منابع خبری گزارش دادهاند که در آستانه بر سر کار آمدن دولت ترامپ، بندر شاندونگ ورود نفتهای تحریمشده توسط ایالات متحده را ممنوع کرده است.
رویترز در دو گزارش اخیر خود درباره وضعیت صادرات نفت ایران نوشته است که چین در سالهای اخیر با خرید نفت تخفیفدار ایران، میلیاردها دلار در هزینههای خود صرفهجویی کرده است. اکنون با بر سر کار آمدن دولت ترامپ در ۲۰ ژانویه، تحلیلگران معتقدند که دولت او بار دیگر تحریمها علیه جمهوری اسلامی را افزایش خواهد داد.
همچنین دادههای پلتفرم تجزیهوتحلیل دادههای دریایی موسوم به کپلر نشان داده است که استان شاندونگ چین در سال گذشته حدود ۱.۷۴ میلیون بشکه در روز نفت تحریمشده از ایران، روسیه و ونزوئلا وارد کرده است.
رویترز به نقل از سه تن از تاجران گزارش داده است که گروه بندری شاندونگ به تازگی مانع تردد تانکرهای نفتی تحریمشده توسط ایالات متحده در بندرهای استان شرقی چین میشود.
گروه بندری شاندونگ در روز دوشنبه با صدور بیانیهای اعلام کرده است که بنادر این منطقه از لنگرگیری، تخلیه بار یا خدمات کشتی، به تانکرهای نفتی و کشتیهای تحت تحریم خزانهداری آمریکا جلوگیری میکنند.
بندر شاندونگ بر بنادر اصلی سواحل شرقی چین شامل چینگدائو، ریژائو و یانتای نظارت دارد که مقصد اصلی واردات نفت تحریمشده ایران، روسیه و ونزوئلا محسوب میشوند.
عجله جمهوری اسلامی برای فروش ۲۵ میلیون بشکه نفت سرگردان
همچنین در گرماگرم، تلاش پکن برای دور ماندن از مجازاتهای احتمالی دولت ترامپ به دلیل خرید نفت تحریمشده ایران، جمهوری اسلامی نیز در تلاش است تا قبل از آغاز به کار رسمی دولت ترامپ، ۲۵ میلیون بشکه نفت ایران را که در بنادر چین سرگردان مانده، به فروش برساند. ارزش این میزان نفت خام ایران حدود ۱.۷ میلیارد دلار برآورد میشود.
براساس گزارش رویترز، از یک طرف، پکن اجازه ترخیص این میزان نفت را به جمهوری اسلامی نمیدهد. از طرف دیگر، رژیم چین برای توقف و ذخیرهسازی این میزان نفت خام ایران در بندر دالیان از سال ۲۰۱۸ تاکنون از جمهوری اسلامی خواسته است که ۴۵۰ میلیون دلار بابت هزینه ذخیرهسازی این مقدار نفت را بپردازد.
ماجرای سرگردانی این میزان نفت، به دور اول ریاست جمهوری ترامپ برمیگردد، زمانی که شرکت نفت ایران با استفاده از معافیتهای تحریمی که دولت ترامپ تعیین کرده بود، ۲۵ میلیون بشکه نفت ایران را با برچسب نفت ایران به بنادر چین تحویل داد و ذخیره کرد تا به خریداران بفروشد، اما در سال ۲۰۱۹ ترامپ، معافیتهای تحریمی را لغو کرد و این مقادیر نفتی در بنادر چین سرگردان ماند.
اکنون جمهوری اسلامی که در آستانه از دست دادن بازار چین برای فروش نفت تحریمی است، نگران مقادیر ذخیرهسازی شده نفت خام ایران در بنادر چین نیز است.
رویترز به نقل از یک منبع آگاه ایرانی که نامش را فاش نکرده، گزارش داده است که در هفتههای اخیر، مذاکرات بین مقامات جمهوری اسلامی و اپراتورهای ذخیرهسازی نفت در بنادر چین برای پرداخت هزینههای ذخیرهسازی و آزادسازی نفت ایران در جریان است. جمهوری اسلامی به دلیل نگرانی از افزایش مجدد تحریمها توسط دولت ترامپ، در انجام این مذاکرات عجله دارد.
به گفته این منبع، عباس عراقچی نیز در سفر ماه دسامبر خود به چین از پکن خواست تا اجازه دهد که تهران این میزان نفت خام را برگرداند، اما جزئیات بیشتری درباره این مذاکرات تاکنون منتشر نشده است.
ورشکستگی بخش تولیدی ایران به دلیل روابط با پکن
بهرام امیراحمدیان کارشناس ارشد جغرافیای سیاسی در گفتگو با خبرآنلاین ضمن اشاره به زیانهای اقتصادی ایران در روابط اقتصادی با چین بر ضرورت بازنگری و تغییر سیاستهای تهران در قبال پکن تاکید کرده و گفته است که در خاورمیانه، ایران برای چین بازاری مناسب و پرسود برای واردات نفت ارزان، مواد اولیه و صادرات کالاهای مصرفی چین شده است، در حالیکه پیش از این، صنایع سبک ایران، تولیدکننده و صادرکننده همان کالاها بودند.
او با اشاره به سیاست پکن برای ورشکسته کردن تولید داخلی ایران افزود: «چین به سبب تورم و سود اندک تسهیلات برای صنایع تولیدی و در نتیجه در یک اقتصاد کنترلی، هزینه تولیدی کالاهای مورد نیاز ایران را خیلی کمتر از هزینه تولید ملی در ایران تولید کرده است و در نهایت این سیاست پکن، بازارهای مصرفی ایران را تسخیر کرد. آسیبهای زیاد به بخش تولیدی و کالاهای ایرانی وارد کرد و باعث تعطیلی و ورشکستگی و تعطیلی کارخانههای تولیدی، صنایع سبک و بیکاری تعداد زیادی از شاغلان ایران شد.»
به گفته احمدیان، اکنون چین خریدار نفت خام ۳۰ درصد تخفیفی ایران نیست و روسیه نفت خود را ارزانتر به چین میفروشد و همچنین خاورمیانه، آفریقا، و روسیه تامینکنندگان عمده انرژی مصرفی چین هستند. در چنین شرایطی بازنگری و تغییر سیاستهای تهران در قبال پکن ضروری است.