بحث برخورد گشت‌های ارشاد با زنانی که حجاب اختیاری دارند، به موضوع بحث‌برانگیز این روزهای صفحات مجازی تبدیل شده است.
برخی شهروندان ایرانی در شبکه‌های اجتماعی معتقدند که بازگشت گشت ارشاد و سرکوب خیابانی، سناریویی برای منحرف کردن توجه افکار عمومی ایران از تبعات تنش اخیر میان جمهوری اسلامی و اسرائیل است. برخی دیگر معتقدند که سرکوب‌های خیابانی زنان توسط گشت ارشاد، ایران را در مسیری بی‌بازگشت قرار می‌دهد.
تصویری از زنی که در کنار خیابان و در ازدحام جمعیتی که دورش جمع شده‌اند، بی‌هوش افتاده است، به تصویر این روزهای سرکوب‌های گشت ارشاد تبدیل شده است. رسانه‌ها گزارش داده‌اند که این زن به دلیل برخورد ماموران گشت ارشاد در نزدیک متروی تجریش تهران، دچار حمله عصبی شده و به زمین افتاده است. همچنین ویدیویی از دختری جوان در میان کاربران ایکس همرسانی می‌شود که توسط تعدادی از ماموران زن گشت ارشاد به روی زمین کشیده می‌شود، ماموران تلاش می‌کنند تا او را وارد ون گشت ارشاد کنند.
گشت ارشاد بعد از به قتل رسیدن مهسا امینی، از سطح خیابان‌های ایران برچیده شد و در یکسال گذشته تلاش‌هایی برای اجرای طرح جایگزین گشت ارشاد موسوم به «حجاب‌بان» از سوی دولت رئیسی صورت گرفت، با این وجود گشت ارشاد بار دیگر به خیابان‌های ایران بازگشته است.
روزنامه انتخاب گزارش داده است که رئیسی در زمان انتخابات ریاست جمهوری وعده داده بود که گشت ارشاد مدیران را راه‌اندازی می‌کند، اما بعدها نتیجه متفاوت شد و گشت ارشاد مدیران فعال نشد، در عوض کاظم صدیقی، رئیس ستاد امر به معروف مورد حمایت کامل رئیسی قرار گرفت و گشت ارشاد «حجاب» قدرتمندتر از گذشته به فعالیت خود ادامه داد.
سینا جهانی، یک روزنامه‌نگار در پستی در ایکس با بیان اینکه بازگشت گشت ارشاد، قدم گذاشتن در مسیری بی‌بازگشت است. افزوده است: «پافشاری عده‌ای بر حفظ یک «واجب سیاسی» به هر قیمت، به قیمت جان زنان و مردان و ویرانی ایران تمام می‌شود. آیا آمران و عاملان این خشونت عریان، مسئولیت پیامدهای احتمالی‌اش را خواهند پذیرفت؟»
«مهمترین برنامه نیروی انتظامی»
فرماندهی نیروی انتظامی جمهوری اسلامی، از بازگشت گشت ارشاد تحت عنوان «طرح سراسری نور» از روز شنبه بیست‌وپنجم فروردین خبر داد. به عبارتی آغاز برخورد ماموران گشت ارشاد با زنانی که حجاب اختیاری دارند، یک روز قبل از حمله موشکی جمهوری اسلامی به اسرائیل صورت گرفت.
همزمان فرماندهی‌های انتظامی استان‌های مختلف با صدور اعلامیه از «برخورد جدی با ناقضان قانون حجاب و عفاف» در تمامی معابر عمومی خبر دادند.
به گفته علی مجتهدزاده، حقوق‌دان، قانونی به نام «عفاف و حجاب» در ایران تصویب نشده است و وزارت کشور تنها یک مصوبه درباره «حجاب» دارد که آن هم خلاف قانون است.
روزنامه هم‌میهن در گزارشی، با اشاره به اینکه گشت ارشاد مهمترین برنامه نیروی انتظامی در استان‌ها و «مانور اقتدار» است، نوشته است که در برخی استان‌ها از اهمیت بیشتری برخوردار است، به طور مثال فرماندهی نیروی انتظامی استان گیلان در اعلامیه‌ای از «رزمایش حجاب و عفاف» با همکاری سپاه و بسیج خبر داده است.
به نوشته این روزنامه، قبل از مرگ مهسا امینی، گشت ارشاد به طور پراکنده و در حد یک دستگاه ون و یک خودرو نیروی انتظامی در تهران و برخی شهرها فعال بود، اما این‌بار رویکرد عملیاتی گشت تغییر کرده است. به طوری که در این روزها در تهران حضور تعداد زیادی از نیروهای انتظامی جمهوری اسلامی همراه با اکیپ‌های موتور سوار، ون‌ها، خودروهای سواری و وانت مشاهده شده است.
