نگاهی به نشست بنیاد آرمانشهر به مناسبت روز جهانی صلح
صلح، دموکراسی، حقوق بشر، عدالت و قانون مداری، احیای حقوق زنان و عباراتی از این دست، دیری است که به گوش مردم افغان آشنا می‌آید. اما واقعیت بخشیدن به آن‌ها در جامعه‌ی امروز افغانستان که مشکلات سیاسی، اجتماعی و قومی دامن‌گیر آن است، نیازمند تلاشهای مستمر است.
بنیاد آرمانشهر، می‌کوشد تا با هدف تبادل اندیشه و گفتگو، ایجاد همبستگی و ترویج صلح، گام‌های عملیِ جدی در این زمینه بردارد. این نهاد بین‌المللی که عضو فدراسیون بین‌المللی جوامع حقوق بشر F.I.D.H است، تا به حال فعالیت‌های عملی بسیاری در راستای حقوق بشر و دموکراسی، حقوق زنان، مسائل قومی، بی‌سوادی و مشکلات آوارگان و مهاجران کرده است.
یکی از فعالیت‌های مهم آرمانشهر، برگزاری نشست‌های متعدد با حضور صاحب‌نظران و کارشناسان در زمینه‌های مختلف اجتماعی، ادبی و هنری است. هدف از این نشست‌ها، اطلاع‌رسانی در مورد مسائل زنان، صلح، عدالت انتقالی و حقوق مدنی است.
از جمله‌ی این نشست‌ها می‌توان به برگزاری گفتگوی روز پنجشنبه ۲۸ شهریور-سنبله- این بنیاد، به مناسبت روز جهانی صلح اشاره کرد. این یکصد و بیست و یکمین نشست این بنیاد بود که با عنوان “پاسداران صلح پایدار چه کسانی هستند؟” و با همراهی “خانه فیلم رویا”، “مجله نگاه زن” و “انستیتوت فرانسه”، در کابل برگزار شد.
این نشست که گرداننده‌ی آن آقای “روح‌الامین امینی”، معاون بنیاد آرمانشهر بود، با سخنرانی “رویا سادات”، رئیس “خانه‌ی فیلم رویا” کار خود را آغاز کرد.
“رویا سادات” دانش‌آموخته‌ی حقوق و علوم سیاسی است و فعالیت‌های بسیاری در زمینه‌ی فیلمنامه‌نویسی، فیلم‌سازی و کارگردانی را در سابقه‌ی خود دارد. تأسیس “فستیوال بین‌المللی فیلم و صلح” با همراهی بنیاد آرمانشهر نیز از جمله دست‌آوردهای موسسه‌ی متبوع وی است.
وی که در ابتدای صحبت‌های خود در مورد “فستیوال بین‌المللی فیلم و صلح” صحبت می‌کرد، از این فستیوال به عنوان “یک نغمه‌ی صلح در افغانستان” یاد کرد.
او با اشاره به نقش کلیدی زنان در پیشبرد روند صلح، بیان کرد که زنان همواره خواستار صلح هستند و توانایی سرعت بخشیدن در رسیدن به آن‌را دارند. این مسأله‌ای است که در افغانستان ناچیز گرفته شده و اگر به خواسته‌های زنان توجه نشود، صلح به تمامی میسر نخواهد شد. زنان هستند که می توانند این جریان را جلو ببرند.
وی در ادامه بیان کرد که در جشنواره‌ی بین‌المللی فیلم، زنانی بودند که به‌صورت افتخاری با جشنواره همکاری می‌کردند. ویژگی بسیار مهم در برگزاری این جشنواره فقدان امکانات مالی بود تا اینکه کم‌کم سازمان‌های دیگر شروع به همکاری کردند و امید است که جوانان بیشتر در این زمینه جشنواره را حمایت کنند.
