خبرگزاری ایلنا نوشت که وقوع حادثه انفجار معدن زغالسنگ معدنجوی طبس دوباره نشان داد که مشکلات ایمنی استخراج زغالسنگ همچنان پابرجاست. با وجود رویدادهای مشابه در سالهای گذشته، مرگ بیش از ۵۰ نفر از کارگران این معدن در طبس، نشان داد تغییرات خاصی از نظر فنی و ایمنی رخ نداده است.
ایلنا افزود که دقیقا سال گذشته نیز حادثه معدن زغالسنگ طزره در شرق استان سمنان در شهریور ماه به همین علت (نشت گاز کشنده و اشتعالزای متان) رخ داد و بسیاری از مسئولان حوزه ایمنی کشور در وزارت کار و وزارت صمت قول پیگیری و پیشگیری از این حوادث را پس از مرگ شش کارگر معدن طزره را داده بودند.
طبق این گزارش، در سال گذشته نیز کارشناسان فنی گزارشاتی مبنی بر نشت گاز متان در معادن زغالسنگ منتشر کرده بودند. در حوادث معادن یورت و طزره، مسئله گازسنجی و پیشبینی انفجار و نشت گاز متان و مونواکسید کربن مطرح شد. اما با تکرار این حادثه در معدنجوی طبس، این مسئله بیش از پیش مطرح شد که چرا نظارتها و بازرسیها و حضور نفرات ایمنی با ابزارهای کنونی و تغییراتی مورد ادعا نتیجه نداده است؟
در همین راستا، برخی کارشناسان با اشاره به ذخایر بالای گاز متان در منطقه کویر شمالی ایران، استخراج زغالسنگ از این مناطق را قبل از بهرهبرداری از منابع غنی متان، نادرست میدانند. در مقابل، دیگر کارشناسان، مشکلات ایمنی و استخراج را ناشی از ناکارآمدی بخش خصوصی عنوان میکنند. برخی نیز تأثیر تحریمها و عدم ورود فناوریهای نوین به این حوزه را عامل اصلی میدانند.
زیبا زمانی، مسئول گروه پژوهشی طرح زمینشناسی نفت وابسته به پژوهشگاه نفت ایران، در آذرماه ۱۳۹۹ اعلام کرده بود که پژوهشهای انجامشده در زمینه وجود منابع غنی متان در طبس به پایان رسیده و نتایج آن نشاندهنده وجود منابع غنی گاز متان و دیگر هیدروکربنها در این منطقه است.
ابراهیم رحیمیان، دبیر اجرایی خانه کارگر طبس، پس از حادثه اخیر در تماس با ایلنا اعلام کرد که نشت گاز متان ناشی از عدم سنجش گاز بوده است.
احمد میدری، وزیر کار، دستوری ویژه برای پیگیری موضوع صادر کرده و به دنبال بازداشت مدیران مرتبط با این حادثه است. با این حال، بسیاری بر این باورند که هیچ اقدام موثری برای جلوگیری از تکرار چنین حوادثی انجام نمیشود.
محمود نوریان، عضو اسبق کمیسیون معادن اتاق بازرگانی ایران، در خصوص این حادثه ادعا کرد که شرکت معدنی مربوطه مشکل عمدهای در زمینه تأمین ماشینآلات جدید و ایمنی ندارد. او تأکید کرد که انفجار گاز متان به طور ناگهانی ممکن است در معادن اتفاق بیفتد و بر لزوم مکانیزهسازی فرآیند استخراج تأکید کرد.
او در بخشی از سخنان خود تاکید کرد: «برای اینکه ما یک استخراج کاملا مدرن بدون حادثه و با استخراج گاز و تهویه فوق پیشرفته داشته باشیم، نیازمند سرمایهگذاری و مشارکت گسترده خارجی هستیم و از آنجا که این معادن اقتصادی نیستند، سرمایهگذار خارجی با این میزان بارآوری و سود اندک زغالسنگ ما، مشارکتی نمیکند.»
او افزود که «در واقع از نظر اقتصادی اساسا این معادن باید بسته شوند و مدیرعامل شرکت نیز صرفاً با تعهد اجتماعی خود به اشتغال و رضایت به سود اندک با سرمایه پایین مدیریت کار را برعهده گرفته است!»
سعید صدر منصوری، کارشناس ارشد حوزه ایمنی صنایع و معادن، با انتقاد از پیمانکاران بخش خصوصی، بر ضرورت تعطیلی معادن زغالسنگ شرق کشور تأکید کرد. او گفت که مسئولان باید به جای پرسش درباره چرایی حوادث، اقداماتی مؤثر برای جلوگیری از آنها اتخاذ کنند.
