جنگ روسیه و اوکراین به نقطه عطف دیگری رسیده: نیروهای کره شمالی اخیراً برای اولینبار با نیروهای اوکراینی درگیر شدند.
بین ۱۰ هزار تا ۱۲ هزار سرباز کره شمالی، که به «سپاه طوفان» معروف هستند، در نزدیکی مرز روسیه و اوکراین مستقر شده و در پشتیبانی نظامی علیه اوکراین شرکت میکنند. این تحول نهتنها به تشدید درگیری دامن میزند، بلکه آن را به یک جنگ چندملیتی تبدیل میکند.
نیروهای کره شمالی در بحبوحه کمبود سرباز در خط مقدم در زمانی مناسب از نیروهای روسی پشتیبانی میکنند. اقتصاد بحرانزده کره شمالی نیازمند میلیونها دلار سرمایه، نفت و مواد غذایی است که بهازای اعزام نیرو به این کشور داده میشود. با وجود یک ارتش ثابت ۱.۲ میلیون نفری از دلِ یک جمعیت تقریباً ۲۶ میلیونی، حفظ ارتش کار دشواری است.
اما این اتحاد سطح خطر را به شکل قابلتوجهی افزایش میدهد: کشورهای دیگر مانند ایران، سوریه و حتی لهستان ممکن است وارد جنگ شوند. از اینرو، جنگ منطقهای کنونی میتواند به یک درگیری جهانی بسیار گسترده تبدیل شود.
آیا تاریخ تکرار میشود؟
جنگ سرد با جنگ کره آغاز شد؛ زمانی که چین، اتحاد جماهیر شوروی و کره شمالی علیه قدرتهای غربی متحد شدند. اکنون همین سه بازیگر در نقشی متفاوت با هم متحد شدهاند.
ابتدا جنگ در شبهجزیره کره اتفاق افتاد. حزب کمونیست چین با تکیه به تسلیحات و آموزش نظامی روسها نیروهای خود را به کره شمالی اعزام کرد. اینبار در جنگ اوکراین شاهد هستیم که کره شمالی نقش چین را برعهده گرفته و چین در پشت صحنه از روسیه حمایت اقتصادی و نظامی میکند.
با اینحال، چین ممکن است ناظران یا مشاوران نظامی خود را برای حفظ نفوذ به روسیه اعزام کند اما سطح مشارکت خود را بالا نبرد. دیدارهای اخیر شی جین پینگ، رهبر چین، و ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه، از گفتوگو درباره تقویت روابط نظامی حکایت دارند اما تاکنون اقدام مشخصی صورت نگرفته است.
در عینحال، آمریکا از چین خواسته که از نفوذ خود برای محدود کردن اقدامات کره شمالی در روسیه استفاده کند اما پکن هنوز پاسخ رسمی نداده است.
با توجه به تشدید مناقشات، جامعه بینالمللی با چالش پیچیدهای مواجه شده است. مداخله کره شمالی وضعیت پرتنش کنونی را ناپایدار میکند. درسهای قبلی به ما یادآوری میکنند که تشدید افسارگسیخته تنشها میتواند پیامدهای گستردهای به دنبال داشته باشد.
کره شمالی در ماه فوریه متعهد شد که یگانهای مهندسی خود را برای کمک به روسیه اعزام میکند. با اینحال، کیم جونگ اون، رهبر کره شمالی، پس از امضای پیمان دفاعی متقابل در ماه ژوئن تصمیم گرفت بهجای این یگان از نیروهای نخبه خود استفاده کند. «سپاه طوفان» بهعنوان نیرومندترین یگان نیروهای ویژه کره شمالی شناخته میشود. حضور آنها برای نیروهای اوکراینی که در موضع ضعف قرار دارند، چالش جدیدی ایجاد خواهد کرد.
سپاه طوفان، که برآورد میشود بین ۴۰ هزار تا ۸۰ هزار نیرو دارد، با تکیه به یگان ویژه صدوبیستوچهارم پیونگیانگ شکل گرفت. سپاه طوفان انجام مأموریتهای پرخطر را در کارنامه خود دارد که از جمله میتوان به سوءقصد به جان پارک چونگ هی، رئیسجمهور کره جنوبی، در سال ۱۹۶۸ اشاره کرد.
در این مأموریت، ۳۱ کماندوی کره شمالی از منطقه غیرنظامی وارد کره جنوبی شدند و قبل از شناسایی به مقر ریاست جمهوری رسیدند. مبادله آتش باعث کشته شدن مأموران پلیس، غیرنظامیان و نظامیان کره جنوبی شد. نیروهای کره جنوبی اکثر نفوذیها را کشتند یا اسیر کردند اما یک نفر توانست به کره شمالی بازگردد.
این حادثه به تشدید تنشها در شبهجزیره کره دامن زد، درحالیکه شمال و جنوب از نظر فنی در شرایط آتشبس هستند.
کره شمالی این حمله را بهعنوان اقدامی قهرمانانه جشن گرفت و یگان نیروهای ویژه به الگوی یگانهای نظامی بعدی این کشور تبدیل شد.
گفته میشود که این نیروها بسیار آموزشدیدهاند، اما فاقد تجربه جنگی مدرن هستند و در بیش از ۷۰ سال گذشته شاهد جنگ واقعی نبودهاند. تسلیحات قدیمی آنها که به دوران شوروی بازمیگردد، ممکن است با فناوریهای پیشرفته مورد استفاده در مناقشات امروزی تناسب نداشته باشند.
گزارشات مربوط به اوایل نوامبر نشان میدهند که اکثر این نیروهای ویژه هنوز دوره آموزشی خود را تحت هدایت نیروهای روسی سپری میکنند. اکثر آنها- که تصور میشود در سن نوجوانی یا اوایل ۲۰ سالگی خود باشند- صرفاً در زمینهای ناهموار کره شمالی آموزش دیدهاند و از تجربه کافی برای حضور در میدانهای جنگ وسیع و مسطح اوکراین برخوردار نیستند.
بهزودی خواهیم دید که نیروهای کره شمالی تا چه حد میتوانند در یک نبرد واقعی بجنگند.
نوشته الکساندر لیائو، روزنامهنگاری که رویدادهای بینالمللی را با تمرکز بر آمریکا، چین و آسیای جنوب شرقی پوشش میدهد. مقالات او در روزنامهها و مجلات مالی آمریکا و هنگکنگ منتشر شدهاند.