یک پزشک آلمانی در مورد تأثیر امواج فروصوت توربینهای بادی هشدار داده است.
بسیاری از کشورها در راستای گذار به انرژی پاک همچنان به آزمایش پروژههای بادی ساحلی ادامه میدهند. اما وقتی توربینهای بادی میچرخند، فقط برق نیست که تولید میشود، بلکه توربینها امواج فروصوت نیز ساطع میکنند.
از نظر دکتر اورسولا بلوت-استک، این پیشرفت از «مشکلی بزرگ برای تمامی موجودات زنده» از جمله انسانها حکایت دارد. این پزشک و نویسنده علمی چندین سال است که روی اثرات امواج فروصوت بر سلامتی تحقیق میکند. او از سال ۲۰۱۵ مشغول بررسی فروصوت بهعنوان عاملی تنشآفرین در سطح سلولی بوده و در سال ۲۰۲۳ مقالهای درخصوص نحوه تأثیر امواج فروصوت بر میکروسیرکولاسیون و سلولهای اندوتلیال منتشر کرده است.
نارسا اما اثرگذار
فروصوت به امواج صوتی با بسامد کمتر از ۲۰ هرتز اطلاق میشود. هرچه بسامد صدا کمتر باشد، طول موج آن بیشتر و مصون ماندن از آن دشوارتر است. فروصوت میتواند از دل دیوارها، انسانها و حیوانات عبور کند.
دکتر بلوت-استک به اپک تایمز گفت: «با بزرگ شدن توربینهای بادی، بسامدها کمتر و کمتر شده و امواج فروصوت مشکلسازتر و خطرناکتر شدهاند.»
بسامد توربینهای بادی امروزی به ۰.۲۵ هرتز میرسد. طول موج این بسامد کمتر از ۱.۳ کیلومتر است.
فروصوت یک ویژگی متمایز دیگر نیز دارد. انسانها معمولا نمیتوانند بسامدهای کمتر از ۱۶ هرتز را بشنوند که به اصطلاح آستانه شنوایی حداقلی نامیده میشود. به تعبیر دیگر، ما نمیتوانیم بسیاری از اصوات توربینهای بادی را بشنویم اما ممکن است آنها را همچون یک بلندگو در بدن خود بهصورت زمزمه یا هیاهو حس کنیم. هرچه بسامد کمتر باشد، سطح فشار یا حجم صدا باید بالاتر باشد تا بتوانیم آن را حس کنیم یا بشنویم.
دکتر بلوت-استک افزود: «با اینحال، نیروهای مکانیکی برخاسته از بسامدهای صوتی نارسا میتوانند بر ساختار سلولی و غشایی ما اثر بگذارند.»
انتقال از طریق زمین و هوا
وقتی تیغه روتور از روی دکل میگذرد، توربین بادی فروصوت تولید میکند. تیغه روتور به واسطه توده هوای حجیم مقابل خود به حرکت درمیآید و نهایتاً در قسمت دکل دچار وقفه میشود.
امواج فروصوت نهتنها از طریق هوا که به واسطه پایه توربین از طریق زمین نیز جابجا میشوند و میتوانند به خانههای شما نفوذ کنند. ساختمانهای ما هیچ حفاظی ندارند. دکتر بلوت-استک معتقد است که «امواج فروصوت هوابرد و زمینی میتوانند در داخل خانه به شکل قابلملاحظهای روی هم انباشته شوند.»
اثرگذاری روی سلولهای اندوتلیال
امواج فروصوت همچنین میتوانند روی میکروسیرکولاسیون، یا گردش خون شبکه مویرگی ظریفی که اکسیژن و مواد مغذی را به بافتهای اطراف میرساند، اثر بگذارند.
دکتر بلوت-استک گفت: «از سال ۲۰۱۵ مشاهده شده افرادی که در معرض امواج فروصوت و ارتعاشات فرستندههای فنی قرار میگیرند، علائمی از خود نشان میدهند که با اختلالات میکروسیرکولاتوری مرتبط هستند. میزان این تأثیر بویژه پس از تعویض توربینهای بادی کوچکتر با توربینهای بزرگتر قابلتوجه بوده است.
براساس تحقیقاتی که در ژورنال پزشک خانواده کانادا منتشر شدهاند، اثرات نامطلوب توربینهای بادی صنعتی شامل ضعف، سرگیجه، سردرد، مشکلات تمرکز و حافظه، فشار گوش، غیرطبیعی بودن ریتم قلب و اختلالات خواب هستند.
حیوانات مختلف نیز به توربینهای بادی واکنش نشان میدهند. مشاهده شده که برخی حیوانات از نزدیک شدن به توربینهای بادی اجتناب میکنند. مطالعه انتشاریافته در ژورنال گزارشات علمی نشان میدهد که بسیاری از پرندگان و پستانداران از مزارع بادی و نواحی پیرامون آن اجتناب میکنند و این مسئله روی الگوی پراکندگی و مهاجرت آنها اثر گذاشته است. گفته میشود حیواناتی مانند اسب، گاو و حیوانات خانگی که در یک محدوده مشخص نگهداری میشوند، دچار تغییرات رفتاری شده و علائم استرس را از خود نشان میدهند.
آیا مرگ نهنگها نیز به این قضیه مربوط میشود؟
در سال ۲۰۲۳، دادههای رسمی از افزایش به گل نشستن و مرگ نهنگها در امتداد ساحل شرقی آمریکا حکایت داشتند. یک ارتباط زمانی و جغرافیایی بین افزایش مرگومیر نهنگها و انجام بررسیهای زمینشناسی برای توسعه مزارع بادی ساحلی وجود داشت. از اینرو، ۳۰ شهردار نیوجرسی با امضای طوماری از نمایندگان کنگره خواستند تا زمانیکه تحقیقات کامل انجام بگیرد، جلوی توسعه مزارع بادی ساحلی را بگیرند. سازمان ملی اقیانوسی و جوی اعلام کرده که «ارتباط مشخصی بین مرگومیر فزاینده نهنگها و توربینهای بادی ساحلی وجود ندارد.»
اما دکتر بلوت-استک همچنان نگران فروصوت و ارتعاشات صوتی کشتیها و دیگر صداهای اقیانوس است. در اقیانوس، صدا با سرعت ۱.۴ کیلومتر در ثانیه- چهاربرابر سریعتر از هوا- جابجا میشود. از اینرو، عمق اقیانوس در برابر صدا بیدفاع است.