خیلی‌ها دردهای مزمن فلج‌کننده را تجربه می‌کنند. داروهایی که درد را موقتاً تسکین می‌دهند، ممکن است عوارض جانبی داشته باشند و تبعات جدی به بار بیاورند که از جمله می‌توان به نیاز به افزایش دوز دارو برای تسکین درد و خطر بیش‌مصرفی اشاره کرد.
مطالعه دانشگاه استرالیای جنوبی نشان داد که رژیم‌های غذایی سالم یکی از گزینه‌های کاهش درد و بهبود شرایط بویژه در خانم‌ها هستند.
کسی که درد مزمن دارد، از فهمیدن این‌که چه غذاهایی بخورد و از چه غذاهایی اجتناب کند، سود می‌برد. تحقیقات قبلی از ارتباط بین رژیم غذایی و کنترل درد پرده برداشته‌اند. غذاهای مغذی ضدالتهابی مفید بوده و غذاهای التهاب‌آور که در رژیم‌هایی غذایی غربی وجود دارند آسیب‌زا هستند.
غذاهایی که با کاهش درد ارتباط دارند
این مطالعه نشان داد که رژیم غذایی سالم با درد کمتر ارتباط مستقیم دارد. «سالم بودن» رژیم غذایی به منزله مصرف بیشتر اقلام پنج گروه غذایی زیر است که در دستورالعمل غذایی استرالیا معرفی شده‌اند:
- میوه‌ها
- سبزیجات
- غلات
- لبنیات و اقلام جایگزین
- گوشت بدون چربی و اقلام جایگزین
سو وارد، محقق این مطالعه، در بیانیه‌ای مطبوعاتی گفت: «بدیهی است که خوب غذا خوردن برای سلامتی و تندرستی مفید است، اما دانستن این‌که ایجاد تغییرات ساده در رژیم غذایی می‌تواند درد مزمن را کنترل کند، زندگی شما را دگرگون خواهد کرد. شما باید راهبردهای شخصی خود را برای کنترل درد به کار بگیرید، اما رژیم غذایی سالم گزینه‌ای آسان، اقتصادی و کارآمد برای کنترل و حتی کاهش درد است.»
خوراکی‌هایی که در دستورالعمل غذایی استرالیا مطرح شده‌اند، مشابه اقلام رژیم غذایی مدیترانه‌ای هستند که در دیگر تحقیقات گفته شده که با کاهش درد ارتباط مستقیم دارد. رژیم غذایی مدیترانه‌ای سرشار از غذاهای گیاهی مغذی- مانند میوه‌ها، سبزیجات و غلات کامل- است و شامل ماهی‌های چرب، لبنیات و بعضی از ماکیان می‌شود.
تأثیر رژیم غذایی مدیترانه‌ای و رژیم غذایی متعادل و استاندارد در افراد مبتلا به درد مزمن فیبرومیالژیا در مطالعه انتشاریافته در مجله درد و درمان مقایسه شده است. در پایان هفته هشتم، گروه رژیم غذایی مدیترانه‌ای با کاهش درد مواجه شد.
از این گذشته، محققان می‌گویند رژیم غذایی مدیترانه‌ای از شما در برابر دو بیماری دردناک آرتروز و روماتیسم مفصلی محافظت می‌کند.
بررسی مختصر سه مطالعه نشان داد که رژیم غذایی مدیترانه‌ای با کاهش شیوع آرتروز ارتباط مستقیم دارد.
مطالعه موردشاهدی انتشاریافته در مجله تغذیه و متابولیسم نشان داد که داشتن یک رژیم غذایی مشابه با رژیم غذایی مدیترانه‌ای باعث کاهش خطر ابتلا به روماتیسم مفصلی می‌شود. (مطالعه موردشاهدی نوعی مطالعه مشاهده‌ای است که عوامل مرتبط با یک عارضه را مورد بررسی قرار می‌دهد.)
غذاهایی که با افزایش درد ارتباط دارند
مطالعه محققان استرالیایی همچنین نشان داد که رژیم غذایی ناسالم یا کم‌کیفیت با افزایش درد ارتباط مستقیم دارد. یک رژیم غذایی ناسالم میوه و سبزیجات اندکی دارد اما سرشار از کالری، قند افزوده، چربی اشباع و نمک است.
پژوهش‌های قبلی از این یافته‌ها حمایت می‌کنند، اما محققان رژیم غذایی ناسالم را به شکل‌های دیگری تعریف می‌کنند. مطالعه انتشاریافته در مجله مدیریت درد نشان داد افرادی که از «رژیم غذایی جنوبی» پیروی می‌کنند، بیشتر در معرض خطر درد روماتیسم مفصلی قرار دارند. براساس این مطالعه، رژیم غذایی جنوبی دارای گوشت فرآوری‌شده، نوشیدنی‌های قندی و غذاهای سرخ‌کردنی فراوان است.
رژیم غذایی غربی نیز ناسالم است. مطالعه موردشاهدی فوق نشان داد که اتکای بیشتر به رژیم غذایی غربی با افزایش خطر ابتلا به روماتیسم مفصلی ارتباط مستقیم دارد. رژیم غذایی غربی با مصرف بیشتر غلات تصفیه‌شده، گوشت قرمز، گوشت فرآوری‌شده و غذاهای فست‌فودی همراه است.
