دیوان بین‌المللی دادگستری با صدور حکمی به اسرائیل دستور داد تا فوراً حمله نظامی خود به شهر رفح در جنوب غزه را متوقف کند.
نواف سلام، رئیس دیوان بین‌المللی دادگستری با قرائت این حکم گفت که از آخرین باری که دادگاه به اسرائیل دستور داد تا اقداماتی را برای بهبود شرایط انجام دهد، وضعیت بدتر شده است. او از دولت اسرائیل خواست تا فوراً تهاجم نظامی خود و هر اقدام دیگری در رفح که ممکن است شرایط را برای فلسطینیان آنجا دشوارتر سازد، متوقف کند.
دیوان بین‌المللی دادگستری همچنین به اسرائیل دستور داد تا گذرگاه رفح بین مصر و غزه را باز کند تا امکان ارسال کمک‌های بشردوستانه فراهم شود. اسرائیل باید دسترسی بازرسان را به منطقه محاصره شده فراهم کند و پیشرفت خود را ظرف یک ماه گزارش دهد.
اسرائیل از این حکم پیروی نمی‌کند
دیوان بین‌المللی دادگستری هیچ ابزاری برای اجرای دستورات خود ندارد. خبرگزاری آسوشیتدپرس با پرداختن به این حکم اخیر نوشته است که «اگرچه بعید است اسرائیل از این دستور پیروی کند،» اما فشار را بر این کشور افزایش خواهد داد.
این رسانه با بیان اینکه «حکم دیوان بین المللی دادگستری ضربه‌ای به جایگاه بین‌المللی اسرائیل است»، افزود که «این دادگاه فاقد قدرت برای اجرای دستورات خود است. همان‌گونه که در پرونده دیگری درباره روسیه در سال ۲۰۲۲ تاکنون این کشور دستور دادگاه برای توقف تهاجم تمام عیار به اوکراین را نادیده گرفته است.»
به نوشته آسوشیتدپرس، پیش از این، اسرائیل نیز اعلام کرده بود که دستور دیوان بین‌المللی دادگستری برای توقف عملیات خود را لغو خواهد کرد.
آوی هیمن، سخنگوی دولت اسرائیل روز پنجشنبه در یک نشست مطبوعاتی گفت که «هیچ قدرتی روی زمین اسرائیل را از محافظت از شهروندانش و تعقیب حماس در غزه باز نخواهد داشت.»
بلافاصله پس از صدور این حکم، بنیامین نتانیاهو اعلام کرد که برای تصمیم‌گیری در مورد نحوه واکنش، نشست ویژه وزیران برگزار خواهد کرد.
یائیر لاپید، رهبر اپوزیسیون دولت اسرائیل، با انتقاد از این حکم گفت که «این واقعیت که دیوان بین‌المللی دادگستری حتی مستقیماً پایان عملیات نظامی در رفح را به آزادی گروگان‌ها و حق اسرائیل برای دفاع از خود در برابر تروریسم مرتبط نکرد، یک شکست اخلاقی فاحش است.»
فقط قضات اوگاندا و اسرائیل رای مخالف دادند
به نوشته خبرگزاری رویترز، حکم دادگاه جهانی توسط هیاتی متشکل از ۱۵ قاضی از سراسر جهان با ۱۳ رای موافق و ۲ رای مخالف به تصویب رسید و فقط نمایندگان اوگاندا و خود اسرائیل با آن مخالفت کردند.
این حکم یک هفته پس از درخواست آن توسط آفریقای جنوبی مبنی بر متهم کردن اسرائیل به نقض کنوانسیون نسل‌کشی، صادر شده است.
اسرائیل بارها اتهامات این پرونده در مورد نسل‌کشی را بی‌اساس خوانده و استدلال کرده که عملیاتش در غزه دفاع از خود است و شبه‌نظامیان حماس را هدف قرار داده است که در هفتم اکتبر به اسرائیل حمله کردند.
اوایل این هفته، کریم خان، دادستان دیوان کیفری بین‌المللی، نتانیاهو، گالانت و سه رهبر حماس، یحیی سنوار، محمد ضیف و اسماعیل هنیه را به جنایات جنگی و جنایت علیه بشریت در نوار غزه و اسرائیل متهم کرد. درگیری بین حماس و اسرائیل در اکتبر ۲۰۲۳ آغاز شد.
استفن هبستریت، سخنگوی اولاف شولز، صدراعظم آلمان، در ۲۳ مه، در پاسخ به پرسش خبرنگاران که آیا دولت آلمان حکم دادگاه بین‌المللی کیفری را برای دستگیری نتانیاهو و گالانت اجرا خواهد کرد، پاسخ مثبت داد.
رئیس دفتر ویکتور اوربان، نخستوزیر مجارستان، روز پنجشنبه ۲۳ مه، گفت که درخواست دادستان دیوان کیفری بین‌المللی برای صدور حکم بازداشت علیه نخستوزیر اسرائیل «غیرقابل قبول» است و نمی‌تواند در مجارستان اجرا شود.
دیوان بین‌المللی دادگستری، مستقر در لاهه، عالی‌ترین نهاد سازمان ملل برای رسیدگی به اختلافات بین دولت‌ها است. احکام آن قطعی و لازم‌الاجرا هستند، اما در گذشته نادیده گرفته شده‌اند، زیرا دادگاه قدرت اجرایی ندارد.
