آیا موسیقی موتزارت میتواند چیزی بیشتر از یک سرگرمی باشد؟ دانشمندان سراسر دنیا اظهار کردهاند که موسیقی او باعث هوشمندی مردم و بهبود سلامتیشان میشود. حتی گاوها و گیاهان آنرا دوست دارند. درحال حاضر، شرکتی آلمانی میگوید موسیقی موتزارت را باید برای تصفیه فاضلاب هم استفاده کرد! بیایید به مطالعات و تحقیقات مختلف درباره به اصطلاح تأثیر موتزارت نگاهی بیندازیم.
هوش
اصطلاح “تأثیر موتزارت” در سال ۱۹۹۵ توسط دانشمندان دانشگاه کالیفرنیا ابداع شد. آنان کشف نمودند که دانشجویان بعد از گوشکردن به موسیقی موتزارت درآزمونهای بهره هوشی، نمره بهتری کسب کردند. دانشمندان همچنین موسیقی مخصوص خلسه، موسیقی سبک مینی مال، کتابهای صوتی و آموزشهای درخصوص آرامش اعصاب را آزمایش نمودند، ولی هیچکدام آنها کارایی چندانی نداشتند.
فراسیس راشر، گوردون شاو، و کاترین کی از مرکز آموزش عصبشناسی و حافظه درمقاله ای که در مجله علم عصبشناسی به چاپ رساندند، اینطور نوشتند که، “۳۶ نفر از دانشجویان دوره لیسانس، ۱۰ دقیقه از سوناتنای موتزارت شامل دوپیانو و K. 448 را گوش کردند، و درمقایسه با گوشکردن به نوارهای آموزشی آرامش اعصاب یا سکوت، در تست بهره هوشی از سنجش هوش استنفورد- بینت، ۸ تا ۹ رتبه بالاتر را کسب کردند.”
یک بررسی ۵ روزه که ۷۹ نفر را مورد آزمایش قرار داد، نیز به این موضوع اشاره نمود که “از روز اول تا روز دوم گروهی که به موسیقی موتزارت گوش داده بودند ۶۲ درصد، گروهی که به موسیقی سکوت گوش داده بودند ۱۴درصد، وگروهی که به موسیقی مختلط [انواع دیگری از موسیقی و نوار] گوش کرده بودند ۱۱درصد افزایش در میزان هوش داشتهاند.” این بررسی مشخص کرد که “احتمال دارد پاسخ پوسته مغز به موسیقی، نوعی زبان درونی برخاسته از عملکرد سطح بالاتر مغز باشد.”
تولید شیر
براساس گزارش مقالهای در سال ۲۰۰۷ در یک رسانه اسپانیایی بهنام ایی آی موندو، گاوهای مزرعهای در ویلانواِوا دِل پاردیلوی اسپانیا، ۳۰ تا ۳۵ لیتر (حدود هشت تا نه گالن) درهر روز شیر تولید میکردند. درحالیکه تولید شیر در مزرعههای دیگر فقط ۲۸ لیتر بود. طبق اظهارات هانز- پیتر سیبِرِ مالک این مزرعه، این کار مرهون کنسرت فلوت و هارپ موتزارت است زیرا ۷۰۰ گاو فریزلیایی او درزمان شیردادن به آنها گوش میکنند. او همچنین میگوید که این شیرها طعم خوشمزهتری نیز دارند.
برطبق گزارشی از اخبار ABC، نخستین بار راهبانی از بریتانی و فرانسه بودند که کشف نمودند گاوها موسیقی موتزارت را دوست دارند. درحال حاضر دهقانان از اسرائیل گرفته تا انگلستان برای گاوهایشان موسیقی کلاسیک موتزارت را پخش می کنند.
سلامت نوزادان زودرس
در ژانویه ۲۰۱۰ ژورنال پزشکی کودکان تحقیقی را به چاپ رساند که توسط دانشمندان اسرائیلی انجام شد و نشان میداد که موسیقی موتزارت باعث میشود وزن کودکان نارس سریعتر اضافه شود. محققان در مرکز پزشکی سوراسکای تلاویو دوروز پیاپی برای ۲۰ نوزاد نارس حدود ۳۰ دقیقه موسیقی موتزارت پخش کردند و اضافهشدن وزن آنها را با گروه دیگری که به موسیقی گوش نداده بودند، مقایسه کردند.
پزشکان اشاره کردند که نوزادانی که به موسیقی گوش داده بودند، آرامتر بوده و این قضیه منجربه کاهش (یا رایگان شدن)هزینه های نگهداری و آرام کردن نوزادان شده بود.
محققان در مقالات خود نتیجهگیری میکنند که، “قراردادن نوزادان زودرس درمعرض موسیقی موتزارت، بطور چشمگیری میزان کالری مورد نیاز بدن آنها را در زمان استراحت پایین میآورد. به نظر ما این تاثیر موسیقی بر میزان کالری مورد نیاز بدن در زمان استراحت، می تواند به طور مشابه موضوع افزایش وزن در این نوزادان را نیز توضیح دهد.”
تصفیه فاضلاب
در سال ۲۰۱۰ یک شبکه تصفیه فاضلاب نزدیک برلین، پخش موسیقی موتزارت را مورد آزمایش قرار داد که توسط شرکتی آلمانی به نام موندوس تنظیم شده بود. موسیقی “فلوت سحرآمیز”، برای توده ای از میکروبها نواخته شد. این شبکه تقریبا چند ماه بعد، آزمایش را لغو کرد. اما پس از یک سال، که زمان پاکسازی گل و لای بود، دریافت که باید بجای ۷۰۰۰ مترمکعب فاضلاب، فقط ۶۰۰۰ متر مکعب را حمل کند.
