در حالیکه نبرد هوایی میان جمهوری اسلامی ایران و اسرائیل وارد دومین هفته خود شده است، مقامهای اروپایی و آمریکایی تلاشهای دیپلماتیک خود را برای جلوگیری از تشدید بیشتر بحران شدت بخشیدهاند.
در واکنش به حملات اسرائیل، جمهوری اسلامی با پرتاب موشک و پهپاد به اسرائیل پاسخ داده است. بنا بر گزارش هرانا، ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، در جریان حملات هوایی اسرائیل تاکنون ۶۵۷ نفر در ایران کشته شده و ۲۰۲۷ نیز زخمی شدهاند که در میان آنها افراد بلندپایه نظامی و دانشمندان هستهای نیز دیده میشوند. در مقابل، اسرائیل اعلام کرده که حملات جمهوری اسلامی ایران دستکم ۲۴ کشته غیرنظامی برجای گذاشته است؛ آماری که هنوز از سوی منابع مستقل تأیید نشده است.
به گفته مقامهای غربی و منطقهای، اسرائیل علاوه بر هدف قرار دادن سایتهای هستهای و تأسیسات موشکی، تلاش دارد پایههای حکومت علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، را نیز تضعیف کند. بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، در سخنانی گفت: «اگر فروپاشی رژیم نتیجه این عملیات باشد، این تصمیم با مردم ایران است که برای آزادی خود برخیزند.»
جمهوری اسلامی نیز اعلام کرده که اهداف نظامی و دفاعی را در خاک اسرائیل هدف قرار میدهد؛ با این حال برخی حملات از جمله به یک بیمارستان، انتقادهای گستردهای را برانگیخته است. اسرائیل روز پنجشنبه جمهوری اسلامی را به استفاده از مهمات خوشهای و هدف قرار دادن عمدی غیرنظامیان متهم کرد؛ اتهامی که تاکنون از سوی نمایندگی جمهوری اسلامی در سازمان ملل بیپاسخ مانده است.
همزمان، وزرای خارجه بریتانیا، فرانسه، آلمان و مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا روز جمعه در ژنو با عباس عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی، دیدار میکنند تا برای کاهش تنشها تلاش کنند. دیوید لمی، وزیر خارجه بریتانیا، پیش از این نشست هشدار داد: «اکنون زمان پایان دادن به این صحنههای دردناک در خاورمیانه و جلوگیری از گسترش منطقهای بحران است؛ چیزی که به نفع هیچکس نیست.»
در آمریکا نیز وزیر خارجه مارکو روبیو با مقامات اروپایی و متحدان دیگر تماسهایی جداگانه برقرار کرده است. به گفته وزارت خارجه آمریکا، همه طرفها بر این نکته توافق دارند که ایران نباید هرگز به سلاح هستهای دست یابد. لمی نیز در پیامی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت که هنوز فرصت محدودی برای یافتن راهحلی دیپلماتیک وجود دارد.
در این میان، کرملین اعلام کرد که ولادیمیر پوتین و شی جینپینگ، رؤسایجمهور روسیه و چین، خواهان کاهش تنشها شدهاند و اقدامات اسرائیل را محکوم کردهاند.
در حالیکه تصمیم ایالات متحده درباره ورود مستقیم به جنگ هنوز مشخص نیست، ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، قرار است روز جمعه در نشست امنیت ملی شرکت کند. او در روزهای گذشته گاه ایران را تهدید کرده و گاه خواستار ازسرگیری مذاکرات هستهای شده است. منابع آگاه میگویند که استیو ویتکاف، فرستاده ویژه ترامپ، چندین بار با عباس عراقچی گفتوگو کرده است. کاخ سفید اعلام کرده که ترامپ طی دو هفته آینده تصمیم نهایی را درباره ورود یا عدم ورود آمریکا به جنگ خواهد گرفت؛ هرچند این ضربالاجل ممکن است مانند موارد گذشته به تعویق بیفتد.
در شرایطی که جمهوری اسلامی با یکی از شدیدترین تهدیدهای خارجی از زمان انقلاب ۵۷ روبهرو شده است، ناظران معتقدند که تغییر جدی در ساختار قدرت تنها با یک خیزش مردمی ممکن خواهد بود. با این حال، بسیاری از فعالان معترض پیشین میگویند در شرایطی که کشور زیر حمله قرار دارد، مردم بیش از هر چیز درگیر نجات خود و خانوادههایشان هستند.