تعرفه‌های ۱۰۴ درصدی دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، بر چین و مالیات‌های متقابل بالاتر بر ده‌ها کشور دیگر از ساعت ۱۲:۰۱ بامداد به وقت محلی اجرایی شد.
کاخ سفید تأیید کرده بود که رئیس‌جمهور تهدید خود را عملی خواهد کرد و تعرفه‌ای ۵۰ درصدیِ اضافی بر تمام کالاهای وارداتی چین به ایالات متحده اعمال می‌کند.
ترامپ در ماه فوریه به دلیل مسئله فنتانیل، تعرفه‌ای ۱۰ درصدی بر پکن وضع کرد و چند هفته بعد، این تعرفه وارداتی را به ۲۰ درصد افزایش داد. در رویداد مورد انتظار دوم آوریل با عنوان «آمریکا را دوباره ثروتمند کنیم.»، ترامپ از اعمال تعرفه متقابل ۳۴ درصدی بر تمام واردات از چین خبر داد.
در مجموع، نرخ تعرفه ایالات متحده بر رژیم چین به ۱۰۴ درصد رسیده است.
پکن اعلام کرد که در پاسخ، تعرفه‌های مشابه و سایر اقدامات تنبیهی تجاری را اعمال خواهد کرد. پس از تهدید ترامپ، مقامات چینی تأیید کردند که عقب‌نشینی نخواهند کرد.
کارولین لویت، سخنگوی کاخ سفید، روز ۸ آوریل به خبرنگاران گفت: «چین با واکنش متقابل به رئیس‌جمهور اشتباه کرد. وقتی به آمریکا ضربه وارد شود، او محکم‌تر پاسخ می‌دهد.» او افزود که ترامپ گفته است اگر چین برای دستیابی به توافق پیش‌قدم شود، «او فوق‌العاده بزرگوار خواهد بود؛ اما کاری را انجام خواهد داد که به نفع مردم آمریکا باشد.»
افزایش تنش‌های تجاری حدود ۶۰۰ میلیارد دلار از مبادلات سالانه آمریکا و چین را تحت تأثیر قرار خواهد داد؛ اما مقامات می‌گویند این اقدام برای کاهش کسری تجاری ضروری است.
اسکات بسنت، وزیر خزانه‌داری آمریکا، تصمیم چین را «اشتباه بزرگی» خواند.
او در گفت‌وگویی با شبکه سی‌ان‌بی‌سی گفت: «فکر می‌کنم این افزایش تنش از سوی چین اشتباه بزرگی بود، چون آن‌ها با دست ضعیفی بازی می‌کنند.» او با اشاره به اصطلاحی در بازی پوکر افزود: «ما چه چیزی را از دست می‌دهیم وقتی چین تعرفه‌ها را بر ما افزایش می‌دهد؟ ما یک‌پنجم آنچه آن‌ها به ما صادر می‌کنند، به آن‌ها صادر می‌کنیم.»
علاوه بر این، ترامپ چند ساعت پیش از ضرب‌الاجل، فرمان اجرایی‌ای را امضا کرد که تعرفه‌ای ۹۰ درصدی بر بسته‌های کم‌ارزش صادرشده از چین به ایالات متحده از طریق سیستم پستی بین‌المللی اعمال می‌کند.
ترامپ در ابتدا تعیین کرده بود که از دوم مه، تعرفه‌ای ۳۰ درصدی بر بسته‌هایی با ارزش کمتر از ۸۰۰ دلار اعمال شود؛ اما نرخ جدید از اول ژوئن به ۹۰ درصد افزایش خواهد یافت.
تا امسال، بسته‌های موسوم به «حداقلی» یا همان de minimis از پرداخت تعرفه معاف بودند؛ مسئله‌ای که به نفع غول‌های خرده‌فروشی آنلاین چین، مانند شین و تمو، تمام می‌شد.
افزایش تعرفه‌های متقابل
در همین حال، تعرفه‌های متقابل بر سایر کشورها نیز، در بازه‌ای از ۱۱ تا ۵۰ درصد، به اجرا درآمده‌اند.
هفته گذشته، ترامپ فهرست جامعی از کشورها—اعم از اقتصادهای پیشرفته و بازارهای در حال توسعه—را منتشر کرد که اکنون با مالیات‌های سنگین‌تری روبه‌رو هستند؛ طرحی که بر اساس موانع تجاری غیرپولی آن‌ها تنظیم شده، چه دست‌کاری ارزی باشد یا یارانه‌های صنعتی.
ترامپ در سخنرانی دوم آوریل خود گفت: «برای دهه‌ها، کشور ما توسط کشورهایی نزدیک و دور، چه دوست و چه دشمن، غارت شده و مورد چپاول و تاراج قرار گرفته است… رهبران خارجی شغل‌های ما را دزدیده‌اند، متقلبان خارجی کارخانه‌های ما را غارت کرده‌اند و لاشخورهای خارجی رؤیای آمریکاییِ روزی زیبا و باشکوه ما را تکه‌تکه کرده‌اند.»
