنیت کانادا آمده است که مداخله خارجی چین برای هدف گرفتن افراد یا فرایندها، «سطوح محلی و فدرال و همچنین جوامع بومی کانادا را دربرمی‌گیرد.»
اهداف کلیدی
حزب کمونیست حاکم بر چین پنج گروه اصلی را هدف می‌گیرد: تمرین‌کنندگان فالون گونگ، اویغورها، تبتی‌ها، حامیان استقلال تایوان و مدافعان دموکراسی در چین. حزب کمونیست چین این گروه‌ها را بویژه تهدیدی برای حکومت خود می‌داند و از آن‌ها تحت عنوان «پنج عنصر سمی» یاد می‌کند.
سازمان اطلاعات امنیت کانادا در خلاصه خود گفت: «سرکوب فراملی، که شامل آزار و اذیت و دیگر تهدیدها می‌شود، اغلب متوجه افراد وابسته به گروه «پنج عنصر سمی» یا دیگر افرادی است که گمان می‌رود وابسته به آن‌ها باشند.»
این گزارش به افزایش نگرانی‌ها در رابطه با تلاش‌های رژیم برای کم‌رنگ کردن مرز بین شهروندان چینی مقیم خارج از کشور و شهروندان چینی‌تبار کشورهای خارجی دامن زده است. حزب کمونیست چین با این کار قصد دارد روایت‌ها و سیاست‌های عمومی کانادا را با نسخه مورد نظر خود، بویژه در مورد سوابق حقوق بشری، ادعاهای سرزمینی و هرگونه تهدیدی که ثبات حزب را به خطر می‌اندازد، هم‌سو کند.
سازمان اطلاعات امنیت کانادا گفت: «جمهوری خلق چین می‌خواهد ضمن چشم‌پوشی از نوع شهروندی یا دیدگاه‌های متفاوت اعضای جوامع دور از وطن، خودش را به‌عنوان «صدای» مردم چین در سراسر جهان معرفی کند.»
سازمان اطلاعات امنیت کانادا برای نشان دادن تلاش پکن جهت اعمال کنترل بر مردمان چینی‌تبار در اقصی نقاط جهان، به اجرای سلسله قوانین امنیت ملی توسط رژیم چین اشاره کرد. این قوانین شامل حال شهروندان و نهادهای چینی بوده و حتی آن‌هایی را که در خارج از کشور هستند، ملزم به رعایت قانون می‌دانند.
به گفته سازمان اطلاعات امنیت کانادا، حزب کمونیست برای اعمال نفوذ در جوامع چینی دور از وطن، از کنترل و نفوذ خود بر رسانه‌های چینی‌زبان، از جمله روزنامه‌ها و ایستگاه‌های رادیویی و شبکه‌های اجتماعی مانند وی‌چت بهره می‌گیرد. پکن از طریق این کانال‌ها «روایت‌های دلخواه جمهوری خلق چین را ترویج می‌کند، اطلاعات غلط منتشر کرده و به گفتمان عمومی در رابطه با مسائل مربوط به جمهوری خلق چین سمت‌و‌سو می‌دهد. در عین‌حال، محتوایی را که «ضدچین» تلقی می‌کند، به حاشیه رانده یا اقدام به نفی و گاهی سانسور آن‌ها می‌کند.»
ابزارها و عوامل
سازمان اطلاعات امنیت کانادا دریافت که حزب کمونیست چین از طیف وسیعی از ابزارها و نهادها برای مداخله خارجی در کانادا استفاده می‌کند. این ابزارها شامل نهادهای حکومتی چین، مانند وزارت امور خارجه و اداره کار جبهه متحد و نمایندگان مستقر در کانادا، از جمله برخی از مقامات جمهوری خلق چین هستند. سازمان اطلاعات امنیت کانادا روی جبهه متحد به‌عنوان یک نهاد مهم حزبی-حکومتی تأکید کرد و آن را مسئول گردآوری اطلاعات و مداخله خارجی دانست.
سازمان اطلاعات امنیت کانادا گفت که جبهه متحد برای عملیات جهانی خود بودجه میلیاردی دارد و هدف آن کنترل و نفوذ در جوامع چینی دور از وطن در کشورهای دیگر است. در خلاصه سازمان اطلاعات امنیت کانادا آمده که این نهاد به دنبال سمت‌و‌سو دادن به نگرش بین‌المللی و اعمال نفوذ بر سیاستمداران برای حمایت از سیاست‌های حزب کمونیست چین است.
از دیگر نهادهای حکومتی چین که در مداخله خارجی دخیل هستند، می‌توان به دفتر امور چین در خارج از کشور که در سال ۲۰۱۸ با جبهه متحد ادغام شد، وزارت امنیت کشور و وزارت امنیت عامه اشاره کرد. سازمان اطلاعات امنیت کانادا گفت که دو نهاد آخر به‌طور مخفیانه در سطح بین‌المللی و به شکل از راه دور به نیابت از جمهوری خلق چین فعالیت می‌کنند.
سازمان اطلاعات امنیت کانادا همچنین گفت که تعلق داشتن به سازمانی که با چین ارتباط دارد، حتی سازمان‌های وابسته به جبهه متحد، به منزله مداخله خارجی نیست و امنیت ملی کانادا را تهدید نمی‌کند. با این‌حال، در گزارش سازمان اطلاعات آمده که پکن «رویکرد جامعه فراگیر را اتخاذ کرده که مرز بین فعالیت مشروع (نفوذ) و فعالیت پنهانی و فریبکارانه (مداخله) را کم‌رنگ می‌کند.»
در این گزارش آمده است: «جمهوری خلق چین از جبهه متحد برای مشارکت در فعالیت‌های پنهانی، فریبکارانه و تهدیدآمیز در سراسر جهان استفاده می‌کند که اغلب با اعمال نفوذ و کنترل بر جوامع دور از وطن انجام می‌گیرند.»
رژیم چین به رویکرد «بی‌وقفه و صبورانه» خود برای اعمال نفوذ و استفاده از راهبردهای بلندمدت مشهور است. این کشور روی ایجاد روابط از طریق ابزارهای آشکار و مشروع و ابزارهای پنهان و فریبکارانه سرمایه‌گذاری می‌کند تا فرایند همکاری را به مرور زمان تقویت کند.
رژیم چین برای تقویت این روابط از شیوه‌های عیان و آشکار، مانند ارائه مشوق‌های مستقیم و غیرمستقیم «به اشخاص یا افراد نزدیک به آن‌ها» استفاده می‌کند. به گفته سازمان اطلاعات امنیت کانادا، این مشوق‌ها شامل دعوت به رویدادهای مهم فرهنگی یا ملی چین، سفر به چین با هزینه رژیم، فرصت‌های کاری ترجیحی، دسترسی سریع به ویزا و حمایت سیاسی و از جمله پشتیبانی مالی هستند.
در مقابل، عوامل بازدارنده شامل رد ویزای توریستی، ممنوع‌الخروج کردن خانواده‌های مقیم چین و آزار و اذیت و ارعاب افراد و اعضای خانواده آن‌ها در چین هستند. تاکتیک‌های ادعایی با افشاگری‌هایی که در رابطه با اعضای خانواده مایکل چونگ، نماینده محافظه‌کار مجلس کانادا، در هنگ گنگ صورت گرفته مطابقت دارند. خانواده آقای چونگ به واسطه دفاع او از موضع کانادا در به رسمیت شناختن سوءرفتار پکن در قبال اویغورها به‌عنوان نسل‌کشی، مورد هدف قرار گرفتند.
