در حالی که مذاکرات تازه‌ای میان جمهوری اسلامی ایران و آمریکا در عمان آغاز شده، کشورهای اروپایی با وجود برخورداری از برگ‌های برنده مهم در زمینه بازگرداندن تحریم‌های سازمان ملل، از این گفت‌وگوها کنار گذاشته شده‌اند.
به گفته تحلیل‌گران و دیپلمات‌ها، تصمیم آمریکا برای هماهنگ نکردن با متحدان اروپایی‌اش در این روند، قدرت چانه‌زنی غرب را کاهش داده و در نهایت می‌تواند احتمال اقدام نظامی آمریکا یا اسرائیل علیه ایران را افزایش دهد.
به گزارش رویترز، سه دیپلمات اروپایی فاش کرده‌اند که ایالات متحده بدون اطلاع قبلی به کشورهای اروپایی، مذاکرات عمان را آغاز کرده است. از آنجا که ایالات متحده از توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ با ایران خارج شده، نمی‌تواند سازوکار بازگشت خودکار تحریم‌ها موسوم به مکانیسم ماشه را در شورای امنیت سازمان ملل به اجرا بگذارد. بر همین اساس، فقط بریتانیا، فرانسه و آلمان—موسوم به ای۳—توانایی قانونی برای فعال‌سازی مکانیسم ماشه در شورای امنیت را دارند.
بلیز میشتال، معاون سیاست‌گذاری در مؤسسه یهودی امنیت ملی آمریکا، گفت: «ایالات متحده برای ورود به این مذاکرات با ایران، به یک راهبرد دیپلماتیک هماهنگ با متحدان اروپایی خود نیاز دارد… این هماهنگی برای اطمینان از اعمال حداکثر فشار و فراهم شدن شانس موفقیت برای هر گزینه دیپلماتیک، حیاتی است.»
همزمان، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، تهدید کرده در صورت تداوم فعالیت‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران، از نیروی نظامی استفاده خواهد کرد و اسرائیل را رهبر چنین اقدامی دانسته است.
در این میان، مقام‌های اروپایی می‌گویند گفت‌وگوهایشان با واشنگتن سطحی بوده و تلاش برای هماهنگی با وزارت خارجه آمریکا نیز دشوار و بی‌نتیجه مانده است. با این حال، ای۳ تلاش دارد پیش از پایان مهلت توافق هسته‌ای در ۱۸ اکتبر، راه‌حلی تازه پیدا کند و حتی مذاکرات مستقیمی را از سپتامبر با ایران آغاز کرده است.
یک مقام جمهوری اسلامی در گفت‌وگو با دیپلمات‌های اروپایی تأکید کرده که تهران گفت‌وگو با ای۳ را مسیری مکمل برای کاهش تنش‌ها و در کنار مذاکرات احتمالی با آمریکا می‌بیند. این در حالی است که ایران به اروپایی‌ها هشدار داده در صورت فعال‌سازی مکانیسم ماشه، با پیامدهایی جدی و بازنگری در دکترین هسته‌ای خود مواجه خواهند شد.
همزمان با این تحولات، سکوت کاخ سفید و وزارت خارجه آمریکا درباره هماهنگی با متحدان اروپایی ادامه دارد و آینده روند دیپلماتیک میان تهران و غرب همچنان در هاله‌ای از ابهام قرار دارد.
