ترامپ گفت این توافق به واشینگتن کمک میکند تا صدهامیلیارد دلار کمک مالی خود به کییف را جبران کند.
دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، روز جمعه گفت که توافق با اوکراین برای دسترسی آمریکا به مواد معدنی کمیاب این کشور بهازای ادامه کمکهای نظامی آمریکا تقریباً نهایی شده است. ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، ضمن ابراز خوشبینی تأیید کرد که مذاکرهکنندگان دو کشور مشغولِ تنظیم شرایطی بودند که برای کییف منصفانه باشد.
ترامپ پس از ادای سوگند هاوارد لوتنیک، وزیر بازرگانی، در روز ۲۱ فوریه به خبرنگاران حاضر در اتاق بیضی گفت: «امیدوارم در آینده نزدیک به توافق برسیم.» و افزود: «فکر میکنم خیلی به توافق نزدیک هستیم.»
ترامپ تأکید کرد که این توافق- که ما را در اوکراین «نگهمیدارد»- تضمین میکند که واشینگتن بین ۴۰۰ تا ۵۰۰ میلیارد دلار از کمکهای خود به کییف را جبران کند. به گفته او، کشورهای اروپایی ۱۰۰ میلیارد دلار به اوکراین کمک کردهاند که عمدتاً بهصورت وام بوده و بازپرداخت خواهد شد، اما واشینگتن ۳۰۰ میلیارد دلار کمک بلاعوض داشته است.
رئیسجمهور آمریکا گفت که متحدان اروپایی باید مبلغ کمکهای خود را افزایش دهند تا فشار مالی به شکل منصفانه تقسیم شود.
او گفت: «به نظر ما سهم همه باید مساوی باشد.»
او افزود که جنگ اوکراین بیشتر بر اروپا تأثیر میگذارد تا آمریکا که در احاطه یک «اقیانوس بزرگ و زیبا» قرار دارد.
ترامپ درباره این توافق گفت: «فکر میکنم آنها به دنبال توافق هستند. آنها حس خوبی نسبت به توافق دارند.»
او گفت: «آنها از این بابت خیلی خوشحال هستند و ما هم پولمان را پس میگیریم.»
زلنسکی ابتدا با پیشنهاد آمریکا مبنی بر معامله مواد معدنی مخالفت کرد و آن را «پیشنهادی نهچندان جدی» دانست و افزود که این پیشنهاد منافع اوکراین را تضمین نمیکند. او با درخواست آمریکا مبنی بر تأمین ۵۰۰ میلیارد دلار مواد معدنی بهازای کمکهای دوران جنگ مخالفت کرد و گفت که واشینگتن چنین مبلغی را تأمین نکرده است. زلنسکی همچنین به دلیل عدم وجود ضمانتهای امنیتی از این پیشنهاد انتقاد کرد. اوکراین ضمانتهای امنیتی را لازمه صلح بلندمدت با روسیه میداند؛ صلحی که ترامپ قول داده برای دستیابی به آن میانجیگری کند.
زلنسکی بهرغم نگرانیهای اولیه در روز جمعه تأیید کرد که مذاکرات درحال پیشرفت است.
زلنسکی در سخنرانی ویدئویی شبانه خود گفت: «تیمهای اوکراین و آمریکا درحال تهیه پیشنویس توافقی هستند که قرار است بین دولتهای دو کشور به امضا برسد. این توافق میتواند روابط ما را تقویت کند. جزئیات باید به شکلی تنظیم شوند که اثربخشی توافق تضمین شود. امیدوارم به نتیجه منصفانهای برسیم.»
اظهارات زلنسکی متعاقب گفتوگوی رئیس دفتر او، آندری یرماک، و مایک والتز، مشاور امنیت ملی آمریکا، مطرح شد.
به گزارش دفتر رئیسجمهور اوکراین، طرفین درباره مواضع همسو در روابط دوجانبه خود گفتوگو کردند. یرماک بر اهمیت ادامه همکاریهای دوجانبه و حفظ سطح عالی روابط اوکراین و آمریکا تأکید کرد.
در عینحال، والتز گفت که دستیابی به توافق قریبالوقوع است. او روز جمعه در کنفرانس اقدام سیاسی محافظهکاران (سیپک) در حوالی واشینگتن گفت: «نکته اصلی این است: آقای زلنسکی این توافق را امضا میکند. در آینده نزدیک شاهد توافق خواهید بود.»
مذاکره بر سر مواد معدنی در بحبوحه تنش بین ترامپ و زلنسکی بر سر پایان دادن به جنگ انجام گرفته است. ترامپ چندی پیش زلنسکی را «دیکتاتورِ بدون انتخابات» نامید و به تصمیم رهبر اوکراین برای ماندن در رأس قدرت بدون برگزاری انتخابات در زمان جنگ اشاره کرد.
زلنسکی در واکنش به او گفت که ترامپ در یک «حباب اطلاعاتی نادرست» به دام افتاده است. رهبر اوکراین بعداً موضع خود را اصلاح کرد و گفت که روی وحدت اوکراین و اروپا و عملگرایی آمریکایی حساب میکند.
ترامپ روز جمعه دوباره بر عزم خود برای دستیابی به توافق صلح تأکید کرد و گفت که ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه، و زلنسکی باید بهطور مستقیم وارد مذاکره شوند.
ترامپ گفت: «آنها باید روبهروی هم بنشینند، میدانید چرا؟ ما میخواهیم جلوی کشتار میلیونها انسان را بگیریم. به همین دلیل است که میخواهم شاهد آتشبس باشم و میخواهم این توافق را به سرانجام برسانم.»
ترامپ پیشتر گفته بود که با پوتین صحبت کرده و معتقد است که رهبر کرملین نیز میخواهد به کشتار در میدان جنگ خاتمه دهد.
زلنسکی نسبت به هرگونه توافق صلح مغرضانه با مسکو که فاقد ضمانتهای امنیتی لازم برای جلوگیری از تجاوزات آتی روسیه باشد، محتاط است.
رئیسجمهور اوکراین پیشتر نسبت به امضای قرارداد مواد معدنی با واشینگتن بهازای دریافت کمک نظامی از آمریکا ابراز تمایل کرده بود. او در «نقشه پیروزی» خود بهصراحت به شرکای راهبردی اوکراین پیشنهاد داده که برای «حفاظت مشترک از منابع حیاتی کشور» و استخراج و بهرهبرداری از آنها وارد عمل شوند.
اوکراین ذخایر عظیمی از مواد معدنی راهبردی از جمله اورانیوم، لیتیوم، کبالت و عناصر خاکی کمیاب دارد که برای ساخت باتری، حوزه فناوری و صنعت هوافضا حیاتی هستند.