نویسنده: میلتون ازراتی
صادرکنندگان چینی منبع درآمد فوق‌العاده خود را در آمریکا از دست داده‌اند.
تعرفه‌ها و محدودیت‌های تجاری واشینگتن از سال ۲۰۱۸ به شکل فزاینده‌ای جلوی واردات کالاهای چینی را گرفته‌اند. در عین‌حال، خریداران آمریکایی به دلیل تجربه دشوارِ همکاری با چین در دوران همه‌گیری کرونا و پیامدهای بعدی آن و بدون توجه به سیاست‌های واشینگتن تصمیم گرفته‌اند که منابع تأمین خود را از چین به کشورهای دیگر منتقل کنند.
با اعمال دورِ جدید تعرفه‌ها از سوی دولت ترامپ، به نظر می‌رسد که صادرکنندگان چینی بازار آمریکا را از دست داده باشند. آن‌ها در کل دنیا جست‌و‌جو کرده‌اند تا خریداران جایگزین پیدا کنند، اما متوجه شده‌اند که پیدا کردن جایگزین نه‌تنها کار آسانی نیست، بلکه هزینه گزافی هم دارد.
شکاف بین آمریکا و چین در یک دهه گذشته به‌طور فزاینده افزایش یافته است. این روند پیش از آغاز دوره نخست ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ در کاخ سفید کلید خورده بود. صدای اعتراض تجار آمریکایی در سال‌های ۲۰۱۴ و ۲۰۱۵ بلند شد. آن‌ها از یارانه‌های دولتی چین به تولیدکنندگان داخلی و الزامات سخت‌گیرانه پکن در قبال شرکت‌های خارجی فعال در چین گلایه می‌کردند.
ترامپ در دولت اول خود در سال‌های ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ به این گلایه‌ها واکنش نشان داد و برای بعضی از کالاهای چینی تعرفه اعمال کرد. او گفت که قصد دارد پکن را تحت فشار بگذارد تا این کشور از رویه‌هایی که تجار آمریکایی از آن‌ها گلایه داشتند دست بردارد. همه‌گیری و پیامدهای بعدی آن به همراه محدودیت‌های کووید صفر پکن باعث شدند که جریان تجارت مختل شود و خریداران آمریکایی و اروپایی مجاب شوند که به زنجیره تأمین خود تنوع بدهند.
جو بایدن در کارزار انتخابات ریاست‌جمهوری در سال ۲۰۲۰ از تعرفه‌های اعمال‌شده در سال‌های ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ انتقاد کرده بود، اما تمام تعرفه‌ها را پس از ورود به کاخ سفید به همان دلایلی که ترامپ به آن‌ها استناد می‌کرد پابرجا نگه‌داشت. با افزایش تنش‌ها، بایدن تحریم‌های تجاری جدیدی را اعمال کرد که از جمله می‌توان به پرداخت یارانه به شرکت‌ها برای تولید نیمه‌رسانا در داخل آمریکا و ممنوعیت فروش تراشه‌های پیشرفته و تجهیزات تولید تراشه به چین اشاره کرد.
بایدن در پایان دوران ریاست‌جمهوری خود برای خودروهای برقی، قطعات و باتری‌های ساخت چین تعرفه ۱۰۰ درصدی اعمال کرد. ترامپ پس از بازگشت به کاخ سفید تعرفه‌های بیشتری برای کالاهای چینی در نظر گرفت و نرخ کلی تعرفه‌ها را به ۱۴۵ درصد و تعرفه بعضی از کالاها را به ۲۴۵ درصد رساند.
از آن‌جا که اروپا نیز با رویکردی خصمانه به تجارت با چین پرداخته و برای خودروهای برقی و قطعات ساخت چین تعرفه در نظر گرفته است، تولیدکنندگان چینی برای یافتن مقصد جایگزین به کشورهای جنوب شرق آسیا و خاورمیانه چشم دوخته‌اند. اما تلاش آن‌ها طبق انتظار تولیدکنندگان پیش نرفته است.
یکی از مشکلات اصلی صادرکنندگان چینی این است که خریداران بالقوه، هرکجا که باشند، به نیاز شدیدِ چین به فروش واقف هستند. به گزارش ساوت چاینا مورنینگ پست، یک خریدار مصری در نمایشگاه کانتون که ماه جاری در شهر گوانگ‌ژوی چین برگزار شد، گفت: «کل دنیا می‌داند که تولیدکنندگان چینی باید جای خالی سفارشات آمریکا را پر کنند. این موضوع باعث می‌شود که بتوانیم از نظر قیمت و شرایط چانه‌زنی کنیم.»
آمریکایی‌ها تنها پس از نهایی‌سازی اولین سفارش و همکاری شش‌ماهه با فروشنده اعتبار دریافت می‌کردند، اما خریداران آسیا و خاورمیانه معمولاً از شرایط پرداخت ۹۰ روزه برخوردارند و گاهی نیز تا ۱۲۰ روز پس از تحویل محموله‌ها مجبور به پرداخت پول آن نیستند. مشکلات فروشندگان چینی به‌مراتب پیچیده‌تر است، چرا که اجرای قراردادها در جنوب شرق آسیا و خاورمیانه در مقایسه با آمریکا نسبتاً ضعیف‌تر انجام می‌گیرد. با توجه به این‌که فروشندگان چینی اهرم فشار زیادی در قبال خریداران جدید خود ندارند، با تأخیرهای طولانی در پرداخت و گاهاً با دزدی‌های آشکار مواجه می‌شوند.
تقریباً به نظر می‌رسد که کشورهای جهان سوم با ترامپ علیه پکن هم‌دست شده‌اند. رویکرد کشورهای جنوب شرق آسیا و خاورمیانه به‌طور غیرمستقیم تجار چینی را مجبور می‌کند که پکن را تحت فشار بگذارند تا با کاخ سفید سازش کند و بتواند از نو وارد بازار آمریکا شود. البته پکن نمی‌تواند دست به چنین کاری بزند. این اقدام نشانه ضعف خواهد بود؛ چیزی که شی جین پینگ، رهبر چین، به دلایل داخلی و دیپلماتیک نمی‌تواند پذیرای آن باشد.
از این گذشته، کاهش هماهنگِ تعرفه‌های بین آمریکا و چین به منزله از دست دادن کنترل بر اقتصاد چین خواهد بود؛ مسئله‌ای که نه شی جین پینگ و نه حزب کمونیست چین قادر به پذیرش آن نیستند. از این‌رو، به نظر می‌رسد که شرایط به همین شکل ادامه پیدا کند که برای تولیدکنندگان چینی به‌شدت ناخوشایند خواهد بود.
دیدگاه ارائه‌شده در این مقاله نقطه نظر نویسنده بوده و لزوماً منعکس‌کننده دیدگاه اپک تایمز نیست.
درباره نویسنده: میلتون ازراتی کمک‌ویراستار نشریه نشنال اینترست، زیرمجموعه مرکز مطالعات سرمایه انسانی دانشگاه بوفالو، و اقتصاددان ارشد شرکت ارتباطاتی وستد در نیویورک است. او پیش از حضور در وستد به‌عنوان استراتژیست بازار و اقتصاددان ارشد برای لرد، ابت و شرکا کار می‌کرد. ازراتی اغلب برای سیتی ژورنال و به‌طور مرتب برای مجله فوربز مقاله می‌نویسد. «سی فردا: سه دهه آتی جهانی‌شدن، جمعیت‌شناسی و چگونه زندگی خواهیم کرد» آخرین کتاب اوست.
