۵۰۰۰سال پیش از میلاد مسیح در کشور باستانی چین، در داخل اجساد خانواده‌ی اشراف، صفحات دیسک مانندی تراشیده شده از سنگ جِید یافت شده است، که نوع کاربرد آنها هنوز برای محققان روشن نیست. دانشمندان برای پاسخ‌گوئی طفره می‌روند چرا که تراش سنگی سخت مانند جید بسیار دشوار می‌باشد و طریقه‌ی ساخت و موارد کاربردی آن‌هنوز در پرده‌ی ابهام است.
جید سنگی سخت و گوهری گران‌بها است که از مواد معدنی گوناگونی مثل انواع سیلیکات‌ها تشکیل شده است. برای ساخت انواع گلدان و جواهر و انواع مختلف اشیا‌ی تزئینی مناسب می‌باشد. معمولاً بدون رنگ است ولی در مجاورت مواد مختلف، مانند کروم به رنگ سبز یشمی تغییر رنگ می‌دهد. جید در کل با دو نوع کیفیت مرغوب یا جادیت که همان یشم اعلی است و نوع نامرغوب یا نفریت یافت میشود. از گروه سنگ‌های بسیار سخت است که این موضوع عمل تراش را بسیار دشوار می‌کند؛ جای بسی تعجب است که در چین باستان از این نوع سنگ استفاده می‌شده است.
این دیسکهای سنگ جید در دوران «نئولتیک دیرین» در فرهنگ دوران «لیانگ‌زو» به شکل مدور و تخت با سوراخی در میان به صورت جفت ساخته می‌شدند. از آن‌جائی که این صفحات در داخل اجساد مقابر افراد بسیار مهم در فرهنگ دوران هنگ‌شان «۲۷۰۰ – ۳۸۰۰ قبل از میلاد» یافت شدند در اجتماع آن روزگار بسیار مهم بوده و ورودشان به فرهنگ دوران لیانگ‌زو «۲۰۰۰ – ۳۰۰۰ قبل از میلاد» نشان از اهمیت اجتماعی آن است. سنگ‌ها در بدن اجساد گویا به صورت دائمی در مناطقی نزدیک شکم و یا قفسه‌ی سینه جاگذاری شده‌اند و اغلب دارای نشانه‌هائی در ارتباط با بهشت هستند. کلمه‌ی جید در زبان چینی «یو» به معانی خالص، گنج و شرافتمند می‌باشد.
نکته‌ی قابل توجه این است که هیچ شئ فلزی هم زمان با این ابزار سنگی یافت نشده است. باستان شناسان بر این باورند که لحیم کردن فلزات و صیقل دادن هر دو بسیار زمانبر و مشکل هستند؛ پس سؤال اینجاست که با توجه به سختی کار و زمانبر بودن این روش به چه علت این همه تلاش صرف می‌شده است؟
بسیار منطقی است اگر اهمیت ساخت این دیسکهای سنگی را با خدا و خدایان آن روزگار ارتباط دهیم و یا آنها را نمادی از خورشید، چرخ و یا انعکاس چرخه‌ی مرگ و زندگی بدانیم. افراد مغلوب در جنگ مجبور بودند دست‌های خود را به نشان تسلیم در برابر فاتح جنگ در سوراخ این دیسک‌ها قرار دهد. این عمل بیانگر این نکته می‌تواند باشد که دیسکهای جید فقط جنبه‌ی تزئینی نداشته و اشیائی مهم به حساب می‌آمده‌اند.
گروهی بر این باورند که این دیسکهای سنگی با افسانه‌ی «ماجراهای سنگ‌های دروپا» ارتباط دارد. همچنین سنگ‌هائی به شکل دیسک که گویا به ۱۲۰۰۰ سال پیش بر‌می‌گردد، نزدیک مرز میان چین و تبت در غاری میان کوه‌های «بائیان کارا-اولا» یافت شده است. به راستی آیا این امکان وجود دارد که این دیسکهای جید «لیانگ‌زو» با سنگ‌های «دروپا» در ارتباط باشند؟
مؤسسه‌ی «اسمیت سونیا» با علاقه‌ی بسیار جهت تحقیقات در این زمینه سرمایه‌گذاری کرده و مجموعه‌ای بالغ بر ۱۵۰ عدد از این دیسک‌ها را جمع آوری کرده است.
دیسکهای ساخته شده از جید نزد باستان‌شناسان برای قرن‌ها به صورت معمائی ناشناخته بود. یکی از دلایل این ابهام، نبود خط و اسناد مکتوب در آن دوره از تاریخ است که دلایل ساخت این دیسک‌ها را همچنان بی‌پاسخ می‌گذارد.
اپک‌تایمز در۳۵ کشور و به۲۱زبان منتشر میشود.