«مطالبه رهبری»، کار دولت یا نفوذی‌ها؟
در دیداری که مسئولان نظام با علی خامنه‌ای داشتند، او با تاکید بر اینکه «حجاب زنان یک حکم مسلم شرعی است.» افزود: «بنده معتقدم در دولت، در قوه قضائیه، در بخش‌های مختلف در این زمینه مسئولیت وجود دارد که بایستی به مسئولیت‌های قانونی و شرعی خودشان عمل کنند.»
برخی معتقدند که این سخنرانی رهبر جمهوری اسلامی، باعث شد تا بار دیگر گشت ارشاد برخورد با زنان با حجاب اختیاری را آغاز کند.
مجید نوری، فرزند حمید نوری که به دلیل مشارکت در کشتارهای دهه شصت در سوئد زندانی است، روز چهارشنبه در صفحه ایکس‌اش نوشت که برای پیگیری وضعیت پدرش با یکی از مسئولین قوه قضائیه دیدار داشت. در انتهای گفتگو آن مسئول قوه قضائیه در پاسخ به اعتراض او درباره احیای گشت ارشاد گفت که این کار «مطالبه رهبری» است.
محمد عکاف، سردبیر خبرگزاری مجلس با رد اینکه «مطالبه رهبری» احیای گشت ارشاد بوده، معتقد است که بجای برخورد در خیابان‌ها، باید به سراغ «۲۵ نهاد متولی حجاب» رفت که با «ترک فعل» باعث بوجود آمدن وضعیت فعلی هستند.
با این حال برخی از فعالان سیاسی جناح اصول‌گرا و اصلاح‌طلب به طور تلویحی بازگشت گشت ارشاد را کار نفوذی‌های وابسته به خارج معرفی می‌کنند و تصاویری از گرین‌کارت آمریکا و به زعم خود پیشینه «یهودی» تعدادی از فعالان سیاسی جمهوری اسلامی را منتشر کرده‌اند.
ابوالفضل نجفی تهرانی یکی از آخوندهای منتقد جمهوری اسلامی در صفحه ایکس‌اش نوشته است: «در قضیه گشت ارشاد هیچ نفوذی وجود ندارد، حق دارید بترسید و مخالفت نکنید اما خود را به نفهمی نزنید، امریه مقابله با زنان بی‌حجاب چند بار از پشت بلندگو توسط رهبر ج.ا علنی صادر و ابلاغ شد، پلیس هم رسما اطلاعیه داد، این خودِ خودِ جمهوری اسلامی است، نه یک کلمه کمتر و نه یک کلمه بیشتر.»
مقامات دولت رئیسی می‌گویند که آن‌ها نقشی در احیای گشت ارشاد ندارند و مسئولیت گشت ارشاد را مربوط به فرماندهی نیروی انتظامی جمهوری اسلامی می‌دانند. رئیس کمیسیون قضایی مجلس شورای اسلامی نیز گفته است که «طرح سراسری نور» برای برخورد با زنان مربوط به نیروی انتظامی است و جدا از قانون مجلس است.
جلیل محبی، دبیر سابق ستاد امر به معروف و نهی از منکر معتقد است که احیای گشت ارشاد «کار دولت است بر مدار سابق».
تهدید حمله اسرائیل از اولویت خارج شد
روزنامه هم‌میهن در بررسی خود با تحلیل آمار پست‌ها در شبکه اجتماعی ایکس گزارش داده است که تعداد پست‌های کاربران درباره حجاب و گشت ارشاد بیشتر از تعداد پست‌ها درباره تنش ایران و اسرائیل در روزهای پانزدهم، شانزدهم و هفدهم آوریل مطابق با بیست‌وهفتم، بیست‌وهشتم و بیست‌ونهم فروردین بوده است.
براساس این نمودار، تعداد پست‌های مربوط به گشت ارشاد در روز سه‌شنبه، بیست‌وهفتم فروردین بین هزار تا دو هزار پست است، در حالی‌که پست‌های مربوط به تنش اسرائیل و ایران به کمتر از پنج هزار پست می‌رسد.
در پایان روز چهارشنبه، تعداد پست‌های مربوط به گشت ارشاد افزایش قابل توجهی نسبت به پست‌های تنش ایران و اسرائیل دارد و تا پایان روز پنج‌شنبه تعداد پست‌های مربوط به گشت ارشاد به حدود هفت هزار پست می‌رسد، در حالی‌که تعداد پست‌های تنش ایران و اسرائیل به حدود دو هزار می‌رسد.
برخی کاربران معتقدند که جمهوری اسلامی گشت ارشاد را برای از اولویت خارج کردن مساله تنش اخیر ایران و اسرائیل روانه خیابان‌ها در شهرهای بزرگ کرد.
