تعدادی از نظامیان پیشین افغانستان در ایران می‌گویند که جمهوری اسلامی بار دیگر، در حال سرشماری و ثبت مجدد تعداد نیروهای سابق نظامی افغانستان در ایران است.
پیش از این، مجلس نمایندگان آمریکا ابراز نگرانی کرده بود که هزاران تن از نظامیان پیشین افغانستان که زیر نظر ارتش آمریکا برای دو دهه آموزش‌های نظامی دیده بودند و ایالات متحده اطلاعات حساس نظامی را به آن‌ها منتقل کرده بود، اکنون برای حفظ جان خود و خانواده‌شان به ایران فرار کرده‌اند و بیم آن وجود دارد که با اجبار یا اختیار این اطلاعات و آموزش‌ها را در اختیار جمهوری اسلامی ایران که دشمن ایالات متحده به شمار می‌آید، قرار دهند.
رسانه افغانستان اینترنشنال به نقل از دو نظامی پیشین افغانستان در ایران گزارش داده است که اداره اتباع و مهاجرین خارجی وزارت کشور ایران اخیرا تماس‌هایی با این نظامیان داشته و از آن‌ها خواسته است که اطلاعاتی درباره مسئولیت‌های گذشته نظامیشان در افغانستان و اینکه در کجا مشغول به فعالیت بوده‌اند، در اختیارشان بگذارند.
فرار نیروهای نظامی سابق افغانستان به ایران
چند ماه بعد از استقرار طالبان در افغانستان، اداره بازرسی آمریکا برای بازسازی افغانستان یا سیگار در گزارشی اعلام کرد که بخشی از نیروهای امنیتی و نظامی افغانستان به جبهه مقاومت پیوسته‌اند و تعداد زیادی از این نیروها و از جمله کماندوهای افغانستان برای دور ماندن از تعقیب و کشتار طالبان به ایران فرار کرده‌اند.
در همان زمان گزارش‌هایی از تمدید هفت ماهه اقامت نظامیان پیشین افغانستان در ایران منتشر شد.
بعد از حمله روسیه به اوکراین، سفیر آمریکا در کوزوو پیشنهاد داد که یک واحد نظامی ویژه نیروهای نظامی افغانستان در ارتش آمریکا ایجاد شود. پیشنهادی که هیچ‌گاه عملی نشد و گزارش‌های رسانه‌ای نشان می‌دهد که تعدادی از نیروهای ویژه برای شرکت در جنگ‌های مختلف توسط کشورهای همسایه افغانستان و روسیه مورد استفاده قرار گرفتند.
فرید حمیدی، فرمانده سابق عملیات‌های ویژه نیروهای مسلح (قول اردوی عملیات خاص کماندوهای افغانستان) درباره توان عملیاتی نیروهای ویژه افغانستان گفت که این نیروها در طول دو دهه جنگ در برابر بیش از ۲۰ گروه تروریستی شامل داعش و القاعده جنگیده‌اند، آن‌ها مهارت‌های خاصی در مقابله با این گروه‌ها دارند و در هر جنگی که مورد استفاده قرار بگیرند، از نظر مهارت و دانش فنی نظامی «تغییرات مثبتی» را بوجود می‌آورند.
این مقام ارشد نظامی سابق در نوامبر ۲۰۲۲ افزود که بخشی از نیروهای کماندوی افغانستان در شش منطقه حادثه‌خیز جهان شامل قره‌باغ، اوکراین، یمن، ایران، سوریه و روسیه به شکل گروه‌های کوچک حضور دارند.
«نه راه پیش داریم، نه راه پس»
سال گذشته بعد از اینکه مقامات جمهوری اسلامی ایران، سفارت و کنسولگری‌های افغانستان در ایران را به مقامات طالبان تحویل دادند، سید جمال خورشید، یکی از دیپلمات‌های پیشین سفارت افغانستان در گفتگو با صدای آمریکا از دسترسی طالبان به اطلاعات نظامیان افغانستان در ایران ابراز نگرانی کرد و افزود که ایران در تعاملاتش با طالبان، درصدد اخراج تعدادی از نظامیان سابق افغانستان از ایران است.
در نوامبر سال گذشته نیز، حدود پنج هزار نظامی سابق در نامه‌ای سرگشاده به کنگره آمریکا اعلام کردند که احتمال استخدام و سوءاستفاده جمهوری اسلامی ایران و گروه‌های تروریستی در مناطق قبایلی پاکستان از تجارب و دانش نیروهای نظامی افغانستان که تحت نظر ارتش آمریکا آموزش دیده‌اند، وجود دارد.
در ماه‌های گذشته نیز رسانه‌های افغانستان و تعدادی از مقامات سابق نظامی اعلام کردند که جمهوری اسلامی تعدادی از نیروهای نظامی سابق افغانستان را از ایران اخراج کرده و به طالبان تحویل داده است.
نیویورک تایمز نیز به نقل از یک افسر سابق نظامی افغانستان به نام محمد که به ایران فرار کرده است، گزارش داد که او و بقیه مهاجران افغانستان نگران سرکوب فزاینده مهاجران و تهدید به اخراج از ایران هستند.
او گفت: «یکی از دوستانم به من گفت که برای اینکه به افغانستان بازگردانده نشود و به دست طالبان نیفتد، می‌خواهد به فاطمیون بپیوندد. ما گیر کرده‌ایم، نه راه پیش داریم و نه راه پس.»
مجلس نمایندگی آمریکا در یک گزارش ۱۲۰ صفحه‌ای با انتقاد از عملکرد دولت بایدن در بی‌توجهی به سرنوشت هزاران نیروهای نظامی افغانستان که به ایران فرار کردند، اعلام کرد که دولت بایدن با وجود آن که از خطرات امنیتی در افغانستان آگاه است، هرگز اولویت خاصی برای تخلیه نیروهای نظامی سابق افغانستان قائل نشده است، در حالی‌که ۳ هزار نیروی امنیتی افغانستان شامل افسران عالی‌رتبه و نیروهای ویژه مجبور شدند که به ایران فرار کنند. آن‌ها به طور بالقوه می‌توانند دانش سازمانی خود را از اطلاعات حساس نظامی آمریکا از جمله تاکتیک‌های عملیاتی نیروهای ویژه و شیوه‌های جمع آوری اطلاعات حساس را به جمهوری اسلامی ایران منتقل کنند.
هیئت معاونت ملل متحد در افغانستان یا یوناما در گزارش سال گذشته‌اش اعلام کرده بود که طالبان بیش از ۲۰۰ عضو نیروهای امنیتی پیشین و کارمندان حکومت سابق را کشته‌اند.
