این اقدام به درخواست متحدان آمریکا و در قالب توافقی انجام می‌گیرد که براساس آن کوبا باید معترضان مخالف کمونیست را از زندان آزاد کند.
جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا، در روز ۱۴ ژانویه به کنگره اطلاع داد که قصد دارد کوبا را از فهرست کشورهای حامی تروریسم وزارت امور خارجه خارج کند. این دستور درحالی صادر شده که اقدامات دیگری نیز جهت تسهیل آزادی زندانیان سیاسی، که به دلیل اعتراض به رژیم کمونیستی حاکم بر جزیره بازداشت شده‌اند، در دستور کار قرار گرفته است.
یکی از مقامات دولت گفت: «انتظار می‌رود که تدابیر اعلامی امروز بسرعت باعث آزادی شمار زیادی از کوبایی‌های شود که در جریان اعتراضات ژوئیه ۲۰۲۱ بازداشت شدند و پیش‌بینی می‌شود که به خانواده‌های آن‌ها نیز کمک کند.»
«اقدامات امروز نشان می‌دهند که سیاست بایدن در قبال کوبا، که بر دستیابی به نتایج عملی در رابطه با حقوق بشر در این کشور متمرکز است، برای مردم کوبا هم سودمند خواهد بود.»
به گفته یکی دیگر از مقامات ارشد دولت، تصمیم به خروج کوبا از فهرست کشورهای حامی تروریسم در پی درخواست کشورهای متحد از جمله کلمبیا، برزیل، اتحادیه اروپا، کانادا و شیلی اتخاذ شد.
خبرنگاران درباره زمان خروج کوبا از فهرست کشورهای حامی تروریسم پرسیدند و به این نکته اشاره کردند که کمتر از یک هفته تا پایان دوره ریاست‌جمهوری بایدن باقی مانده است. همچنین این سؤال مطرح شد که آیا دولت آتی ترامپ می‌تواند دوباره کوبا را به این فهرست اضافه کند یا خیر.
کوبا در دوران اوباما و به واسطه ایجاد روابط نزدیک با آمریکا از فهرست کشورهای حامی تروریسم خارج شد. اضافه شدن دوباره کوبا به فهرست کشورهای حامی تروریسم در ۱۱ ژانویه ۲۰۲۱ و در روزهای پایانی دولت اول ترامپ رخ داد. این اقدام تا حدی به دلیل اتهاماتی انجام گرفت که در رابطه با پناه دادن کوبا به رهبران گروه تروریستی لنینیستی موسوم به ارتش آزادی‌بخش ملی کلمبیا متوجه این کشور بود.
به گفته مقامات دولت، وضعیت کوبا در این فهرست به‌طور مداوم تحت بررسی دولت فدرال و نهادهای اطلاعاتی قرار می‌گیرد. خروج از این فهرست مستلزم آن است که کشور مربوطه ثابت کند که طی شش ماه گذشته فعالیت تروریستی نداشته و تضمین کند که در آینده نیز درگیرِ فعالیت‌های تروریستی نمی‌شود.
کلمبیا طی شش ماه گذشته از دولت آمریکا خواسته بود که کوبا را از این فهرست خارج کند و به نقش سازنده این کشور در مذاکرات صلح کلمبیا در اکتبر ۲۰۲۴ استناد می‌کرد.
یک مقام دولتی گفت: «دولت برای نظر کنگره احترام زیادی قائل است و دولت آینده نیز همین‌گونه خواهد بود. از این‌رو، ارزیابی ما این است که بررسی‌های بیشتری درخصوص تصمیم امروز انجام خواهد گرفت.»
«با این‌حال، با توجه به واقعیت امر و ارزیابی‌هایی که انجام شده، نسبت به خروج کوبا از فهرست کشورهای حامی تروریسم مطمئن هستیم و خیال‌مان از این بابت راحت است.»
اموال مصادره‌شده
این مقام دولتی تأیید کرد که رئیس‌جمهور فعلی آمریکا قصد دارد علاوه بر خروج کوبا از فهرست کشورهای حامی تروریسم، هرگونه اقدام قانونی علیه اموال مصادره‌شده در کوبا از جانب شهروندان آمریکایی در دادگاه‌های ایالات متحده را به‌صورت موقت متوقف کند.
او همچنین «فهرست تحریم» سازمان‌ها و نهادهای تابعه کوبایی را حذف خواهد کرد؛ نهادهایی که وزارت امور خارجه آمریکا می‌گوید تحت کنترل کوبا هستند یا در راستای منافع و به نمایندگی از سرویس‌ها یا عوامل اطلاعاتی، نظامی یا امنیتی کوبا عمل می‌کنند.
وزارت امور خارجه هشدار داده بود که انجام معامله مستقیم با این نهادها سود زیادی به آن‌ها می‌رساند و به ضرر مردم کوبا و کارآفرینان خصوصی تمام می‌شود.
رئیس‌جمهور مشخصاً عنوان سوم قانون هلمز-برتون (قانون لیبرتاد) را به حالت تعلیق درخواهد آورد. این قانون به اتباع آمریکایی که مدعی مالکیت اموال مصادره‌شده کوبا هستند، اجازه می‌دهد که در رابطه با آن‌ها طرح دعوی کنند.
به گفته وزارت امور خارجه، این قانون به رئیس‌جمهور اجازه می‌دهد که شکایت‌ها را به اقتضای منافع آمریکا تا شش ماه معلق نگه‌دارد و به روند گذار به دموکراسی در کوبا کمک کند.» از زمان تصویب این قانون در سال ۱۹۹۶ بارها شاهد چنین وقفه‌هایی بوده‌ایم.
بایدن همچنین فهرست تحریم‌ها را با فسخ تفاهم‌نامه امنیتی ریاست‌جمهوری شماره پنج، موسوم به «تقویت سیاست‌های آمریکا در قبال کوبا» حذف خواهد کرد. این فهرست که در ۸ ژانویه ۲۰۲۱ به اجرا درآمد، شمار بسیاری از هتل‌های این جزیره را شامل می‌شود.
مقامات ارشد دولت نتوانستند تاریخ آزادی یا تعداد دقیق معترضان مخالف کمونیسم را تأیید کنند، اما گفتند که مطمئن هستند این افراد قبل از پایان دوره ریاست‌جمهوری بایدن در ۲۰ ژانویه از زندان آزاد خواهند شد.
به گفته مقامات، کلیسای کاتولیک به آزادی زندانیان کمک خواهد کرد.
او گفت: «ما بر این باوریم که کلیسای کاتولیک نقش قابل‌توجهی در توافق با کوبا دارد و اقداماتی را در دستور کار قرار داده که به آزادی انسان‌دوستانه شمار زیادی از زندانیان سیاسی کوبا و کسانی که ناعادلانه بازداشت شده‌اند، کمک خواهد کرد.»
«همچنین می‌دانیم که دولت کوبا به‌طور مستقیم با کلیسای کاتولیک گفت‌و‌گو کرده و مکالمه مهمی نیز داشته است؛ بویژه از این جهت که گفت‌و‌گوی آن‌ها متأثر از سال یوبیل با مضمون زائران امید انجام گرفته است.»
