اندیشمندان تائید میکنند که امروزه برای حضور فعال در جامعه ، فراگیری مهارتهای ارتباطی جزء ضروریات برای انسانهاست.
آنها نظریه نفوذ اجتماعی که در دهه ۷۰ مطرح کردند را راهکاری برای خود افشایی و صحبت کردن صادقانه بین افراد پیشنهاد داده بودند. برای درک نزدیکی رابطه بین انسانها آقایان آروین آلتمن و دالماس تیلور پژوهشهای مختلفی انجام دادند.
نفوذ اجتماعی به فرایندی اطلاق میشود که از پیوند رابطهای که بر حسب آن روابط افراد ، از ارتباط سطحی شروع شده و به یک رابطه صمیمی و مستحکمتری میرسد. به عقیده آنان، روابط صمیمانه ، فراتر از صمیمیت فیزیکی است. رابطه صمیمیت شامل ابعادی است که افراد ذهنیتها و احساسات خود را به اشتراک میگذارند.
نفوذ اجتماعی، از مجموعه رفتارهای کلامی (از کلماتی که بیان میکنیم) رفتارهای غیر کلامی (حرکات ، وضعیت جسمانی و اندامی ، و یا زبان بدنی و تن صدا و …) و رفتار جهت یافته محیطی (تحت تاثیر فضای میان ارتباط گران و …) ترکیب می یابد. اندیشمندان چهار مرحله برای نفوذ اجتماعی انسان ها پیش بینی کرده اند:
۱-مرحله آشنا سازی: که عبارت است از افشا کردن ابعاد کوچکی در مورد خودمان است
۲-مرحله تبادل عاطفی مقدماتی: که منجر به ظاهر کردن شخصیت ها برای دیگران می شود.
۳-مرحله عاطفی موثر: که طرفین خود انگیخته بوده و روابط بسیار راحت صورت می گیرد.
۴-مرحله تبادل پایدار: که منجر به خود افشایی و خود برانگیختگی کامل برای طرفین ارتباط می شود .
در حقیقت صمیمیت اساسی و پایدار، نیازمند آسیب پذیری متقابل از طریق خود افشاگری گسترده و عمیق است. زمانیکه افراد با توجه به صمیمیت میان فردی خود نسبت به نفوذ در یکدیگر اقدام می کنند ، به تمامی علائق ، نشانه ها و روابط ، واکنش نشان می دهند.
از طریق چنین واکنش هایی است که می آموزند تا یکدیگر را چگونه تحت تاثیر قرار دهند . برای مثال رابطه یک استاد و دانشجو را در نظر بگیرید که دانشجو می کوشد تا در شرایط خاصی ، مثلاً روز معلم ، روز تجلیل از اساتید و یا مناسبت مشابه دیگری ، هدیه ای برای استاد خود بگیرد و وی را تحت تاثیر قرا دهد و یا روابط زوج جوانی که به مناسبت سالروز ازدواج و یا سالروز تولد هر یک از آنان ، دیگری تلاش میکند تا با هدیهای حتی یک شاخه گل، همسر خود را غافلگیر نموده و وی را تحت تاثیر و نفوذ قرار دهد.
نفوذ اجتماعی، مجموعه ای از رفتارهای کلامی و غیر کلامی و رفتارهای جهت یافته محیطی است.
دکتر مجید مجدنیا دارای مدرک دکترای تخصصی ارتباطات، کارشناس علوم اجتماعی دانشگاه علامه طبابایی، مدرس، مترجم و پژوهشگر علوم ارتباطات هستند. وی ۲۰ سال تجربه مدیریت در حوزه آموزش و پژوهش در سیستم بانکی و ۱۵ سال تجربه تدریس در دانشگاههای ایران را داراست.
در مقالات دیگر از دکتر مجید مجدنیا به بحث ارتباطات بیشتر خواهیم پرداخت.
وبسایت ایشان: www.majdnia.ir
اپکتایمز در ۳۵ کشور و به ۲۱ زبان منتشر میشود.
