مارکو روبیو، وزیر خارجه ایالات متحده، در آستانه سالگرد کشتار میدان تیان‌آن‌من، سرکوب خونین اعتراضات دانشجویی در ۴ ژوئن ۱۹۸۹ توسط حزب کمونیست چین را محکوم کرد.
روبیو در پیامی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «ما سرکوب وحشیانه حزب کمونیست چین در میدان تیان‌آن‌من را که ۳۶ سال پیش رخ داد، به یاد می‌آوریم و شجاعت مردمان بی‌گناهی را که در آن روز کشته یا زندانی شدند گرامی می‌داریم. آزادی، دموکراسی و حق حاکمیت، اصولی انسانی‌اند که حزب کمونیست چین نمی‌تواند آن‌ها را پاک کند.»
او همچنین بیانیه‌ای رسمی از سوی وزارت خارجه آمریکا منتشر کرد که ضمن ادای احترام به دانشجویان کشته‌شده، رژیم پکن را به‌دلیل سانسور و نقض حقوق بشر مورد انتقاد قرار می‌دهد.
در این بیانیه آمده است که تظاهرات طرفدار دموکراسی در بهار ۱۹۸۹ آغاز شد و «به یک جنبش ملی الهام‌بخش تبدیل شد… صدها هزار شهروند عادی در پکن و سراسر چین، طی هفته‌ها به خیابان‌ها آمدند تا با مطالبه دموکراسی، حقوق بشر و پایان دادن به فساد گسترده، از آزادی بیان و حق تجمع مسالمت‌آمیز خود استفاده کنند.»
در ادامه این بیانیه آمده است:
«پاسخ حزب کمونیست چین، سرکوبی خشن بود؛ ارتش آزادی‌بخش خلق را به خیابان‌های پکن و میدان تیان‌آن‌من فرستاد تا با شلیک گلوله، صدای غیرمسلح مردمی را که خواستار دموکراسی بودند، خاموش کند.»
حزب کمونیست چین با اعزام تانک‌ها به میدان تیان‌آن‌من و شلیک مستقیم به سوی معترضان، آن‌ها را به خاک و خون کشید. شمار کشته‌شدگان این اعتراضات به هزاران نفر رسید؛ با این حال، مقام‌های چینی در یکی از آشکارترین نمونه‌های سانسور خود، به مردم چین گفتند که این دانشجویان بودند که به سربازان حمله کرده‌اند.
روبیو در این‌باره نوشت: «حزب کمونیست چین به‌طور فعال تلاش می‌کند حقیقت را سانسور کند؛ اما جهان هرگز آن را فراموش نخواهد کرد.»
او همچنین از شجاعت معترضانی که کشته شدند و نیز کسانی که هنوز هم در مسیر دادخواهی برای وقایع چهارم ژوئن ۱۹۸۹ تحت آزار قرار دارند، تجلیل کرد.
روبیو گفت: «شجاعت آن‌ها در برابر خطر قطعی، به ما یادآوری می‌کند که اصول آزادی، دموکراسی و حاکمیت مردمی فقط اصولی آمریکایی نیستند؛ بلکه اصولی انسانی‌اند که حزب کمونیست چین قادر به محو آن‌ها نیست.»
جرج اچ.دابلیو بوش، رئیس‌جمهور وقت آمریکا، اقدامات حزب کمونیست چین در میدان تیان‌آن‌من را محکوم کرد و از آن زمان تاکنون، وزارت خارجه ایالات متحده هر سال این کشتار را یادآوری و محکوم می‌کند.
فعالان حقوق بشر در سراسر جهان سالگرد کشتار میدان تیان‌آن‌من را گرامی می‌دارند؛ اما در خود چین، حزب کمونیست همواره با نظارت شدید و محدود کردن تردد فعالان شناخته‌شده حقوق بشر، به‌ویژه در آستانه سالگردهایی مانند ۴ ژوئن، مانع شکل‌گیری تجمعات می‌شود.
حزب کمونیست چین سابقه‌ای طولانی در نقض حقوق بشر دارد؛ با این حال، همواره سایر کشورها را از پرداختن به این موضوع بر حذر می‌دارد. حدود دو دهه پیش، جداشدگان از این حزب فاش کردند که مقامات چینی برخی گروه‌ها را برای قدرت خود «خطرناک» یا «سمّی» می‌دانند؛ زیرا ممکن است دیدگاه متفاوتی از آینده چین ارائه دهند.
این پنج گروه که از سوی حزب کمونیست چین به عنوان «پنج سمّ» شناخته می‌شوند، عبارت‌اند از:
۱. پیروان روش معنوی فالون گونگ
۲. تبتی‌ها
۳. هواداران دموکراسی در چین
۴. حامیان استقلال تایوان
۵. و اخیراً، اقلیت قومی اویغورها که در منطقه سین‌کیانگ به‌طور سیستماتیک تحت سرکوب قرار دارند.