دِتلِف دالیچاو، متخصص برنامهریزی درخصوص فاضلاب، به روزنامه مارکیسچه آلجمینه گفت: ” ما فاضلاب فوقالعاده کمتری برای انتقال داشتیم.”
شرکت حدود ۱۰ هزار یورو در هزینه حمل فاضلاب صرفهجویی کرد. موندوس میگوید که درتلاش هستند تا بلندگوهایشان صدای سالن کنسرت را به درستی تکرار کنند.
رشد گیاهان
از سال ۱۹۷۰ گیاهان را درمعرض شنیدن تمامی انواع موسیقی قرار دادند. برخی موسیقیها مورد علاقه آنها بود، و برخی از آنها باعث مرگشان شد. اما موسیقی موتزارت مورد علاقه آنها قرار گرفته است.
اولین تجربه درخصوص گیاهان و موسیقی درسال ۱۹۷۳ اتفاق افتاد که دروتی رتالاک که دانشجوی دوره لیسانس بود از اتاقهای کنترل دانشکده بیوتکنولوژی کلرادو استفاده کرد تا گیاهان را درمعرض پخش موسیقی از دوایستگاه رادیویی متفاوت قرار دهد. گیاهان دریک اتاق میبایستی سه ساعت در روز به موسیقی راک گوش میکردند. رادیو در اتاق دیگر سه ساعت در روز موسیقی آرام مینواخت.
گیاهانی که به موسیقی آرام گوش کرده بودند، بطور سالمی رشد کردند، و ساقههایشان به سمت رادیو خم شده بود. اما گیاهانی که به موسیقی راک گوش کرده بودند، برگهای ریزی داشته و در جهت دورشدن از رادیو خم شده بودند. آنها به صورت دسته ای دراز رشد کرده بودند و بیشتر آنها درعرض ۱۶ روز مردند.
رتالاک تجربهاش را با انواع سبک های موسیقی آزمود. گیاهان از رِد زِپِلین و جیمی هندریکس دور شدند، اما از موسیقی سباستین باخ و جاز خوششان آمد. او دریافت که موسیقی موردعلاقه آنها موسیقی کلاسیک هندی نواخته شده با سیتار سهتار بود. این گیاهان مورد آزمایش همچنین حد اعلای بیعلاقگی خود را نسبت به موسیقی محلی نشان دادند.
تاکستانها
درسال ۲۰۰۱، کارلو سیگنوزی که عاشق موسیقی است، در تحقیق برای دستیابی به یک شیوه بوم شناختی و اکولوژیک درخصوص دور کردن آفت از درختان مو، در سراسر تاکستان خود بلندگوهایی کار گذاشت. تاکستان وی واقع در توسکانی، پارادیزو دی فراسینای ۲ نام داشته و حدود ۹۷۱۲۸ مترمربع مساحت داشت. او نواختن ۲۴ ساعته انواع موسیقیهای کلاسیک ازجمله موتزارت برای گیاهان را آغاز نمود و متوجه شد که درختان مو سریعتر رشد کردند. سیگنوزی گفت که درختان مو نزدیک به بلندگوها سریعتر رشد کرده و به موسیقیهای کلاسیک نسبت به پاپ یا راک بیشتر علاقه نشان دادند.
درسال ۲۰۰۶، یک گروه تحقیقاتی از دانشگاه فلورانس بررسی بیشتری انجام داد. به گفته استفانو مانکوزو، استاد کشاورزی، درختان تحت درمان با موسیقی، سریعتر از درختانی که در معرض موسیقی نبودند، بالغ شدند. موسیقی بر رشد درخت مو و برگهای آن اثری مثبت دارد.
موشهای سرگردان
فرانسیس راچر، یکی از دانشمندانی که در سال ۱۹۹۵ در تحقیقات پروژه “تأثیر موتزارت” شرکت کرد، درسال ۱۹۹۸ این تأثیر را بر روی موشها مورد بررسی قرار داد. یک گروه از موشها درزمانیکه در رحم بودند وهمچنین به مدت ۶۰ روز بعد از تولد نیز در معرض موسیقی موتزارت قرار گرفتند. مشخص شد که این موشها در مسیرهای پر پیچ و خم بهتر خودشان را هدایت میکردند تا گروه دیگری از موشها که در سکوت قرار گرفته بودند و یا در معرض موسیقی سبک مینی مال فلیپ گلاس قرار داده شده بودند.
این مطالعه در دانشگاه ویسکونسین با همکاری دِسیکس رابینسون و جاسان جنس انجام شد و در ژورنال پژوهشی عصبشناسی به چاپ رسید. به گزارش این تحقیق، ” موشهای در معرض موسیقی موتزارت تا روز سوم نسبت به موشهای دیگر که درمعرض موسیقیهای دیگر قرار داده شده بودند، مسیر پرپیچ و خم را با سرعت بیشتر و خطاهای کمتری طی کردند. تا پایان روز پنجم این میزان اختلاف افزایش پیداکرد. این موضوع اشاره میکند که انجام مکرر این کار با موسیقی، یادگیری در موشها را همانند انسانها، تحریک کرده و بهبود میبخشد.”
