محسن رنانی، اقتصاددان برجسته و استاد دانشگاه در ایران با انتشار مطلبی عنوان کرد که جمهوری اسلامی سه مرحله از سقوط را پشت سر گذاشته و تنها یک مرحله تا سقوط کامل فاصله دارد.
محسن رنانی در مقدمه این مطلب که در وبسایت خود منتشر کرده تأکید کرد که ابتدا نسخه اولیهای از نوشته خود را به دست جواد ظریف وزیر خارجه پیشین جمهوری اسلامی داده تا به دست علی خامنهای برساند؛ زیرا باور دارد اگر مقامات بهصورت عریان با واقعیت روبهرو شوند، ناخودآگاه بر تصمیماتشان اثر میگذارد، اما پس از دو ماه «ظریف» نتوانست این متن را به دست رهبر جمهوری اسلامی برساند و او بهناچار این متن را بهصورت عمومی منتشر کرد.
وی نوشته است سقوط هر شرکت، سازمان یا ساختار سیاسی و اجتماعی چهار مرحله دارد؛ وقتی مرحله چهارم رخ دهد «رخداد سقوط» پایان مییابد و این مراحل شامل سقوط کارآمدی، سقوط شایستگی، سقوط نمادها و سقوط ساختارها است.
این اقتصاددان تشریح کرد که جمهوری اسلامی سه مرحله اول سقوط را طی کرده و افزوده «نمیدانم تا کی و تا چه حد میتواند، با مقاومت، خشونت و امنیتیکردن جامعه، مانع تحقق مرحله چهارم شود؛ اما میتواند با تغییر رویه، پیش از آنکه با «انقلاب از پایین»، مرحله چهارم سقوط نیز رخ دهد، از طریق «انقلاب از بالا»، احتمال فروپاشی را کاهش دهد.»
رنانی در بخش دیگری از این مقاله نوشت: «من وارد بیان نمونهها و سازوکارها و مصادیق «انقلاب از بالا» نمیشوم تا گزینههای در پیش روی حکومت را نسوزانم، اما بیگمان یکی از مصادیق اصلی آن بازنویسی قانون اساسی با مشارکت گسترده نخبگان مدنی، بهمنظور بازآرایی نظام سیاسی است.»
«انقلاب از بالا همان روشی است که حکومت نژادپرست آفریقای جنوبی به آن تن داد و خطر سقوط خشونتبار را از سر خود رفع کرد. همان روشی است که نظامیان شیلی به آن تن دادند و اجازه دادند کشور وارد مسیر دموکراسی شود بدون آن که قهر انقلابی گریبانگیر مقامات حکومت سابق شود.»
آقای رنانی نوشته است: «این که ایران بهسوی تجربه شیلی و آفریقای جنوبی برود یا بهسوی تجربه لیبی و سوریه، ابتدا به رفتار حکومت بستگی دارد و پس از آن به رفتار جامعه.»
او خطاب به حکومت هشدار داده است: «باید بداند که باثبات کنونی اوضاع، غره نشود و رجز نخواند که فرصتش اندکتر از آنی است که گمان میکند؛ و بداند که حتی اگر با روشهای سرکوب خشن این نسل را از نظر روانشناختی ناامید کند، اما این نسل به مرحله امید وجودی رسیده و هر لحظه میتواند افقهای امیدبخش تازهای را خلق کند.»