به گفته مقامات، ده‌ها کشور پیش از اجرای سیاست‌های جدید در ۹ آوریل با ایالات متحده تماس گرفته‌اند تا وارد مذاکرات تجاری شوند.
جیمی‌سون گرِیر، نماینده تجاری آمریکا، روز ۹ آوریل در جلسه استماع کمیته مالی سنا به قانون‌گذاران گفت: «نزدیک به ۵۰ کشور به‌صورت مستقیم با من تماس گرفته‌اند تا درباره سیاست جدید رئیس‌جمهور گفت‌وگو کنند و راه‌هایی برای تحقق رفتار متقابل بیابند.»
اسکات بسنت نیز به شبکه فاکس بیزینس گفت که حدود ۷۰ کشور با دولت تماس گرفته‌اند تا برای دستیابی به توافق‌های تجاری جدید وارد مذاکره شوند.
کوین هَسِت، رئیس شورای ملی اقتصاد، در گفت‌وگویی با شبکه فاکس نیوز گفت که مدیریت این حجم از درخواست‌ها برای مذاکرات تجاری از نظر اجرایی چالش‌برانگیز بوده است. او افزود در حالی که کاخ سفید گفت‌وگوهای تجاری با دیگر کشورها را در اولویت قرار داده، ترامپ ابتدا با ژاپن و کره جنوبی وارد مذاکره خواهد شد.
هَسِت گفت: «در نهایت، این رئیس‌جمهور است که تصمیم می‌گیرد آیا توافق به‌اندازه‌ای خوب هست که نظرش را درباره تعرفه‌ها تغییر دهد یا نه.»
در هفته‌های اخیر، تردیدهایی درباره اینکه آیا ترامپ واقعاً وارد مذاکرات تجاری خواهد شد یا نه، وجود داشته است. برای نمونه، پیتر ناوارو، مشاور تجاری کاخ سفید، به‌تازگی اعلام کرد که تعرفه‌ها موضوع مذاکره نیستند.
پیتر ناوارو در گفت‌وگو با برنامه «اسکواک باکس.» شبکه سی‌ان‌بی‌سی گفت: «بیایید ویتنام را در نظر بگیریم. وقتی آن‌ها نزد ما می‌آیند و می‌گویند “ما تعرفه‌ها را به صفر می‌رسانیم”، این برای ما اهمیتی ندارد، چون آنچه مهم است، تقلب‌های غیرتعرفه‌ای است.»
ترامپ نیز هفته گذشته در پستی در پلتفرم تروث سوشال تأیید کرد که «تو لام.»، دبیرکل حزب کمونیست ویتنام، پیشنهاد داده که تعرفه بر کالاهای آمریکایی را به صفر برساند.
در عین حال، ترامپ معتقد است هر دو امر می‌توانند هم‌زمان درست باشند: هم می‌توان تعرفه‌ها را اعمال کرد و هم وارد مذاکره شد. او در حضور بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، در دفتر بیضی‌شکل کاخ سفید به خبرنگاران گفت: «کشورهای زیادی برای مذاکره درباره توافق با ما آمده‌اند. این‌ها توافق‌هایی منصفانه خواهند بود و در برخی موارد، آن‌ها تعرفه‌های قابل‌توجهی پرداخت خواهند کرد.»
بازارها در انتظار اثرات تعرفه‌ها
پیش از اجرایی شدن تعرفه‌های جدید، معاملات آتی سهام آمریکا سقوط کرد و شاخص‌های اصلی بازار بیش از یک درصد کاهش یافتند. بازار اوراق قرضه دولتی آمریکا اما پایدار باقی ماند. بازدهی اوراق ده‌ساله خزانه‌داری از مرز ۴.۳ درصد عبور کرد و بخشی از افت شدید روزهای گذشته را جبران کرد.
بهای نفت خام نیز به کاهش خود ادامه داد و در معاملات شبانه بورس نیویورک حدود ۴ درصد سقوط کرد و به زیر ۵۸ دلار در هر بشکه رسید.
با اینکه تعرفه‌ها در تیتر اخبار قرار دارند، اما ناظران بازار همچنان داده‌های واقعی اقتصادی را دنبال می‌کنند.
آمار تورم سالانه مربوط به ماه مارس قرار است در ۱۰ آوریل منتشر شود. بر اساس مدل پیش‌بینی لحظه‌ای تورم بانک فدرال کلیولند، انتظار می‌رود شاخص بهای مصرف‌کننده (CPI) کاهش یافته و از ۲.۸ درصد به ۲.۶ درصد برسد. تورم هسته، که اجزای پرنوسان انرژی و غذا را حذف می‌کند، نیز احتمالاً از ۳.۱ درصد به ۳ درصد کاهش خواهد یافت.
