سایت حفاری تپه گپکلی در ترکیه یکی از اسرارآمیزترین مکانها برای باستان شناسان است.
«Göbekli Tepe»، تپه گپکلی در ترکیه یک مجموعه بنای یادبود ۱۲ هزار ساله است که توسط باستان شناسان حدود ۲۰ سال پیش کشف شده است. این باعث شد که باستان شناسان درباره درک خود در مورد «جامعه اولیه» آن زمان دوباره بیاندیشند.
پیچیدگی جامعهای که با چنین بناهای یاد بودی شامل ستونهایی با وزن ۴۵ تا ۶۵ تن و حکاکی با نمادها و ارقام پیچیده، بسیار فراتر از آن چیزی است که اکثر باستان شناسان برای آن دوران متصور بودهاند.
این مکان ممکن است توسط جامعهای ایجاد شده است که با یک رویداد فاجعه آمیز از بین رفته باشد
حکاکیها در این مکان یک ستاره دنباله دار را نشان میدهد که موجب تغییرات اقلیمی بزرگی شده و رویداد فاجعه آمیزی که چنین تمدنی را نابود کرده است. محققان دانشگاه ادینبورگ سال گذشته مقالهای را برای این اثر منتشر کردند.
از حدود ۱۴ هزار و ۵۰۰ تا ۱۱ هزار و ۵۰۰ سال پیش، طی یک دوره شناخته شده با نام «Younger Dryas»، جهان تغییرات اقلیمی چشمگیر را تجربه کرده است. به گفته اداره ملی اقیانوسی و جو زمین (NOAA)تغییر در پایان این دوره به خصوص، ناگهانی بوده است. باستان شناسان موافقند که این مکان در ترکیه حداقل ۱۲هزار سال قدمت و در این دوره قرار دارد.
این سایت به سرعت در حدود هزار سال پس از ساختش دفن شد. این که آیا این عمدا توسط انسانها یا طبیعت انجام شده هنوز موضوع بحث است. بعضیها فکر میکنند که جامعه خواسته با این کار از آثار تاریخی در مقابل تحولات ناگهانی محافظت کند.
«بروس فنتون»، محقق و نویسنده اکنون نظریهای ارائه داده که میگوید این مکان در ترکیه توسط بومیان استرالیایی ساخته شده است.
بنابراین فنتون تحقیق متقابل فرهنگی خود را بر روی دو مکان تپه گپکلی در ترکیه و منطقه «آرنهم» در شمال استرالیا متمرکز کرد و بسیاری از نمادها و مضامین مشترک را یافت.
به عنوان مثال، عکس زیر، نماد حک شده بر روی یک ستون تپه گپکلی را نشان میدهد. این نماد روی سینه یک بومی سالخورده استرالیایی نیز است. این نماد توسط بومیان برای نشان دادن دو نفر که برای به اشتراک گذاشتن دانش خود کنار هم نشستهاند، استفاده میشود.
فنتون همچنین به طور واضح سنگهای چورینگا مربوط به مناسبتهای مذهبی بومیان استرالیایی و اشیای مقدس را در سایت حفاری تپه گپکلی در ترکیه کشف کرده است.
او در یکی دیگر از ستونها، یک نماد را که معمولا سنگهای چورینگا برای مصنوعات مقدس فرهنگ بومی استرالیا، تعبیه شده، شناسایی کرده است. به اعتقاد او سنگهای چورینگا در سایر مکانهای ۱۲ هزار ساله در ترکیه با فرهنگ سایت حفاری تپه گپکلی ارتباط دارند. آنها دایرههای متمرکز را نشان میدهند که به طور خاص توسط بومیان برای نشان دادن چالههای آبیاری استفاده میشود و خطوط زیگ-زاگ برای تصویر سازی روشهای آب دهی استفاده میشوند.
فنتون در ایمیل گفت: «بسیاری از نمادهای حیوانی روی سنگ مربوط به روح یا جانور حامی قبیله بومی است. او همچنین شباهت بین تنها شخصیت زن در تپه گپکلی و تصاویر بومی از یینگارنا، خالق نشان داده است. همچنین یک فرهنگ باستانی از جادوی بومی برای جلوگیری از حوادث در سایت باستان شناسی تپه گپکلی استفاده شده است».
فنتون معتقد است که حکاکی موجود در تپه گپکلی نشان میدهد که تلاشهای جادویی بومیان برای متوقف کردن سیل و اتفاقات ناگهانی استفاده میشد. فنتون همچنین نوشت: «تصاویر موجود در سایت ترکیه عمدتا حیوانات هستند؛ جالب است است که فکر کنیم، نشان دهنده تلاشهای شامن یا جادوگر برای فراخواندن روح حیواناتی است که بسیاری از آنها منقرض شدهاند.»