پکن نگران است که دولت ترامپ از تعرفه‌ها برای تضعیف قدرت این رژیم کمونیستی در آفریقا استفاده کند.
دیپلمات‌ها و مقامات چند اقتصاد پیشرفته آفریقایی می‌گویند آمریکا و چین آن‌ها را تحت فشار گذاشته‌اند تا دست به یک انتخاب «غیرممکن» بزنند. این درحالی است که این دو ابرقدرت در جنگ تجاری به سر می‌برند که خطر تضعیف هرچه بیشترِ اقتصادهای ضعیف را به همراه دارد.
رهبران ارشد دولت‌های آفریقایی از جمله مقامات کشورهای آفریقای جنوبی، مصر، کنیا و نیجریه گفتند که پکن به آن‌ها هشدار داده که اگر «برخلاف منافع چین» با آمریکا به توافق برسند، دست به اقدام مقابله‌جویانه خواهند زد.
شرکای تجاری آمریکا اعم از بسیاری از کشورهای آفریقایی از زمان اعلام تعرفه‌های جهانی دونالد ترامپ در روز ۲ آوریل درحال مذاکره با دولت او بوده‌اند.
آن‌ها به دنبال امضای توافقاتی هستند که باعث لغو یا کاهش تعرفه‌ها می‌شوند و این به امتیازاتی بستگی دارد که این کشورها به کاخ سفید می‌دهند.
ترامپ بالاترین تعرفه‌های ممکن را در قبال کالاهای آفریقایی اعمال کرد که از ۳۰ تا ۵۰ درصد متغیر است. به گفته ترامپ، تعرفه‌ها برای اصلاح ناترازی‌های تجاری که باعث سوءاستفاده دیگر کشورها از آمریکا شده ضروری هستند.
او افزود که وضع تعرفه‌های متقابل، مزیت رقابتی آمریکا را افزایش می‌دهد، از حاکمیت این کشور صیانت کرده و امنیت ملی و اقتصادی آن را تقویت خواهد کرد.
کشورهای آفریقایی گفتند که وضع مالیات سنگین برای صادرات به آمریکا، میلیاردها دلار به بودجه این کشورها آسیب خواهد زد؛ بودجه‌ای که با فشار بدهی سنگین، تورم، هزینه صنعتی‌سازی و پیامدهای همه‌گیری کووید-۱۹ دست‌و‌پنجه نرم می‌کند.
کشورهایی مانند لسوتو که با تعرفه ۵۰ درصدی برای صادرات به آمریکا روبه‌روست و ممکن است صنعت نساجی خود را به دلیل تعرفه‌ها از دست بدهد، و آفریقای جنوبی که با تعرفه ۳۱ درصدی روبه‌روست، از فرصت مذاکره با آمریکا استقبال کرده‌اند.
یکی از مقام دولتی در پرتوریا به اپک تایمز گفت: «اما می‌دانیم که اگر کاری نکنیم، به منزله سازش با ترامپ تعبیر خواهد شد و در شرق بازخورد خوبی نخواهد گرفت.» این مقام دولتی به دلیل نداشتن مجوز گفت‌و‌گو با رسانه‌ها بدون ذکر نام خود صحبت کرد.
او گفت: «بازی حساسی در جریان است. به دلیل تعرفه‌های ترامپ و دشواری‌های اقتصادی مرتبط با آن، سعی داریم به قراردادهای تجاری جدیدی دست پیدا کنیم، اما می‌دانیم که چین از این قراردادها خشنود نخواهد شد؛ به‌ویژه اگر از نظر اقتصادی به بزرگترین دشمن این کشور نزدیک شویم. بخشی از راهبرد ما این است که تجارت بیشتری با چین داشته باشیم، اما ترامپ این راهبرد را به منزله خیانت ما تلقی خواهد کرد. هیچ بردی در کار نیست. انتخاب بین این‌دو غیرممکن است.»
دیپلمات‌های کنیا و نیجریه نیز که به دلیل مشابه از ذکر نام‌شان خودداری کردند، گفتند که مقامات چینی به دولت‌ها هشدار داده‌اند که در مقابل آن‌چه پکن آن را «قلدری» دولت ترامپ می‌داند، سر خم نکنند.
دیپلمات نیجریه به اپک تایمز گفت که «چینی‌ها صراحتاً اعلام کردند که انتظار دارند آفریقایی‌ها در جنگ تجاری جاری در کنار آن‌ها بایستند.»
دیپلمات نیجریه افزود: «آن‌ها گفتند که دولت چین از کشورهایی که برخلاف منافع پکن با آمریکا به توافق برسند، انتقام می‌گیرد.»
وزارت بازرگانی چین اخیراً بیانیه‌ای صادر کرد که به موضع مقامات آفریقایی شباهت دارد.
این وزارتخانه گفت: «چین با هر توافقی که برخلاف منافع این کشور باشد، قاطعانه مخالف است. اگر چنین توافقی صورت بگیرد، چین هرگز با آن کنار نمی‌آید و مقابله‌به‌مثل خواهد کرد.»
اینا گوس، دانشمند علوم سیاسی از دانشگاه فری استیت در آفریقای جنوبی، به اپک تایمز گفت که تهدید چین به اقدام مقابله‌جویانه باعث شده که کشورهای آفریقایی بر سر «دوراهی» قرار بگیرند.
او گفت: «دو قدرت اقتصادی بزرگ جهان در جنگ تجاری عظیم خود باقی کشورهای دنیا و به‌ویژه آفریقا را که چین سال‌ها در آن دست بالا را داشته درگیر کرده‌اند. آفریقا چه باید بکند؟ نمی‌توان هردو ارباب را راضی نگه‌داشت. کشورهای آفریقایی نمی‌توانند تجارت با آمریکا یا چین را کنار بگذارند. آفریقا همیشه بر این باور بوده که به تجارت با هردو نیاز دارد. اما ترامپ و شی جین پینگ، رهبر چین، کشورهای آفریقایی را در تنگنا قرار داده‌اند و به نظر می‌رسد که راه مناسبی برای برون‌رفت از این وضعیت وجود ندارد.»
به گفته تحلیلگران روابط بین‌الملل و کارشناسان تجاری، چین نگران است که دولت ترامپ از تعرفه‌ها یا تهدیدات تعرفه‌ای برای تضعیف قدرت قابل‌ملاحظه پکن در آفریقا استفاده کند.
چین با اختلاف بزرگترین شریک تجاری کشورهای آفریقایی محسوب می‌شود.
با توجه به گزارش مرکز پروژه جهانِ جنوب چین که در واشینگتن و ژوهانسبورگ فعالیت دارد، ارزش تجارت چین و آفریقا در سال ۲۰۲۴ به ۲۹۵ میلیارد دلار رسید که نسبت به سال گذشته ۶.۱ درصد افزایش داشته است.
