بادمجان اسفنجی از خانواده بری یا میوه است اما در خوراکهای سراسر جهان معمولاً بهعنوان سبزی مصرف میشود. قرنهاست که مردم بهدلیل ارزش غذایی و دارویی بادمجان از این محصول استفاده میکنند.
در دانشنامه طب سنتی چینی، موسوم به «رساله مواد دارویی»، که از دوره دودمان مینگ بهجا مانده، گفته شده که بادمجان بهطور خاص تب و لرز را برطرف میکند، گردش خون را افزایش میدهد، درد را تسکین میدهد، آماس را به حداقل رسانده و رودهها را برای جلوگیری از یبوست باز میکند.
متخصصان تغذیه مدرن میگویند بادمجان غذای فوقالعادهای است، زیرا کالری و سدیم اندکی دارد و سرشار از فیبر رژیمی، ویتامین و مواد معدنی است. هر ۱۰۰ گرم بادمجان حاوی ترکیبات زیر است:
- ۲۵ کالری
- ۵.۳ گرم کربوهیدرات
- ۲.۷ گرم فیبر خوراکی
- ۲۲۱ میلیگرم پتاسیم
- ۱۶ میلیگرم کلسیم
- ۲۹ میلیگرم فسفر
- ۱۵ میلیگرم منیزیم
بادمجان همچنین حاوی ویتامین ب، ویتامین ث و «ویتامین پ» است؛ ترکیباتی گیاهی که تحت عنوان فلاونوئید شناخته میشوند. بادمجان حاوی سیترین، روتین، هسپریدین، فلاون و فلاونول نیز است.
دکتر یالان تسای از بیمارستان دولتی کهنهسربازان تایچونگ در تایوان، فواید مصرف بادمجان را برای اپک تایمز اینطور شرح میدهد.
سرشار از آنتی اکسیدان است و به پیشگیری از زوال عقل کمک میکند
رنگ بنفش روشن بادمجان بهخاطر گلیکوزیدهای فلاونوئید است؛ آنتی اکسیدانهایی که در مبارزه با زوال عقل مفید هستند و به محافظت از سلولهای مغز و جلوگیری از فراموشی در سنین پیری و زوال عقل کمک میکنند.
مطالعهای در مجله زیستشیمی مواد غذایی نشان میدهد که رژیمهای غذایی حاوی بادمجان باعث تعدیل فعالیت آنزیمهای موجود در سیستمهای آنزیمی پورینرژیک، مونوآمینرژیک و کولینرژیک در رابطه با علائم آلزایمرگونه میشود. محققان به این نتیجه رسیدند که مصرف بادمجان «اقدامی جامع در پیشگیری از عوارض مرتبط با دیابت مانند زوال سیستم عصبی است.»
از شیوع ضایعات ماکولا در چشم جلوگیری میکند
بادمجان سرشار از لوتئین است؛ رنگدانه زردرنگی که در گیاهان و زرده تخممرغ یافت میشود و خاصیت ضد التهابی دارد. لوتئین به مهار رادیکالهای آزاد و جلوگیری از ضایعات ماکولا کمک میکند و همچنین اثرات مضر نور آبی خورشید، فلورسنت و دستگاههای الایدی را روی چشم به حداقل میرساند.
مطالعه انتشاریافته در ژورنال مواد مغذی نشان میدهد که سولانوم ملونجینا ال.، عصاره بادمجان، با تضعیف گونههای فعال اکسیژن از سلولهای اپیتلیوم رنگدانهدار شبکیه در برابر مرگ سلولی ناشی از نور آبی محافظت میکند. به گفته نویسندگان مطالعه، «تزریق سولانوم ملونجینا ال. به موشهای آزمایشگاهی به کاهش آسیب فوندوس و تخریب لایه شبکیه در الگوی آسیب شبکیه بر اثر نور آبی انجامید.»
به کاهش وزن و پیشگیری از دیابت کمک میکند
از آنجا که بادمجان کمکالری و سرشار از مواد مغذی و فیبر است، گزینهای عالی برای کاهش وزن محسوب میشود. فیبر موجود در بادمجان به هضم آهسته کمک میکند و حس سیری را افزایش میدهد که باعث میشود کالری دریافتی کلی شما کاهش پیدا کند.
