براساس سندی که به دست رویترز رسیده است، فرانسه با هدف پایاندادن به مناقشات لبنان و اسرائیل و حلوفصل درگیریهای مرزی، پیشنهادی را به مقامات لبنان ارائه داده و از پیکارجویان این کشور و بویژه نیروهای حزبالله خواسته است که دستکم ۱۰ کیلومتر از مناطق مرزی عقبنشینی کنند.
هدف فرانسه این است که جنگ در نقاط مرزی بین حزبالله، بهعنوان نیروی تحت حمایت ایران پایان یابد. مناقشات بین این دو همزمان با جنگ غزه افزایش یافته و باعث نگرانیها در خصوص وقوع یک جنگ ویرانگر و همهجانبه شده است.
چهار مقام ارشد لبنانی و سه مقام فرانسوی در اینباره به رویترز گفتند: «این سند که اولین پیشنهاد مکتوبی است که پس از هفتهها میانجیگری غرب به بیروت ارائه شده، هفته گذشته توسط استفان سژورنه، وزیر امور خارجه فرانسه، در اختیار مقامات ارشد دولت لبنان از جمله نجیب میقاتی، نخستوزیر این کشور قرار گرفته است.»
چنانکه در متن سند ذکر شده، هدف این است که مناقشات منطقهای «از کنترل خارج نشوند» و احتمال اجرای «آتشبس در زمان مطلوب» تقویت شود و درنهایت مذاکراتی برای حلوفصل مناقشات مرزی بین لبنان و اسرائیل انجام گیرد.»
اگرچه در هفتههای اخیر اخباری در رابطه با میانجیگری آموس هوخشتاین، نماینده آمریکا در خاورمیانه، برای پایان دادن به تنشها منتشر شده بود، این اولینبار است که جزئیات پیشنهاد مکتوب فرانسه به لبنان منتشر میشود.
پیشنهاد «سه مرحلهای» فرانسه
رویترز به نقل از مقامات آگاه گزارش کرده که این پیشنهاد دارای سه مرحله است و یک روند ۱۰ روزه را برای کاهش تنشها در نظر دارد که با مذاکرات مرزی خاتمه مییابد.
در مرحله اول، گروههای مسلح لبنان و اسرائیل دست از انجام عملیات نظامی علیه یکدیگر برمیدارند و اسرائیل نیز حملات هوایی خود را به لبنان متوقف میکند.
در مرحله دوم باید ظرف سه روز گروههای مسلح لبنانی نیروهای رزمی خود را تا حداقل ۱۰ کیلومتری مرز عقب برانند و لبنان استقرار سربازان خود را در جنوب آغاز کند. اسرائیل نیز حملات خود را به خاک لبنان متوقف خواهد کرد.
حتی اگر نیروهای حزبالله با این عقبنشینی موافقت کنند، همچنان بسیار جلوتر از عقبنشینی ۳۰ کیلومتری تا رودخانه لیتانی خواهند بود که در قطعنامه ۲۰۰۶ سازمان ملل برای پایان دادن به جنگ دو کشور به تصویب رسیده بود.
به گفته یک دیپلمات غربی آگاه، این عقبنشینی باعث میشود که موشکهای حزبالله به روستاهای شمالی اسرائیل که گاهی مورد هدفِ موشکهای ضدتانک قرار میگیرند، اصابت نکند. با اینحال، پذیرش این پیشنهاد برای حزبالله خوشایندتر از عقبنشینی تا رودخانه لیتانی است.
در مرحله سوم، باید ظرف ۱۰ روز، لبنان و اسرائیل مذاکرات برای تعیین حدود مرزهای زمینی را «بصورت تدریجی» و با حمایت نیروی حافظ صلح سازمان ملل از سر بگیرند.
براساس این پیشنهاد فرانسه، بیش از ۱۵هزار نفر از نیروهای ارتش لبنان در مناطق مرزی جنوب لبنان مستقر خواهند شد.
چرا لبنان برای فرانسه مهم است؟
فرانسه روابطی تاریخی با لبنان دارد. ۲۰هزار نفر از شهروندان فرانسه در لبنان اقامت دارند و حدود ۸۰۰ سرباز فرانسوی نیز در قالب نیروهای حافظ صلح سازمان ملل در این کشور حضور دارند.
سژورنه در کنفرانس خبری روز دوشنبه گفت: «ما پیشنهاد خود را ارائه کردیم و با آمریکاییها در تماس هستیم و باید تمام پیشنهادات را جمعبندی کنیم و به طرح صلح برسیم.»
پاسخ حزبالله، لبنان و اسرائیل
یک منبع دیپلماتیک فرانسه گفته است که این پیشنهاد به دولتهای اسرائیل، لبنان و گروه حزبالله ارائه شده است.
حزبالله هرگونه مذاکره رسمی برای کاهش تنشها را مشروط به توقف جنگ در غزه کرده است.
حسن فضلالله، سیاستمدار ارشد حزبالله، در پاسخ به سؤال رویترز گفت: «این گروه تا توقف جنگ غزه درباره وضعیت جنوب لبنان مذاکره نخواهد کرد.»
فضلالله با اجتناب از اظهارنظر درباره پیشنهاد مذکور و تأیید دریافت آن افزود: «دشمن در موقعیتی نیست که بتواند برای ما شرط تعیین کند.»
یکی از مقامات لبنانی گفت که این سند مجموعه پیشنهاداتی را شامل میشود که در تماس با رهبران غربی مورد بحث بوده و اکنون به دست حزبالله رسیده است. این مقام لبنانی افزود: «پس از آنکه بیروت به بخشهایی از طرح پیشنهادی اعتراض کرد، مقامات فرانسوی گفتند که این طرح نهایی نیست.»
یک مقام اسرائیلی نیز گفته است که پیشنهاد مذکور به دولت اسرائیل ارائه شده و در دست بررسی است.