وی افزود، در افغانستان برگزاری چنین جشنواره‌هایی بسیار مشکل است و گاه حتی صندلی یا سالن هم پیدا نمی‌شود و تنها نهادهایی مانند “انستیتیوت فرانسه” هستند که از این‌گونه رویدادها پشتیبانی می‌کنند.
در ادامه‌ی این نشست “نثار‌احمد بهاوی”، نایب قهرمان تکواندوی جهان در مورد ارتباط “صلح و ورزش” به سخنرانی پرداخت. او با اشاره به اینکه به‌خاطر کشورش به ورزش روی آورد تا در این راستا کار مفیدی برای کشورش انجام دهد، افزود که باید بر روحیه‌ی خشم و ظلم که در تک‌تک افراد است کار کرد و آن‌را از بین برد. او با اشاره به مشکلات امروز افغانستان در عرصه‌ی اجتماعی و مقوله‌ی صلح، بیان کرد که این مشکلات فقط به خاطر طالبان نیست بلکه هر فرد افغانی اگر خودش را درست نکند و با دیگران مهربان نباشد، افغانستان به صلح دست نخواهد یافت.
در بخش دیگر این نشست، “حمیرا ثاقب” سردبیر روزنامه‌ی “نگاه زن”، در مورد “نقش زنان در ساختن صلح” به سخنرانی پرداخت. وی با اشاره به توانایی‌های زنان در جریان صلح اجتماعی، از صلح به عنوان موضوعی جدای از جنگ یاد کرد و پدیده‌هایی چون فقر، تبعیض و خشونت را به عنوان موانع در راه دست‌یابی به صلح برشمرد.
“حمیرا ثاقب” در ادامه‌ی صحبت‌های خود، به لزوم توانمندسازی و آگاهی‌بخشی به زنان اشاره کرد و توانمندی زنان را در گرو آگاهی‌بخشی به آنان دانست.
سردبیر “روزنامه‌ی نگاه زن” خواستار ایفای نقش بیشتر زنان در حوزه‌های تصمیم‌گیری و مناصب کلان کشور شد و تأکید کرد که “زنان باید ارزشمند دیده شوند و شنیده شوند”. وقتی زنان سنگ‌سار می‌شوند و در هیچ جایی نماینده‌ای ندارند که از حق آن‌ها دفاع شود، نمی‌توان قدرتی برای زن‌ها دید.
در پایان نشست نیز فیلم “جنگ تریاک” از ساخته‌های “صدیق برمک”، برای حضار پخش شد. این فیلم که جوایز بسیاری را در جشنواره‌های متعدد فیلم از آن خود کرده است، با فضایی مملو از نماد و استعاره و در قالب یک کمدی سیاه، در پس‌زمینه سعی دارد به بررسی ارتباط میان جنگ‌های طولانی در افغانستان و تاثیر آن بر زندگی مردم و به نتیجه رشد مزارع کشت خشخاش بپردازد.
“روح‌الامین امینی”، معاون بنیاد آرمانشهر پس از نمایش فیلم در گفتگوی خود با خبرنگار اپک تایمز، به دست‌آوردهای این بنیاد در طول سال‌های پس از تأسیس آن اشاره کرد.
وی در پاسخ به این سوال که اهداف آرمانشهر چیست و از چه زمانی شروع به کار کرد گفت که آرمانشهر ۱۵ سال پیش در تاجیکستان تأسیس شد و اکنون ۷ سال است که در افغانستان فعالیت می‌کند. تاکنون بیش از صدهزار جلد کتاب منتشرکرده‌ایم که شامل صد عنوان کتاب در زمینه های حقوق بشر، زنان و ادبیات است. برای نمونه می‌توان به چاپ کتاب “فارنهایت ۴۵۱” نوشته‌ی “ری بردبری” و یا شازده کوچولو” اثر “احمد شاملو” اشاره کرد.
وی در ادامه به سابقه‌ی برگزاری ۱۲۱ نشست و گفتگو در حوزه‌ی مسائل زنان، صلح و عدالت انتقالی اشاره کرد.
