وقتی دچار درد قفسه سینه میشویم، از کجا بفهمیم به قلب مربوط میشود یا با ریه سروکار دارد؟ درد قفسه سینه معمولاً در ناحیه بین گردن و قسمت تحتانی جناغ سینه- در جلو و دو طرف قفسه سینه- رخ میدهد. قلب و ریه دو عضو اصلی بدن در داخل حفره قفسه سینه هستند.
کو-پین وو، پزشک طب سنتی چینی، از علل و علائم رایج درد قفسه سینه میگوید و دستورالعملها و شیوههای درمان خانگی را برای سلامت قلب به اشتراک میگذارد.
علل شایع درد مرتبط با قلب
درد مرتبط با قلب اغلب بهدلیل بیماری عروق کرونر رخ میدهد که آنژین (درد قفسه سینه) و انفارکتوس میوکارد (حمله قلبی) شایعترین و جدیترین علائم بالینی آن هستند.
تمایز بین آنژین و انفارکتوس میوکارد
معیار اصلی، مدت زمان و نوع علائم است. درد آنژین معمولاً در نزدیکی قلب- پشت استخوان سینه- یا زیر زائده خنجری (قسمت تحتانی جناغ سینه) احساس میشود و اغلب به گردن، فک، شانهها، بخش داخلی بازوی سمت چپ، پشت و حتی انگشتان دست منتقل میشود. ناحیه دردناک معمولاً به اندازه یک مشت است.
محل درد در شرایط انفارکتوس میوکارد مشابه درد آنژین است؛ اما بیشتر طول میکشد و شدیدتر است. احتمال درد تشعشعی نیز وجود دارد. همچنین برخی از بیماران مبتلا به انفارکتوس میوکارد میگویند قبل از سایر علائم دچار دنداندرد میشوند. محققان میگویند بیماری پریودنتال از جمله عوامل خطر انفارکتوس میوکارد حاد محسوب میشود.
علائم مرسوم آنژین و انفارکتوس میوکارد شامل احساس فشار، سوزش، سنگینی، تنش و احساس خفگی هستند. شایان ذکر است که برخی از بیماران مبتلا به انفارکتوس میوکارد با ترس شدید یا احساس مرگ قریبالوقوع مواجه میشوند.
درد ناشی از آنژین معمولاً فقط چند دقیقه طول میکشد و بندرت از ۱۵ دقیقه فراتر میرود. این عارضه بر اثر کار سخت، استرس یا فعالیت بدنی سنگین- که باعث ایسکمی میوکارد (کاهش جریان خون ورودی به قلب) و احساس درد میشوند- رخ میدهد. استراحت یا نیتروگلیسیرین (قرص زیرزبانی) معمولاً علائم آنژین را تسکین میدهند.
عوامل محرک انفارکتوس میوکارد مشابه آنژین هستند. با اینحال، درد انفارکتوس میوکارد معمولاً بیش از ۳۰ دقیقه طول میکشد و شیوههای تسکین علائم آنژین در مورد انفارکتوس میوکارد بیاثر هستند.
برای نمونه، نیتروگلیسیرین معمولاً با گشاد کردن عروق خونی و کاهش فشار کاری قلب باعث تسکین علائم آنژین میشود اما برای درمان انفارکتوس میوکارد- که باعث میشود عضله قلب بهدلیل انسداد شریانها دچار کمبود شدید اکسیژن شود- کفایت نمیکند. استراحت کردن با کاهش نیاز قلب به اکسیژن به تسکین آنژین کمک میکند. با اینحال، در مورد انفارکتوس میوکارد باید مداخله پزشکی فوری (استفاده از داروهای ترومبولیتیک یا آنژیوپلاستی) صورت بگیرد تا جریان خون به عضله قلب به حالت عادی بازگردد.
درمجموع، آنژین از تنگ شدن عروق قلب نشأت میگیرد که باعث کاهش اکسیژنرسانی به عضله قلب میشود، اما انفارکتوس میوکارد زمانی رخ میدهد که عروق مسدودشده باعث مرگ بخشهایی از عضله قلب میشوند. علائم انفارکتوس میوکارد شدیدتر از علائم آنژین هستند.
علل شایع درد مرتبط با ریه
درد مرتبط با ریه در ناحیه قفسه سینه اغلب بر اثر پنوموتوراکس، سینهپهلو و آمبولی ریه رخ میدهد. در این موارد، درد معمولاً در حوالی خطوط قدامی (جلویی) و زیربغلی میانی (خطی عمودی که دو طرف بدن را از هم جدا میکند) در بخش آسیبدیده احساس میشود. با اینحال، اگر دیافراگم (عضله زیرین ریهها) درگیر شود، درد در ناحیه آسیبدیده به شانه و پشت منتقل میشود. محل درد معمولاً به اندازه یک کف دست است.
بیماران مبتلا به سرطان ریه اغلب با درد مداوم و ملالانگیز در ناحیه قفسه سینه دستوپنجه نرم میکنند، درحالیکه درد ناشی از آمبولی ریه معمولاً شدید، ناگهانی یا فشاری است و اغلب با تنگی نفس همراه است. درد مرتبط با ریه ممکن است به واسطه سرفه یا نفس کشیدن تشدید شود و با به حداقل رساندن حرکت قفسه سینه کاهش پیدا کند یا برطرف شود.