چرا غذا روی درد تأثیر می‌گذارد
به گفته محققان استرالیایی، عوامل دخیل در تأثیر غذا بر درد شامل تنش اکسایشی، تحریک سیستم ایمنی و التهاب هستند. میکروبیوم نیز نقش بسزایی دارد و تمام این عوامل به هم مرتبط هستند.
تنش اکسایشی و التهاب
غذاهای سالم تنش اکسایشی را تعدیل می‌کنند و التهاب را به حداقل می‌رسانند، اما غذاهای ناسالم باعث افزایش آن می‌شوند.
آلیسون هیل، نویسنده مسئول مطالعه استرالیایی، این عوامل را در ایمیلی به اپک تایمز تشریح کرد. او گفت که رادیکال‌های آزاد اکسیژن‌دار- گونه‌های واکنش‌پذیر اکسیژن- به واسطه فرایندهای طبیعی متابولیکی و سلولی تولید می‌شوند. بدن معمولاً با آنتی‌اکسیدان‌های خود به آن‌ها رسیدگی می‌کند، اما وقتی گونه‌های واکنش‌پذیر اکسیژن و سیستم‌های آنتی‌اکسیدانی بدن فاقد تعادل باشند، تنش اکسایشی رخ می‌دهد.
به گفته هیل، غذاهای کامل و سرشار از مواد مغذی حاوی آنتی‌اکسیدان هستند و خواص ضدالتهابی دارند که از سلول‌ها در برابر تنش اکسایشی محافظت کرده و عملکرد سلول‌های ایمنی را تقویت می‌کنند.
او گفت: «این اثرات درمجموع به کاهش تنش اکسایشی و التهاب مزمن که با آسیب‌دیدگی بافت، تحریک‌پذیری سیستم عصبی و درد مزمن ارتباط مستقیم دارند، کمک می‌کنند.»
میکروبیوم روده
هیل افزود که غذاهای سالم ترکیب میکروبیوم روده را تقویت می‌کنند که به کاهش احتمال درد کمک می‌کند.
دکتر هومن ملامد، جراح ارتوپد دارای برد تخصصی، در ایمیلی به اپک تایمز گفت: «بسیاری از غذاهای سالم از میکروبیوم روده که وظیفه تنظیم التهاب را برعهده دارد محافظت می‌کنند. برای نمونه، سبزیجات دارای فیبر و غذاهای تخمیری سلامت روده را بهبود می‌بخشند و خطر ابتلا به بیماری‌هایی مانند سندرم روده نشت‌کننده را که ممکن است باعث تشدید درد شوند، کاهش می‌دهند.
سیستم هشدار
دکتر آنجلو فالکون از مرکز سلامت و تندرستی یکپارچه دیگنیتی در ایمیلی به اپک تایمز درباره ارتباط بین التهاب و سیستم هشدار ایمنی توضیح داد.
او گفت: «التهاب را به‌عنوان سیستم هشدار بدن در نظر بگیرید. وقتی به‌طور مداوم خوراکی‌های التهاب‌آور- مانند غذاهای موجود در رژیم غذایی غربی- میل می‌کنید، مثل این می‌ماند که سیستم هشدار را دائماً فعال نگه‌دارید که به درد مزمن و دیگر مشکلات سلامتی می‌انجامد.»
او افزود: «رژیم‌های غذایی سرشار از خوراکی‌های کامل اعم از میوه‌ها و سبزیجات، حاوی ترکیبی طبیعی به نام فیتونوترینت هستند که به کاهش التهاب کمک می‌کند. مصرف این اقلام باعث می‌شود که صدای سیستم هشدار را پایین بیاورید.»
عوامل دیگر
به گفته ملامد، غذا بر سطح قند خون تأثیر می‌گذارد که آن هم روی درد اثر دارد. او به مراجعان خود می‌گوید که از خوراکی‌هایی مانند مغزها، دانه‌ها و روغن‌های سالم استفاده کنند که سطح قند خون را ثابت نگه‌می‌دارند و از جهش قند خون که می‌تواند باعث التهاب و درد شود، جلوگیری به عمل می‌آورند.
ملامد گفت: «غذاهای سرشار از مواد مغذی، ویتامین‌ها و مواد معدنی لازم برای ترمیم بافت را فراهم می‌کنند که نقش بسزایی در بهبودی پس از عمل جراحی یا کنترل عارضه‌های مزمن دارند. ملامد گفت: «تغذیه سالم و درد ارتباط مستقیم دارند.»
فالکون افزود که تأیید ارتباط بین غذای سالم و درد در مطالعه استرالیایی از مقوله‌ای که او و دیگر پزشکان طب یکپارچه از مدت‌ها پیش روی آن مانور داده‌اند، حمایت می‌کند: این‌که غذا حکم دارو را دارد.
«انتخاب خوراکی‌های سالم‌تر صرفاً به کنترل وزن محدود نمی‌شود، بلکه با ایجاد شرایطی سروکار دارد که بهبودی را تقویت می‌کند و درد را کاهش می‌دهد.»
