شی جین پینگ، رهبر چین، مدتهاست که بهروشنی دیدگاههای خود را مطرح کرده که نیمهرساناها به رژیم چین کمک میکند که ایالات متحده را به عنوان یک ابرقدرت فناوری جهانی پشت سر بگذارد.
با این حال، جاهطلبیهای شی جین پینگ برای تولید ۷۰ درصد ریزتراشههای مورد نیاز چین در داخل این کشور تا سال ۲۰۲۵ به یک رؤیای دست نیافتنی تبدیل شده است.
برای مقابله با این جاهطلبیها ایالات متحده در اکتبر ۲۰۲۲ مجموعه قوانین گسترده کنترل صادرات را وضع کرد که هدف آن مهار قدرت رژیم چین برای خرید تراشههای سطح بالا یا ساخت این تراشهها بود.
به دنبال تصویب این قانون شرکت YMTC چین که بزرگترین سازنده تراشههای حافظه در چین است و قصد داشت سهم خود در بازار جهانی که تا کنون ۱۰ درصد بود را تا سال ۲۰۲۷ دو برابر کند، مجبور شده که ۱۰ درصد از ۶۰۰۰ نیروی کار خود را در تمام بخشها کاهش دهد.
شرکت YMTC تنها کمپانی نیست که در لیست سیاه آمریکا برای محدودیتهای صادراتی قرار گرفته است، از جمله میتوان به شرکت تولید گوشی تلفن همراه Oppo اشاره کرد که فروش آن در سطح جهان در رتبه چهارم قرار دارد.
شرکتهایی که زمانی به عنوان ستارهها معرفی میشدند، برای سرپا ماندن، تعداد کارکنان خود و همچنین پاداشها به کارکنان را کاهش دادهاند.
رقابت برای برتری فناوری که اکنون به نشانهای از تنش بین ایالات متحده و چین تبدیل شده است، به طور فزایندهای به آمریکا اجازه میدهد تا تهاجمی برخورد کند و به همراه تحریمها و تعرفهها، اقدامات ایالات متحده بهگونهای به پکن آسیب میرساند که شاید همین سالها پیش دور از دسترس به نظر میرسید.
آنتونیو گراسفو، تحلیلگر اقتصادی در مورد چین و یکی از همکاران اپک تایمز در مصاحبهای گفت: «اقدامات ایالات متحده آسیب فراوانی به چین وارد کرده و به اقتصاد چین ضربه میزند.»
در مقابل ژی فنگ، سفیر چین در ایالات متحده، در اواخر ماه اوت به کاهش ۱۴.۵ درصدی تجارت ایالات متحده و چین در نیمه اول سال ۲۰۲۳ اشاره کرد و گفت که این «نتیجه مستقیم» تعرفهها و محدودیتهای صادراتی ایالات متحده است و ادعا کرد که ایالات متحده در تلاش است تا چین را «تحت فشار» قرار دهد.
از سوی دیگر جینا ریموندو، وزیر بازرگانی ایالات متحده، درخواست چین برای رفع محدودیتهای صادراتی را در سفر اخیر خود به چین رد کرد. او گفت: «ما در مورد مسائل امنیت ملی مذاکره نمیکنیم.»
او اخیراً به انبیسی گفت: «ما در تلاشیم تا ظرفیت نظامی آنها را خفه کنیم؛ بنابراین اگر آنها احساس خفگی کنند، به این معنی است که استراتژی ما کار میکند.»
در همین حال کلیت ویلمز، کارشناس ارشد مرکز ژئواکونومیک شورای آتلانتیک، به اپک تایمز گفت که این محدودیتها از نظر کاری که ایالات متحده قرار است انجام دهد «احتمالاً فقط نوک کوه یخ» است.
آقای ویلمز که مذاکرهکننده اصلی تجاری با چین در کاخ سفید ترامپ بود، افزود که دولت بایدن قرار است پس از یک سال کنترلهای خود را بررسی و ارزیابی کند.
کاخ سفید در ماه اوت به آژانسهای فدرال دستور داد تا فقط از تراشههای تولید آمریکا برای پروژههای زیرساختی با بودجه دولت استفاده کنند.
سو تزو یون، مدیر مؤسسه تحقیقات دفاع ملی و امنیت تایوان، نیز با اشاره به اینکه ایالات متحده حداقل یک نسل از چین در فناوری تراشه جلوتر است، به اپک تایمز گفت: با محدودیتهای جدید ایالات متحده، در مسیر پیشرفت در فناوریهای نوین حزب کمونیست در حال راه رفتن است در حالی که ایالات متحده در حال دویدن است.
البته چین نیز تلاش کرده که به این اقدامات پاسخ دهد و صادرات گالیم و ژرمانیوم خود را کاهش داده است.
با این حال آقای ویلمز معتقد است که اقدامات تلافیجویانه چین «تاکنون در تغییر واقعی معادله خیلی موفق نبوده است».
تعدادی از شرکتهای بینالمللی سازنده تراشههای الکترونیکی اعلام کردهاند که انتظار ندارند محدودیت صادرات جدید چین بر روی گالیم و ژرمانیوم تأثیر معنیداری داشته باشد. گالیم و ژرمانیوم دو ماده ضروری در تولید قطعات الکترونیک و تراشهها هستند.
همچنین در ائتلاف بریکس به رهبری چین که قصد دارد دلار را از چرخه معاملات خود کنار بگذارد، به دلیل فقدان سایر منافع مشترک بین کشورهای عضو این ائتلاف، بعید به نظر میرسد که تصمیمات این چنینی به نتیجه برسد.
طبق گزارشها، چین قصد دارد ۴۰ میلیارد دلار دیگر برای تولید تراشه اختصاص دهد. اما فرانک تیان زی، استاد بازرگانی در دانشگاه کارولینای جنوبی-آیکن، این تلاشها را نشانهای از این میداند که محاصره فناوری چین از سوی ایالات متحده شدید بوده است.
به اعتقاد او «تحریمهای ایالات متحده تأثیر واقعی دارد. به همین دلیل حزب کمونیست چین اکنون بسیار ناامید شده است».