مقاله در مجله علوم پایه پزشکی ایران نشان میدهد که بادمجان با تکیه به خواص آنتی اکسیدانی و مهار فعالیت آلفا-آمیلاز و آلفا-گلوکوزیداز دیابت را کنترل میکند. بادمجان همچنین با تحریک فعالیت لیپوپروتئین لیپاز و کاهش فعالیت لیپاز پانکراس از شما در برابر چربی خون و چاقی محافظت میکند. از بادمجان برای درمان سندرم متابولیک و عوارض مربوط به آن نیز استفاده میشود.
در مبارزه با التهاب و سرطان مفید است
بادمجان حاوی ترکیبی به نام سولاسودین رامنوسیل گلیکوزید است. برخی از مطالعات حیوانی نشان دادهاند که سولاسودین رامنوسیل گلیکوزیدها میتوانند سلولهای سرطانی را از بین ببرند و خطر عود انواع خاصی از سرطان را به حداقل برسانند. از این گذشته، آنتوسیانینهای موجود در بادمجان میتوانند رگزایی تومور را مهار کنند، شدت التهاب را کاهش داده و آنزیمهایی را که باعث پراکندگی سلولهای سرطانی میشوند تحت کنترل درآورند.
مطالعه انتشاریافته در میوتیشن ریسرچ نشان داد که سلولهای تیمارشده با شش عصاره بادمجان در واکنش به پراکسید هیدروژن از لنفوسیتهای انسانی دیانای جلوگیری کردند. نویسندگان مطالعه به این نتیجه رسیدند که بادمجان پتانسیل خوبی در پیشگیری یا کاهش خطر ابتلا به بیماریهای مزمن مانند سرطان دارد.
اقدامات احتیاطی در مورد بادمجان
بهرغم فواید مصرف بادمجان، پزشکان چینی نسبت به افراط در مصرف بادمجان هشدار دادهاند، زیرا مصرف زیاد بادمجان بهطور بالقوه میتواند برای برخی افراد زیانبار باشد.
برای اطلاع بیشتر از دیدگاه مخالفان، اپک تایمز با دکتر جن لیشوئه، مدیر مرکز درمانی طب سوزنی هایسه ژاپن در اوکایاما، گفتوگو کرد. او با اشاره به اینکه بادمجان برای بدن مفید است، گفت: «باید در مصرف بادمجان اعتدال را رعایت کرد.»
دکتر جن گفت که تمرکز طب سنتی چینی روی حفظ تعادل بدن است. برای نمونه، بادمجان غذایی با طبع سرد است و مصرف آن در ماههای گرم به خنکسازی بدن و رفع گرمای تابستان کمک میکند. بادمجان مخصوصاً برای افراد مبتلا به یبوست، هموروئیدهای خونریزیدهنده و تب و کسانی که مستعد جوش و کهیر هستند مفید است.
دکتر جن میگوید «طب چینی، ذات زنان را به منزله یین در نظر میگیرد و طبع آنها را سرد میداند و معتقد است که نباید بهطور منظم غذاهای با طبع سرد بخورند.»
او افزود: «افرادی که طحال و معده ضعیفی دارند و مستعد اسهال و مدفوع روان هستند نیز باید مراقب مقدار مصرف بادمجان باشند.» و هشدار داد: «مصرف بادمجان قبل از جراحی ایده خوبی نیست، چرا که ممکن است بر سرعت بهبودی اثر بگذارد.»
دومین دانشنامه پزشکی چینی از دوره دودمان مینگ، «دیان نان بن کائو»، به همان اقدامات احتیاطی درخصوص بادمجان اشاره دارد که لی شیژن در «رساله مواد دارویی» از آنها گفته است. غذاهای دارای طبع سرد ذاتاً برای بدن مفید هستند اما مصرف بیش از حد آنها به «بیماریهای مزمن، زخم و جَرَب، درد شکمی و اسهال دامن میزند و همچنین ممکن است برای رحم زنان زیانبار باشد.»
