جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی رئیسجمهور جو بایدن روز دوشنبه از تصمیم کاخ سفید مبنی بر خروج از افغانستان دفاع کرد اما اعتراف کرد این کشور آسیای جنوبی سریعتر از انتظار مقامات به دست گروه تروریستی طالبان افتاد.
سالیوان در مصاحبه صبح دوشنبه با برنامه «امروز» گفت: «مطمئناً سرعت سقوط شهرها بسیار بیشتر از حد تصور همه، از جمله خود افغانها و بسیاری از تحلیلگرانی بود که این مشکل را به دقت بررسی کرده بودند.»
او در حالیکه تأکید کرد ایالات متحده پس از حمله سال ۲۰۰۱، ۲۰ سال وقت و میلیاردها دلار هزینه، صرف ملتسازی در افغانستان کرده است، دلیل سقوط سریع نیروهای مسلح و دولت افغانستان را اینگونه بیان کرد: «نمیتوانیم به آنها اراده بدهیم و در نهایت تصمیم گرفتند که برای کابل نجنگند، برای کشور نجنگند.»
طی چند روز گذشته، با پیشروی سریع طالبان در سراسر کشور، دولت بایدن با مشکلاتی مواجه شد و نتوانست قبل از تصرف کابل و کاخ ریاستجمهوری افغانستان در روز یکشنبه، نیروهای خود را تخلیه کند. سفارت آمریکا در کابل، به کارکنانش هشدار داد که به دلیل گزارش تیراندازی در فرودگاه کابل، در محل خود پناه بگیرند. گزارشها میگویند آمریکاییها هنوز در فرودگاه کابل پناه گرفتهاند.
بایدن حدود یک ماه قبل گفت تخلیه افغانستان شبیه سقوط سایگون در سال ۱۹۷۵ نخواهد بود که نیروهای کمونیست ویتنام پایتخت این کشور را تحت کنترل خود درآوردند و تصاویری از تخلیه شتابزده کارکنان و غیرنظامیان آمریکایی با استفاده از هلیکوپترهای ارتش ایالات متحده بر جای ماند.
ماه گذشته بایدن گفت: «به هیچ وجه، قرار نیست صحنههای پرواز افراد از پشتبام سفارتخانه را ببینید.» او اضافه کرد «بسیار بعید» است طالبان این کشور را تصرف کنند.
در تعطیلات آخر هفته، این سخنان بایدن برایش تبدیل به معضل شدند و برخی کارشناسان و قانونگذاران جمهوریخواه، رئیسجمهور را متهم به عدم خروج به موقع کردند. همچنین از رئیسجمهور برای رفتن به تعطیلات و عدم صدور بیانیه تلویزیونی درمورد سقوط ارتش افغانستان انتقاد کردند.
سالیوان روز دوشنبه تأکید کرد تخلیه هلیکوپتری سفارت کابل غیرعادی نبود.
او با بیان دوباره سریعتر از حد انتظار بودن تصرف افغانستان توسط این گروه تروریستی گفت: «صادقانه بگویم، در ۲۰ سال گذشته، همیشه از هلیکوپتر برای نقل و انتقال از سفارت به فرودگاه استفاده میشد.» همچنین گفت نیروهای نظامی گزینههای دیگری هم دارند، مانند افزایش نیروهای نظامی خلیج فارس برای اطمینان از اینکه در صورت لزوم به افغانستان اعزام خواهند شد.
در روزهای یکشنبه و دوشنبه، این گروه تروریستی سعی کرد از خود چهرهای معتدلتر به تصویر بکشد، قول داد به حقوق زنان احترام بگذارد و از خارجیها و افغانها محافظت کند.
اما بسیاری از افغانها میترسند طالبان به شیوههای سختگیرانه گذشته خود برای اِعمال شریعت بازگردند. در دوران حکومت طالبان در طی سالهای ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱، زنان اجازه کار نداشتند و مجازاتهایی مانند سنگسار، شلاق و اعدام عمومی اجرا میشد. هم سازمان ملل متحد و هم ایالات متحده هفته گذشته اعلام کردند گزارشاتی مبنی بر اعدام سربازان تسلیمشده دولت، توسط مبارزان طالبان دریافت کردهاند.
مطالب دیگر:
انتقادات از سوی هردو حزب از بایدن در پی سقوط افغانستان
رژیم چین در پی خروج آمریکا از افغانستان به دنبال منفعت است