مقایسه دردهای مرتبط با قلب و ریه
درد مرتبط با قلب میتواند به گردن، فک و بویژه بخش داخلی بازوی چپ- گذرگاه «مریدین قلب»- برسد و معمولاً بخشی به اندازه یک مشت را درگیر میکند. براساس طب سنتی چینی، مریدین قلب گذرگاهِ جریان انرژی قلب در امتداد بخش داخلی بازوی چپ است. در مقابل، درد مرتبط با ریه معمولاً ناحیهای به اندازه یک کف دست را درگیر میکند و اغلب با سرفه همراه است.
نکته: رفلاکس اسید میتواند باعث درد قفسه سینه و احساس سوزش در مرکز قفسه سینه- پشت استخوان سینه- شود. رفلاکس اسید معمولاً بعد از صرف غذا بویژه پس از نوشیدن قهوه یا خوردن غذاهای شیرین رخ میدهد و ارتباطی با آنژین یا انفارکتوس میوکارد ندارد.
جلوگیری از لخته شدن خون پس از شکستگی
انفارکتوس میوکارد و آمبولی ریه، علاوه بر ایجاد درد در ناحیه قفسه سینه، گاهی به شکل غیرمنتظره به دنبال آسیبهای خاص رخ میدهند.
گاهی در عملهای بالینی مشاهده میشود که بیماران مبتلا به شکستگی- بویژه شکستگی استخوان ران- سه روز پس از آسیبدیدگی بهطور ناگهانی دچار عوارض بحرانی مانند انفارکتوس میوکارد، آمبولی ریه یا انفارکتوس مغزی میشوند.
این اتفاق در وهله اول بهدلیل لخته شدن خون یا آمبولی چربی رخ میدهد که بر اثر خونریزی یا چربی آزادشده در محل شکستگی شکل میگیرد و میتواند وارد جریان خون شود. اگر لخته در قلب تشکیل شود، باعث انفارکتوس میوکارد میشود و اگر به ریهها برسد، آمبولی ریه رخ میدهد. همچنین اگر لخته باعث انسداد جریان خون در مغز شود، موجب انفارکتوس مغزی میشود.
از اینرو، طب سنتی چینی توصیه میکند که در مراحل اولیه پس از شکستگی حاد از گیاهانی استفاده کنید که به رفع ایستایی خون و جلوگیری از لختگی کمک میکنند.
تجویز اولیه شامل گیاهانی میشود که با افزودن کندر و مُر گردش خون را بهبود میبخشند و جلوی ایستایی خون را میگیرند. انجام این دستورالعمل معمولاً سه تا پنج روز زمان میبرد.
مراقبت روزانه از سلامت قلب و ریه
ترومبوز عامل خطرِ اصلی آنژین، انفارکتوس میوکارد و آمبولی است، درحالیکه پنوموتوراکس و سینهپهلو جزو بیماریهای حاد ریوی هستند که به مراقبت فوری نیاز دارند.
مصرف منظم قارچ گوشژلهای میتواند به بهبود گردش و رفع ایستایی خون کمک کند و از لخته شدن خون جلوگیری به عمل آورد.
دستورالعمل سلامت قلب
ترکیبات تشکیلدهنده:
- ۳۰ گرم قارچ گوشژلهای پشتسفید خشک (قبل از پختن آن را درون آب خیس کنید)
- ۶۰ گرم گوشت بدون چربی (در دستور چینی گوشت خوک پیشنهاد شده است)
- ۵ عدد خرمای قرمز
- ۲ تکه زنجبیل کهنه
آمادهسازی:
ترکیبات را درون ۶ تا ۷ فنجان آب بریزید و آن را به مدت دستکم دو ساعت روی حرارت کم بجوشانید تا مقدار مایع به حدود ۲ فنجان برسد.
محلول را قبل از غذا با معده خالی بنوشید. این نوشیدنی را روزانه یکبار میل کنید و ۳۰ روز ادامه دهید. برای کسب نتایج مطلوب، محلول را صبح زود با معده خالی بنوشید.
تحقیقات نشان دادهاند که ترکیبات موجود در قارچ گوشژلهای خواص ضدانعقادی دارند که از تشکیل لخته خون جلوگیری میکند.
داروهای گیاهی
مریم گلی، جینسنگ چینی و جینسنگ آمریکایی از جمله داروهای گیاهی ساده برای حفظ سلامتی هستند. این اقلام را با نسبتهای مساوی خرد کرده و ۳ گرم از آن را بعد از صبحانه و شام میل کنید. این ترکیب به بازیابی چی، بهبود گردش و رفع ایستایی خون کمک میکند و در نتیجه از لخته شدن خون جلوگیری به عمل میآورد.
در طب سنتی چینی، به انرژی بدن چی میگویند. وقتی قلب ضعیف میشود، سطح چی کاهش مییابد. مصرف جینسنگ آمریکایی میتواند به بازیابی چی کمک کند، زیرا از عملکرد قلب و عروق پشتیبانی میکند. مطالعات نشان دادهاند که جینسنوزید موجود در جینسنگ فواید زیادی برای سلامت قلب و عروق دارد که از جمله میتوان به تنظیم فشار خون و چربی و همچنین محافظت از سلولهای اندوتلیال عروقی اشاره کرد.
گفتنی است که جینسنگ چینی با کاهش آسیب سلولی وارده به عضله قلب در پی ابتلا به انفارکتوس میوکارد به درمان بیماری عروق کرونر کمک میکند. مریم گلی نیز اثرات حفاظتی مختلفی دارد که از جمله میتوان به خواص آنتیاکسیدانی و ضدالتهابی، کاهش ویسکوزیته خون و بهبود میکروسیرکولاسیون اشاره کرد.
اگر اطلاعات فوق برای شما مفید بودند، لطفاً آن را با دیگرانی که ممکن است از این اطلاعات استفاده کنند به اشتراک بگذارید.
