اصطلاح چینی: «شادی مفرط، مصیبت و بدبختی به‌‌‏بار می‌‌‏آورد.» (樂極生悲)

اصطلاح چینی“樂極生悲”  lè jí shēng bēi یعنی شادی بیش‌‏از اندازه موجب مصیبت و بدبختی می‌‏شود. این اصطلاح اولین‌‏بار در زندگی‌‏نامه‌‏ی هوآجی در کتاب «سوابق تاریخی[۱]» آمده‌‏است و برگرفته‌‏از داستان زیر است.

در دوران ایلات متخاصم (۲۲۱ تا ۴۷۵ ق م)، برای مدت کوتاهی میان ایالت‌‏ها، صلح و امنیت برقرار بود.

امپراطور ایالت کی هر شب را به جشن و مهمانی مشغول بود و در خوردن شراب زیاده‌‏روی می‌‏کرد و در‌‏نتیجه بیشتر اوقات، روز بعد مست بود و قادر نبود به امور کشور بپردازد.

وزیران او بسیار نگران بودند؛ اما نمی‌‏توانستند کار چندانی در ترک وابستگی‌‏ او به شراب انجام دهند.

 ایالات دیگر با مشاهده‌‏ی این وضعیت، فرصت را برای اشغال و تصرف ایالت کی غنیمت شمردند و اولین‌‏بار در سال ۳۴۹ ق‌‏م، ایالت چو به کی یورش برد. امپراطور کی که از این وضعیت شوکه شده‌‏بود، بلافاصله نماینده‌‏اش، چونیو کان را برای درخواست کمک از امپراطور ژائو به ایالت همسایه فرستاد.

چونیو سیاست‌‏مداری برجسته و باتدبیر بود. با‌‏اینکه کوتاه‌‏قد بود و چهره‌‏ی زیبایی نداشت، اما به‌‏خاطر استعداد و دانش دائوئیستی‌‏اش بسیار مورد احترام بود. او با هدایای بسیار، روانه‌‏ی این سفر شد.

امپراطورِ ژائو به‌‏گرمی چونیو را پذیرفت و با او هم‌‏چون مهمانی محترم رفتار کرد. چونیو از اوضاع و شرایط ایالت‌‏ها سخن گفت و نظرش را درباره‎ی فواید اتحاد میان ژائو و کی بیان کرد. او امپراطور ایالت ژائو را متقاعد کرد تا ۱۰۰ هزار سرباز برای کمک به ایالت کی ارسال کند.

خبر این اتحاد و کمک ۱۰۰هزار نفری ایالت ژائو به کی ، به‌‏سرعت پخش شد و باعث شد تا امپراطور ایالت چو دستور عقب‌‏نشینی ارتش خود را صادر کند.

امپراطورِ کی که از موفقیت چونیو بسیار خشنود شده‌‏بود و احساس آسودگی می‌‏کرد، برای نشان دادن قدردانی خود به چونیو، به افتخار او ضیافتی در قصر برگزار کرد. همه‌‏ی وزرا و مقامات عالی‌‏رتبه به این ضیافت دعوت شدند.

در طی جشن، امپراطور از چونیو پرسید: ” قبل از مستی، چه مقدار شراب می‌‏توانی بنوشی؟”

چونیو پاسخ داد: “بستگی دارد. می‌‏توانم هم بعد‌‏از نوشیدن یک لیتر و هم ۱۰ لیتر مست شوم.”

امپراطور که بسیار گیج و متحیر شده‌‏بود، پرسید: “عجیب است! اگر بعد از خوردن یک لیتر مست می‌‏شوی، چگونه می‌‏توانی ۹ لیتر دیگر را بنوشی؟”

آن‌‏گاه چونیو پاسخ داد: «اگر درمقابل اعلیحضرت و به‌‏همراه وزرا و همچنین مراقبت گارد سلطنتی بنوشم، از این می‌‏ترسم که بعد از نوشیدن یک لیتر مست شوم؛ اما اگر همراه روستاییان در جشن برداشت محصول بنوشم، از خوشحالی قادر خواهم‌‏ بود قبل از مست شدن، ۸ لیتر شراب بنوشم.»

«اگر اعلیحضرت به من افتخار دهند و از من بخواهند با ایشان به‌‏تنهایی بنوشم، تا قبل‌‏از نوشیدن ۱۰ لیتر شراب، مست نخواهم‌‏ شد. اما ما باید به این پند مفید نیاکانمان گوش بسپاریم که تا زمانی‌‏که ارزش چیزی از‌‏بین نرفته‌‏است، در انجام آن افراط نکنیم.»

«قانون مطلق این است که وقتی شراب می‌‏نوشی، از مستی زیاد هوش و حواست را از‌‏دست می‌‏دهی. زمانی‌‏که شادی به اوج خود می‌‏رسد، مصیبت و بدبختی جای آن را می‌‏گیرد. شوق و ذوق بیش‌‏از اندازه، غم و اندوه را افزایش می‌‏دهد.»

وزرا با شنیدن پاسخ چونیو، سرهای خود را به نشانه‌‏ی تأیید تکان دادند و امپراطور متوجه شد که نصیحتی از روی صداقت به او شده است. امپراطور با درک حماقت خود، چیز دیگری برای گفتن نداشت.

از آن زمان به بعد امپراطور دست از نوشیدن برداشت و بیشتر به امور مملکت می‌‏پرداخت.

اپک‌‏تایمز در ۳۵ کشور و به ۲۱ زبان منتشر می‌‏شود.