فعالیت‌های آرمانشهر فقط محدود به گفتگو و سمینار نیست و شامل برگزاری کنسرت‌های موسیقی، جلسات نمایش فیلم، شعرخوانی و تئاتر نیز می‌شود.
معاون آرمانشهر بیان کرد که منابع مالی این نهاد از سوی دفتر اتحادیه‌ی اروپا در افغانستان تامین می‌شود و همواره سعی این سازمان بر این بوده که هیچ‌گونه کمکی را از سوی دولت امریکا دریافت نکنند.
آرمانشهر در کارنامه‌ی خود، تجارب ارزشمندی در برگزاری جشنواره و فستیوال‌های هنری نیز دارد. یکی از مهم‌ترین آن‌ها، تأسیس «جشنواره بین المللی صلح سیمرغ» است.
این جشنواره‌ی ادبی که اولین فراخوان آن به سال ۱۳۸۸ بازمی‌گردد، در حوزه‌ی کشورهای فارسی‌زبان منطقه فعالیت می‌کند. در اولین دور این جشنواره که در تاجیکستان برگزار شد، قریب به یک‌هزار اثر با موضوعاتی از قبیل آسیب‌های ناشی از جنگ، شکنجه و نفی خشونت و نظامی‌گری از نویسندگان و شعرای فارسی زبان افغانستان، ایران و تاجیکستان به دبیرخانه‌ی این جشنواره ارسال شد. در پایان نیز ۴ نویسنده و شاعر و ۳ ناشر مستقل افغان موفق به دریافت تندیس این جشنواره شدند. دور دوم این جشنواره به ناشران خصوصی افغان اختصاص داشت و دور سوم آن که در اردیبهشت-ثور- امسال برگزار شد، به اهل موسیقی اختصاص داشت تا با ارسال آثاری با محتوای ضد جنگ و ترویج صلح، برای دریافت تندیس جشنواره با یکدیگر رقابت کنند.
از دیگر دست‌آوردهای مهم این بنیاد، “فستیوال بین‌المللی فیلم زنان-هرات” است که با همکاری “خانه‌ی فیلم رویا” شکل گرفت. این فستیوال که دور اول آن در ماه مارس امسال در “ارگ باستانی هرات” برگزار شد، بیش از ۱۰۰ فیلم از فیلم‌سازان داخلی و خارجی از جمله ایران دریافت کرد که بسیاری از آنان در زمره‌ی فیلم‌سازان زن بودند. قرار است که این فستیوال هر ساله به مناسبت ۸ مارس که مصادف با روز جهانی زن است برگزار شود.
آرمانشهر در مرامنامه‌ی خود، این نهاد را به عنوان یک نهاد مستقل و غیرانتفاعی شهروندی معرفی می‌کند که به هیچ دسته‌ی اقتصادی، سیاسی، مذهبی، قومی، و هیچ دولتی وابستگی ندارد. و آرمانِ خویش را ایجاد بستر‌های مناسب برای تامین خواست‌های اجتماعی برای دموکراسی، حقوق بشر، عدالت و قانون مداری، ابتکارات فرهنگی و نشر کتاب می‌داند.
آقای امینی در خصوص آن که پاسداران صلح پایدار چه کسانی هستند، میگوید که مشکلات افغانستان سالها سرتیتر رسانههای روز دنیا بود. از قتل عام و جنگ و مواد مخدر گرفته تا طالب‌ها. در حالی‌که اکنون جوانان افغانستان هستند که به آن‌ها امید می‌رود، مخصوصاً در شادی اخیر پیروزی تیم فوتبال افغانستان که باعث شد ملیت‌هایی که در افغانستان زندگی می‌کنند، همگی با هم جشن بگیرند.
این نهاد می‌کوشد تا با تمامی ابزارهای ممکن، به آگاهی بخشی به شهروندان و حرکت به سمت صلح گام بردارد.
اپک تایمز در۳۵ کشور و به۲۱ زبان منتشرمی‌شود.
