آکسیوس به نقل از یک مقام آمریکایی و دو منبع آگاه، گزارش داد که ایالات متحده برای نخستین بار از آغاز مذاکرات هسته‌ای، یک پیشنهاد رسمی و مکتوب برای توافق هسته‌ای به جمهوری اسلامی ارائه داده است.
براساس این گزارش که روز پنج‌شنبه ۱۵ مه منتشر شد، این اقدام در جریان دور چهارم مذاکرات روز یک‌شنبه ۱۱ مه، در مسقط صورت گرفت و عباس عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی، این پیشنهاد را برای بررسی به تهران منتقل کرده است.
به گفته آکسیوس، پیشنهاد رسمی آمریکا، که توسط استیو ویتکاف، نماینده ویژه کاخ سفید به جمهوری اسلامی ارائه شده، نقطه عطفی در مذاکرات جاری محسوب می‌شود و این نخستین‌بار است که دولت ترامپ پارامترهای دقیق خود را به صورت کتبی به مقامات جمهوری اسلامی، منتقل کرده است.
به گفته منابع آگاه به آکسیوس، پیشنهاد مذکور چارچوب برنامه هسته‌ای غیرنظامی جمهوری اسلامی، الزامات راستی‌آزمایی و نظارت بین‌المللی را مشخص کرده است.
دونالد ترامپ نیز روز سه‌شنبه ۱۳ مه، در عربستان سعودی گفت: «ما شاخه زیتونی به سوی جمهوری اسلامی دراز کرده‌ایم، اما این فرصت برای همیشه باقی نمی‌ماند… اکنون زمان انتخاب است.»
براساس گزارش آکسیوس، در اولین دور مذاکرات، عراقچی سندی شامل پیشنهادات جمهوری اسلامی را به ویتکاف ارائه کرد، اما او از پذیرش آن خودداری کرد و خواستار «ایجاد اعتماد متقابل» پیش از ورود به جزئیات شد. با این حال، در دور سوم مذاکرات در اواخر آوریل، عراقچی نسخه‌ای به‌روز از پیشنهاد جمهوری اسلامی را به طرف آمریکایی ارائه داد که این‌بار پذیرفته و بررسی شد.
تیم کارشناسی آمریکا پس از بررسی این سند، فهرستی از سوالات و ابهامات خود را ارسال کرد که با پاسخ جمهوری اسلامی همراه شد. هم‌زمان، تیم ویتکاف نیز طرح پیشنهادی آمریکا را تدوین کرد.
آکسیوس در ادامه نوشت، در حالی که مقامات آمریکایی پیش‌تر اظهارات متفاوتی درباره سطح مجاز غنی‌سازی اورانیوم جمهوری اسلامی در صورت توافق مطرح کرده بودند، ارائه این پیشنهاد مکتوب می‌تواند موضع واشنگتن را شفاف‌تر کند.
علی شمخانی، مشاور رهبر جمهوری اسلامی به شبکه ان‌بی‌سی، اعلام کرده است که جمهوری اسلامی آماده پذیرش توافقی است که به غنی‌سازی در سطح پایین برای مصارف غیرنظامی محدود شود، در عوض ذخایر اورانیوم با غنای بالا حذف شود و بازرسان بین‌المللی بر اجرای آن نظارت داشته باشند.
ویتکاف هفته گذشته در نشست شورای امنیت سازمان ملل نیز این پیشنهاد را «ظریف و گسترده» توصیف کرد اما بیان کرد که هنوز به پیشرفت بیشتری نیاز است.
براساس گزارش‌ها، ترامپ که پیش از آغاز سفر خاورمیانه‌ای خود نتایج دور چهارم مذاکرات را دلگرم‌کننده خوانده بود، در دیدار با امیر قطر نیز بر اجتناب از جنگ با ایران تأکید کرد: «چنین بحران‌هایی ممکن است از کنترل خارج شوند… ما اجازه نخواهیم داد چنین اتفاقی بیفتد.»
در حالی‌که هنوز تاریخی برای دور پنجم مذاکرات تعیین نشده، دیپلمات‌های ارشد جمهوری اسلامی و سه کشور اروپایی (فرانسه، آلمان و بریتانیا) قرار است روز جمعه در استانبول دیدار کنند. این نخستین نشست جمهوری اسلامی با تروئیکای اروپایی پس از دو ماه خواهد بود.
دیپلمات‌های اروپایی هشدار داده‌اند در صورت عدم دستیابی به توافق جدید تا پیش از ماه اوت، «مکانیسم ماشه» تحت برجام ۲۰۱۵ فعال خواهد شد؛ اقدامی که می‌تواند فضای مذاکرات را به‌شدت متشنج کند.
فرانسه، بریتانیا و آلمان که به‌طور مشترک به عنوان «تروئیکای اروپایی» شناخته می‌شوند، از امضاکنندگان توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ با جمهوری اسلامی هستند؛ توافقی که در تاریخ ۲۶ مهر به پایان می‌رسد و این کشورها تا آن زمان امکان «فعال‌سازی مکانیسم ماشه» در شورای امنیت را دارند.
